Letland
Van Wikipedia
Latvijas Republika | |||
|
|||
Basisgegevens | |||
Officiële landstaal: | Lets | ||
Hoofdstad: | Riga | ||
Regeringsvorm: | Republiek | ||
Religie: | Luthers, Rooms Katholiek, Russisch Orthodox | ||
Oppervlakte: | 64.600 km² [a] (1.5% water) | ||
Inwoners: | 2.377.383 (2000[b]), 2.300.512 (2005[c]) (35,6 / km² (2005)) | ||
Overige | |||
Volkslied: | Dievs, sveti Latviju (God, zegen Letland) |
||
Munteenheid: | Lats (100 santimi) (LVL ) |
||
UTC: | +2 | ||
Nationale feestdag: | 18 november | ||
Web | Code | Tel. | .lv | LVA | 371 | ||
Kaart van Letland ((CIA)) |
Letland (Lets: Latvija, Russisch: Латвия, Lijfs: Lețmō) is een republiek in Noordoost-Europa, een van de Baltische landen aan de Oostzee. Het land wordt verder begrensd door Estland in het noorden, Litouwen en Wit-Rusland in het zuiden en Rusland in het oosten.
Het land is geografisch en ook qua oppervlakte en inwonertal het middelste van de Baltische landen, en het verenigt elementen van beide buurlanden in zich: het deelt zijn Baltische taal, het Lets, met Litouwen, waar het verwante Litouws wordt gesproken, en het deelt zijn overwegend lutherse geloof met Estland. De geschiedenis van Letland vertoont grote overeenkomsten met die van Estland, en veel minder met die van Litouwen. Letland herkreeg na een langdurige sovjetbezetting in 1991 de onafhankelijkheid die het land voor het eerst in 1918 had verworven. Een erfenis van de sovjettijd is het grote aantal Russischtalige inwoners.
Letland is sinds 1 mei 2004 een van de lidstaten van de Europese Unie.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
![]() |
[bewerk] Bevolking
Naast de Letse meerderheid van de bevolking (59 %) is er een aanzienlijke Russische minderheid (28,6 %) en kleine groepen, zoals Wit-Russen (3,8 %), Oekraïners (2,5 %), Polen (2,4 %) en Litouwers (1,4 %). Het aandeel van de niet-Letten is terug te voeren op een actieve politiek van russificatie tijdens de Sovjet-bezetting.
[bewerk] Bevolkingssamenstelling
1935* | 1959 | 1989* | 2005 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Etnische Herkomst | Aantal | Procent | Aantal | Procent | Aantal | Procent | Aantal | Procent |
Letten | 1.467,0 | 77,0 | 1.297,9 | 62,0 | 1.387,8 | 52,0 | 1.357,1 | 58,8 |
Russen | 168,3 | 8,8 | 556,4 | 26,6 | 905,5 | 34,0 | 669,7 | 28,6 |
Joden | 93,4 | 4,9 | 36,6 | 1,7 | 22,9 | 0,9 | 9,9 | 0,4 |
Duitsers | 62,1 | 3,3 | 1,6 | 0,1 | 3,8 | 0,1 | 3,9 | 0,2 |
Polen | 48,6 | 2,6 | 59,8 | 2,9 | 60,4 | 2,3 | 56,5 | 2,5 |
Witrussen | 26,8 | 1,4 | 61,6 | 2,9 | 119,7 | 4,5 | 88,3 | 3,8 |
Litouwers | 22,8 | 1,2 | 32,4 | 1,5 | 34,6 | 1,3 | 31,7 | 1,4 |
Oekraïners | 1,8 | 0,1 | 29,4 | 1,4 | 92,1 | 3,4 | 59,0 | 2,6 |
Andere | 15,1 | 0,7 | 10,7 | 0,9 | 39,5 | 1,8 | 30,3 | 1,7 |
Totaal | 1.905,9 | 100,0 | 2.086,4 | 100,0 | 2.666,6 | 100,0 | 2.306,4 | 100,0 |
* Volkstelling
[bewerk] Staatsburgerschap
Na de onafhankelijkheid kregen alleen díe inwoners van Letland die in 1940 al in Letland woonden en hun directe afstammelingen de Letse nationaliteit. De mensen die tijdens de Sovjet-bezetting in Letland kwamen wonen (in het kader van de russificatie) en hun nakomelingen konden alleen via naturalisatie na een inburgeringsexamen in de Letse taal het staatsburgerschap verkrijgen. Minder dan een kwart van de Russischtalige bevolking heeft het staatsburgerschap gekregen, de anderen hebben slechts een permanente verblijfsvergunning en kunnen niet deelnemen aan de verkiezingen.
