Listi yfir einvalda Englands

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Þetta er listi yfir einvalda Englands. Fyrsti einvaldurinn sem notaði nafnbótina Englandskonungur var Offa af Mercia árið 774 þó svo að listar hefjist oft á Egbert af Wessex árið 829. Nafnbótin var notuð til ársins 1707 þegar Bretland var myndað.

Efnisyfirlit 1 Einvaldar Englands 1.1 Merciaætt 1.2 Wessexætt 1.3 Danmerkurætt 1.4 Wessexætt (aftur) 1.5 Normandíætt 1.6 Plantagenetætt 1.6.1 Angevinar 1.6.2 Lancasterætt 1.6.3 Yorkætt 1.7 Túdorætt 1.8 Stuartar 1.9 Samveldi 1.10 Stuartar (aftur) 2 Heimildir

[breyta] Einvaldar Englands

[breyta] Merciaætt

Fyrsti einvaldurinn sem notaði nafnbótina Englandskonungur var Offa árið 774 sem var konungur af Mercia síðan 757. Hann var öflugasti konungurinn fyrir formlega sameiningu Englands.

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Offa (+OFFA•REX+) 774-796		u.þ.b. 730[1] sonur Thingfriths	Cynethryth 5 börn	26. eða 29. júlí 796 um 66 ára

[breyta] Wessexætt

Yfirleitt hefur listinn hafist á Egbert konungi af Wessex sem var fyrstur konunga til að hafa lénsdrottinsstöðu yfir mikla Englandi. Hann sigraði Mercia-fólkið og varð Bretwalda árið 829. Varanleg eining náðist árið 927 undir Athelstan.

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Egbert (Ecgberht) 829-839[2]		u.þ.b. 775[3] sonur Ealhmunds af Kent[2]	Redburga 3 börn[2]	4. febrúar 839 um 64 ára[2]
Ethelwulf (Æþelwulf) 5. febrúar 839-856		Aachen sonur Egberts og Redburgu	(1) Osburga 6 börn (2) Judith af Flæmingjalandi 1. október 853 engin börn	13. janúar 858 aldur óþekktur[4]
Ethelbald (Æþelbald) 856-860	Engin mynd	u.þ.b. 831 sonur Ethelwulfs og Osburgu	Judith af Flæmingjalandi engin börn	20. desember 860 um 29 ára[5]
Ethelbert (Æþelberht) 21. desember 860-866	Engin mynd	u.þ.b. 835 sonur Ethelwulfs og Osburgu	ekki vitað 2 börn	865 um 30 ára[6]
Aðalráður (Æþelræd) 865-871	Engin mynd	u.þ.b. 837 sonur Ethelwulfs og Osburgu	Wulfrida 868 2 börn	23. apríl 871 um 34 ára[7]
Alfreð mikli (Ælfræd) 24. apríl 871–899[8]		u.þ.b. 849 Wantage sonur Ethelwulfs og Osburgu[9]	Ealhswith Winchester 868 6 börn[10]	26. október 899 um 50 ára[8]
Játvarður eldri (Eadweard) 27. október 899–924[11]		u.þ.b. 871-877 sonur Alfreðs mikla og Ealhswiths[12]	(1) Ecgwynn 893 3 börn (2) Aelffaed u.þ.b. 902 10 börn (3) Edgiva af Kent 905 4 börn[13]	17. júlí 924 Farndon, Cheshire um 50 ára[11]
Elfward (Ælfweard) 18. júlí - 2. ágúst 924	Engin þekkt mynd eða mynt af Elfward er til	u.þ.b. 902 sonur Játvarðs eldri og Aelffaeds	ógiftur	2. ágúst 924 um 22 ára
Athelstan (Æþelstan) 3. ágúst 924–939[14]		895 sonur Játvarðs eldri og Ecgwynns[15]	ógiftur[14]	27. október 939 um 44 ára[14]
Játmundur stórfenglegi (Eadmund) 28. október 939–946[16]		u.þ.b. 921 sonur Játvarðs eldri og Edgivu af Kent[16]	(1) Elgiva 3 börn (2) Æthelflæd af Damerham 944 engin börn[17]	26. maí 946 Pucklechurch um 25 ára (myrtur)[16]
Edred (Eadred) 27. maí 946–955[18]		u.þ.b. 923 sonur Játvarðs eldri og Edgivu af Kent[19]	ógiftur[19]	23. nóvember 955 Frome um 32 ára[20]
Edwy sanngjarni (Eadwig) 24. nóvember 955–959[21]		u.þ.b. 940 sonur Játmunds stórfenglega og Elgivu[22]	Elgiva[21]	1. október 959 um 19 ára[21]
Edgar friðsami (Eadgar) 2. október 959–975[23]		u.þ.b. 943 Wessex sonur Játmunds stórfenglega og Elgivu[24]	(1) Ethelflaed u.þ.b. 960 1 sonur (2) Wulfthryh 1 dóttir (3) Ælfthryth u.þ.b. 964[24] 2 synir	8. júlí 975 Winchester um 32 ára[25]
Játvarður píslarvottur (Eadweard) 9. júlí 975–978[26]		u.þ.b. 962 sonur Edgars friðsama og Ethelflaeds[27]	ógiftur	18. mars 978 Corfe-kastali um 16 ára (myrtur)[26]
Aðalráður ráðlausi (Æþelræd Unræd) 19. mars 978–1016[28]		u.þ.b. 968 sonur Edgars friðsama og Ælfthryths[29]	(1) Ælflaed af Norðymbralandi 4 börn (2) Aelgifu 991 6 börn (3) Emma af Normandí 1002 3 börn[30]	23. apríl 1016 Lundúnir um 48 ára[28]
Játmundur járnsíða (Eadmund) 24. apríl – 30. nóvember 1016[31]		u.þ.b. 993 sonur Aðalráðs ráðlausa og Ælflaeds af Norðymbralandi[31]	Edith af Austur-Anglíu 2 börn[32]	30. nóvember 1016 Glastonbury um 23 ára[31][32]

