Geschiedenis van Flevoland
Van Wikipedia
Geschiedenis van Nederland |
[[Afbeelding:|210px|center]] |
..Naar chronologie
|
..Naar onderwerp
|
..Naar overzeese gebiedsdelen
|
..Naar provincie
|
..Naar voormalige koloniën
|
De geschiedenis van Flevoland betreft de geschiedenis van de Nederlandse provincie Flevoland.
Op 14 juni 1918 werd de Zuiderzeewet aangenomen, waarin tot de inpoldering van de Zuiderzee werd besloten. Dit werd mogelijk door een ommekeer in de publieke opinie na de watersnood van 1916. De uitvoering van het plan door de Dienst der Zuiderzeewerken (zie ook Zuiderzeewerken) gebeurde in fasen en duurde zo'n driekwart eeuw.
Inhoud |
[bewerk] Schokland en Urk
De eilandjes Schokland en Urk bestonden al voor de drooglegging van de Zuiderzee.
Schokland was een eiland tussen Urk en het vasteland bij Vollenhove. In de loop der tijd is dit eiland sterk verkleind totdat in de 20e eeuw slechts een smalle strook land over was. Tot 1932 lag het als eiland in de Zuiderzee, daarna (door de voltooiing van de Afsluitdijk) in het IJsselmeer. Sinds de drooglegging van de Noordoostpolder in 1942 ligt Schokland in deze polder en maakt het deel uit van het vasteland.
De oudst bekende vermelding van de naam 'Urk' is de schenkingsakte uit 966 van keizer Otto I aan het Sint-Pantaleonsklooster te Keulen. De tekst luidt: "cuiisdam insulae medietatem in Almere, que Urch vocatur" (zeker eiland in Almere, dat Urch genoemd wordt). Voor Urk geldt hetzelfde als voor Schokland: tot 1932 eiland in de Zuiderzee, daarna in het IJsselmeer en sinds 1942 deel van de Noordoostpolder.
Van 1660 tot 1792 behoorden Urk en Emmeloord (het noordelijkste dorp van Schokland) bij de stad Amsterdam. Tegenwoordig behoort de gemeente Urk bij Flevoland.
[bewerk] Noordoostpolder
Op 2 februari 1936 werd met de voorbereidende werkzaamheden voor de aanleg van de Noordoostpolder begonnen, en in 1937 werd de aanleg van in totaal 31,5 kilometer dijk aanbesteed. Op 3 oktober 1939 werd de dijk tussen Lemmer en Urk gesloten. Urk was voortaan geen eiland meer. In 1940 werd de dijk aan de kant van Overijssel bij Vollenhove gesloten, en kon het droogmalen beginnen. De polder viel officieel droog op 9 september 1942. Nu verloor ook Schokland de eilandstatus; Schokland lag voortaan in de polder.
De kersverse polder werd al snel een toevluchtsoord voor onderduikers, omdat de arbeiders waren vrijgesteld van de Arbeitseinsatz. Van de afkorting NOP (van NoordOostPolder) werd in die tijd gezegd dat die ook stond voor "Nederlands Onderduikers Paradijs". In totaal zouden er circa twintigduizend personen ondergedoken zijn geweest. In november 1944 werden bij een grote razzia veel onderduikers opgepakt en via Vollenhove afgevoerd. Tot op de dag van vandaag is die gebeurtenis nog terug te vinden in de polder, onder andere aan de weg Onderduikerspad, in Espel/Creil.
Na de Tweede Wereldoorlog werd begonnen met de bouw van boerderijen, waarbij voor het eerst gebruik werd gemaakt van prefab betonelementen. In 1947 begon de uitgifte van grond. De nieuwe boeren waren streng geselecteerd. Ze kwamen voornamelijk uit Friesland, Noord-Holland, en Zeeland (onder andere uit Walcheren dat in oktober 1944 door de geallieerden onder water was gezet).
[bewerk] Oostelijk en Zuidelijk Flevoland
De droogmaking van Oostelijk Flevoland was gereed in 1957 en van Zuidelijk Flevoland in 1968.
[bewerk] Indelingen
In 1942 werden de delen (bestaande uit water) van Lemsterland (Fr), Blankenham (Ov), Blokzijl (Ov), Genemuiden (Ov), Kampen (Ov) en Kuinre (Ov) de Noordoostelijke Polder (Overijssel). Later begon de uitgifte van de grond, aanleg van de eerste woonkernen. Emmeloord was de eerste gemeente, toen nog met de hele polder aangesloten bij de provincie Overijssel.
In 1950 werd het Noord-Hollandse Urk Overijssels. In 1955 werd het Openbaar Lichaam Zuidelijke IJsselmeerpolders (OL ZIJP) ingesteld. Een deel (bestaande uit water) van de Noordoostelijke Polder (Ov.) wordt het OL ZIJP. In 1969 werden delen (bestaande uit water) van de voormalige Zuiderzeegemeenten deel van het OL ZIJP.
Tussen 1972 en 1984 ontstonden uit het OL ZIJP de nieuwe gemeenten; 1972 Dronten, 1980 Lelystad, 1984 Almere en Zeewolde. In 1996 werd het OL ZIJP opgeheven. De Overijsselse gemeenten Urk en Noordoostpolder hoorden sinds 1986 bij Flevoland.
[bewerk] Twaalfde provincie
De instelling als provincie werd bij wet besloten op 27 juni 1985, en uitgevoerd op 1 januari 1986 met Lelystad als de hoofdstad. Lelystad is vernoemd naar Dr. Ir. C. Lely, oud-Minister van Waterstaat.
De provincie kreeg haar eigen regionale omroep in 1989: Omroep Flevoland.