[bewerk] Geografie
Letland is te verdelen in vier historische landschappen:
[bewerk] Kerngegevens
- lengte landgrenzen: 1078 km (267 km met Estland, 217 km met Rusland, 141 km met Wit-Rusland en 453 km met Litouwen)
- kustlijn: 531 km
- grootste rivieren: Daugava en Gauja.
- grootste meer: Raznas ezers, 57,6 km²
- hoogste punt: Gaizinkalns bij Madona, 312 m.
[bewerk] Steden
De hoofdstad van Letland is Riga (Lets: Rīga; 732.000 inwoners). Na Riga volgen in afnemende grootte:
- Daugavpils, 109.000 inwoners
- Liepāja, 86.000
- Jelgava, 66.000
- Jūrmala, 56.000
- Ventspils, 44.000
- Rēzekne, 40.000
[bewerk] Bestuurlijke indeling
![]() |
Letland is ingedeeld in 26 districten en 7 stadsgewesten.
[bewerk] Politiek
Letland kent een parlementaire democratie met als staatshoofd President Vaira Vīķe-Freiberga sinds 1999; Zij werd voor een tweede termijn herkozen op 20 juni 2003. De Letse regering wordt gevormd door een coalitie van TP, JL, LPP, LZS en LZP. De regeringsleider is sinds december 2004 Aigars Kalvītis (TP) als minister-president van Letland. De president wordt elke vier jaar gekozen door het parlement. Het parlement in Letland wordt Saeima genoemd en bestaat uit één kamer met 100 leden. De 100 te verdelen zetels van het parlement worden om de vier jaar verkozen via directe verkiezingen op de eerste zaterdag van oktober, waarna het parlement de president kiest. Deze kiest vervolgens de premier. De uitvoerende macht berust bij de premier en de raad van ministers. De Saeima wordt gekozen voor termijn van vier jaar. Er is een kiesdrempel van 5%.
Uitslag laatste parlementsverkiezingen (5 oktober 2002) [1] | ||
---|---|---|
Partij | Stemmen % | Zetels |
Jaunais Laiks (JL) (Conservatieven) |
24,0% | 26 |
Tautas Saskanas Partija (TSP) (Sociaaldemocraten) Met LSP, PCTVL |
19,1% | 14 |
Latvijas Socialistiska Partija (LSP) (Communisten) Met TSP, PCTVL |
19,1% | 5 |
Par Cilveka Tiesibam Vienota Latvija (PCTVL) (Socialisten, Etnische Russen) Met TSP, LSP |
19,1% | 6 |
Tautas Partija (TP) (Conservatieven) |
16,7% | 20 |
Latvijas Pirma Partija (LPP) (Christen-democraten) |
9,6% | 10 |
Centriska Partija - Latvijas Zemnieku Savieniba (LZS) (Conservatieve agrariërs) Met LZP |
9,5% | 8 |
Latvijas Zala Partija (LZP) (Groenen) Met LZS |
9,5% | 4 |
Tevzemei un Brivibai/LNNK (TB/LNNK) (Nationalisten) |
5,4% | 7 |
Latvijas Celš (LC) (Liberalen) |
4,9% | 0 |
Latvijas Socialdemokratiska Stradnieku Partija (LSDSP) (Sociaaldemocraten) |
4,0% | 0 |
Overige partijen | 6,8% | 0 |
Opkomstpercentage | 71,5% | |
Volgende parlementsverkiezingen | 2006 |
[bewerk] Zie ook
- Monumenten op de Werelderfgoedlijst
- Lijst van staatshoofden van Letland
- Karlis Ulmanis
- Geschiedenis van Letland
{{{afb_links}}} | Landen in Europa | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
---|---|---|---|
Albanië · Andorra · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Macedonië · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland |
![]() |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden in de categorie Latvia van Wikimedia Commons. |
{{{afb_links}}} | Europese Unie | {{{afb_rechts}}} | ![]() |
---|---|---|---|
|
Bronnen en referenties: |
Categorieën: NAVO-lid | Land | Letland | EU-lid