Turkmenistan

From Wikipedia


Bendera	Nembo

Wito la taifa:

Wimbo wa taifa: Wimbo la taifa huru na huria

Mji mkuu

Ashgabat
37°58′ N 58°20′ E

Mji mkubwa nchini Ashgabat

Lugha rasmi Kiturkmen

Serikali

Rais

Udikteta
Gurbanguly Berdimuhammedow

Uhuru
Ilitangazwa
Ilitambuliwa 27 Oktoba 1991
8 Desemba 1991

Eneo
- Jumla
- Maji (%) 488,100 km² (ya 52)
4.9

Idadi ya watu
- Desemba 2006 kadirio
- Msongamano wa watu 5,090,000 (ya 113)
9.9/km² (ya 208)

Fedha Manat (Turkmenistan) (TMM)

Saa za eneo
- Kiangazi (DST) TMT (UTC+5)
(UTC+5)

Intaneti TLD .tm

Kodi ya simu +993

Turkmenistan ni nchi ya Asia ya Kati. Jina limetokana lugha ya Kiajemi lamaanisha "nchi wa Waturkmeni". Hadi 1991 ilikuwa jamhuri ya Umoja wa Kisovyet kwa jina la Jamhuri ya Kisovyeti ya Kijamii ya Kimturkmeni. Imepakana na Afghanistan, Uajemi, Uzbekistan, Kazakhstan na Bahari Kaspi. Wakazi walio wengi ni Waislamu; kuna kadirio ya Waislamu asilimia 87 kati ya wakazi wote lakini haijulikani ni wangapi wanaofuata dini yao.

[edit] Jiografia

Map of Turkmenistan

Nchi ina eneo la 488,100 km²) karibu sawa na Kamerun. Sehemu kubwa (80 %) ni jangwa hasa jangwa Karakum. Milima ya Kopet Dag katika kusini magharibi inafikia kimo cha 2,912 m.Kati ya mito mikubwa ni Amu Darya, mto Murghab na mto Hari Rud.

Hali ya hewa haina baridi sana lakini kuna joto kali wakati wa kiangazi. Mvua ni kidogo zanyesha hasa kati ya Januari na Mei.

Miji muhimu ni Ashgabat, Turkmenbashi (zamani Krasnovodsk) na Dashoguz.

[edit] Siasa

Turkmenistan ilitwaliwa na Urusi tangu mwisho wa karne ya 19 ikaingia hivyo katika Umoja wa Kisovyeti baada ya 1917 na kuwa jamhuri ndani yake. Wakati wa kuporomoka kwa Umoja wa Kisovyeti kiongozi wa chama cha kikomunisti Saparmirat Niyasov akaendelea kushika uongozi akitawala kama rais hadi kifo chake mwaka 2006. Niyasov alibadilisha utawala wa chama cha kikomunisti kuwa udikteta wake yeye mweyewe. Akaanza kutumia jina la "Turkmenbashi" (Baba wa Turkmeni wote) na sanamu zake zikasimamishwa kote nchini mara nyingi sanamu za dhahabu hata kama wanachi walikuwa na maisha magumu.

Mapato kutoka gesi na mafuta ya petroli zilimwezesha kuendesha uchumi wa nchi kwa hiari yake bia mabadiliko makubwa jinsiilivyokuwa kawaida wakati wa anguko la ukomunisti penginepo. Zaidi ya nusu ya wannachi hawana ajira na kuishi maisha ya umaskini lakini wanapewa chumvi, umeme na maji bure. Mkate na petroli zinauzwa kwa bei ya duni sana lakini kuba uhaba wa mara kwa mara.

Baada ya kifo cha Niyasov kamati ya viongozi ilimteua makamu wa waziri mkuu Gurbanguly Berdimuhammedov kuwa rais mpya ingawa kikatiba mwenyekiti wa bunge alitakiwa kuchukua nafasi hii. Mwenyekiti wa bunge alishtakiwa mbele ya mahakama juu ya makosa fulani na Berdimuhammedov alithebitishwa katika uchaguzi wa 11 Februari 2007 kwa 89% za kura. Watazamaji walidai kura ilikuwa ya uwongo.

Makala hiyo kuhusu "Turkmenistan" bado ni mbegu. Unaweza kusaidia kuikuza kwa kubofya kitufe kilichoandikwa "hariri".

Ikiwepo makala kuhusu Turkmenistan kwa lugha nyingine, unaweza kuitafsiri kwa Kiswahili.

Nchi na maeneo ya Asia

1. Nchi ina maeneo katika Asia na Ulaya. 2. Nchi hii iko Asia lakini kwa sababu za kihistoria au kiutamaduni inahesabiwa pia kati ya nchi za Ulaya. 3. Eneo la pekee la China.

Retrieved from "http://sw.wikipedia.org../../../t/u/r/Turkmenistan.html"

Categories: Mbegu | Turkmenistan | Nchi za Asia