[breyta] Danmerkurætt

England heyrði undir stjórn danskra konunga eftir ríkisár Aðalráðs ráðlausa. Sumir þeirra, en ekki allir, voru einnig konungar Danmerkur.

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Sveinn tjúguskegg (Svend Tjugeskæg) 25. desember[33] 1013–1014[34]		u.þ.b. 960 í Danmörku sonur Haralds blátannar og Gyríðar Ólafsdóttur[35]	(1) Gunhilda af Póllandi u.þ.b. 990 7 börn (2) Sigrid Drambsamurinn u.þ.b. 1000 1 dóttir[35]	3. febrúar 1014 Gainsborough um 54 ára[35]
Knútur mikli (Knud) 1. desember 1016–1035[36]		u.þ.b. 995 sonur Sveins tjúguskeggs[36]	(1) Aelgifa af Northampton 2 börn (2) Emma af Normandí 1017[36]	12. nóvember 1035 Shaftesbury um 40 ára[36]
Haraldur hérafótur (Harald) 13. nóvember 1035–1040[37]		u.þ.b. 1016/7 sonur Knúts og Aelgifu af Northampton[37]	Aelgifa 1 sonur[38]	17. mars 1040 Oxford um 23 or 24 ára[37]
Hörða-Knútur (Hardeknud) 18. júní 1040–1042[39]	Engin mynd	1018 sonur Knúts og Emmu af Normandí[38]	ekki vitað	8. júní 1042 Lambeth um 24 ára[38]

[breyta] Wessexætt (aftur)

Gömlu Vestur-Saxarnir náðu völdum aftur, en Játvarður skriftaprestur, sem seinna var tekinn í dýrlingatölu, var trúrri Normandí en Englandi.

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Sankti Játvarður skriftapresturi (Eadweard) 9. júní 1042–1066[40]		u.þ.b. 1005 Islip, Oxfordshire sonur Ethelreds Hikandinn og Emma af Normandie[40]	Edith af Wessex 23. janúar 1045 engin börn[40]	5. janúar 1066 Westminsterhöllin um 60 ára[40]
Harold Godwinson (Harold Godwinesson) 6. janúar – 14. október 1066[40]		u.þ.b. 1020 sonur Godwins, Jarl af Wessex og Gytha Thorkelsdóttir[40]	(1) Edith Swan-neck 6 börn (2) Ealdgyth af Mercia York u.þ.b. 1064 1 sonur[40]	14. október 1066 Hastings um 46 ára (féll í bardaga)[40]
Edgar Ætheling (Eadgar Æþeling) 15. október – 17. desember 1066[41]	Engin þekkt mynd eða mynt af Edgars er til	u.þ.b. 1053 Ungverjaland sonur Játvarðs útlæga og Agötu[42]	ógiftur[42]	u.þ.b. 1125 um 72 ára[41]

[breyta] Normandíætt

Eftir Normannainnrásina notuðu einvaldar númer með nafni sínu líkt og Frakkar. Einnig voru viðurnefni enn í notkun.

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Vilhjálmur 1. sigurvegari (Vilhjálmur sigurvegari eða bastarður) 25. desember 1066–1087[43]		u.þ.b. 1027 Falaise-kastali sonur Roberts 2., Hertogi Normandies og Herlevas[43]	Matílda af Flæmingjalandi Notre Dame-dómkirkja 1053 10 börn[43]	9. september 1087 St. Gervais-klaustur um 60 ára[43]
Vilhjálmur 2. Rúfus (Guillaume le Roux) 26. september 1087–1100[43]		u.þ.b. 1060 Normandie sonur Vilhjálms sigurvegari og Matíldu af Flæmingjalandi[43]	ógiftur	2. ágúst 1100 New Forest um 40 ára[43]
Hinrik 1. (Henri Beauclerc) 5. ágúst 1100–1135[44]		september 1068 Selby sonur Vilhjálms sigurvegari og Matíldu af Flæmingjalandi[44]	(1) Edith af Skotlandi Westminster-klaustur 11. nóvember 1100 4 börn (2) Adeliza af Louvain Windsor-kastali 29. janúar 1121 engin börn[44]	1. desember 1135 Saint-Denis-le-Fermont 67 ára[44]
Stefán (Étienne de Blois) 22. desember 1135–1154[45]		u.þ.b. 1096 Blois sonur Stefáns Greifi af Blois og Adelu af Normandie[44]	Matílda af Boulogne Westminster 1125 5 börn[44]	25. október 1154 Dover-kastali um 58 ára[44]
Matílda (Mathilde ou Maud l'Impératrice) 7. apríl–1. nóvember 1141[46]		7. febrúar 1102 Sutton Courtenay aðeins lögmæt dóttir Hinriks 1. og Edith af Skotlandi[47]	(1) Hinrik 5., heilagur rómverskur keisari Mainz 6. janúar 1114 engin börn (2) Geoffrey 5., Greifi af Anjou Le Mans-dómkirkja 22. maí 1128 4 börn[46]	10. september 1167 Notre Dame des Prés-klaustur 65 ára[46]

[breyta] Plantagenetætt

Fyrstu Plantagenarnir stýrðu mörgum landsvæðum í Frakklandi og litu ekki á England sem heimaland sitt fyrr en eftir að Jóhann landlausi tapaði flestum landsvæðunum í Frakklandi. Ættin var lengi við völd og er henni oftast skipt í þrjár greinar.

[breyta] Angevinar

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Hinrik 2. (Henri Court-manteau) 19. desember 1154–1189[48]		5. mars 1133 Le Mans sonur Geoffreys af Anjou og Matíldu[48]	Eleanor af Aquitaine Bordeaux-dómkirkja 18. maí 1152 8 börn[48]	6. júlí 1189 Château Chinon 56 ára[48]
Ríkharður 1. ljónshjarta (Richard Cœur de Lion) 3. september 1189–1199[48]		8. september 1157 Beaumont-höll sonur Hinriks 2. og Eleanors af Aquitaine[48]	Berengaria af Navarre Limassol 12. maí 1191 engin börn[48]	6. apríl 1199 Chalus 41 ára[48]
Jóhann landlausi (Jean Sans Terre) 27. maí 1199–1216[49]		24. desember 1167 Beaumont-höll sonur Hinriks 2. og Elenóru af Aquitaine[49]	(1) Isabel af Gloucester Marlborough-kastali 29. ágúst 1189 engin börn (2) Isabel af Angoulême Bordeaux-dómkirkja 24. ágúst 1200 5 börn[49]	19. október 1216 Newark-kastali 48 ára[49]
Hinrik 3. 28. október 1216–1272[50]		1. október 1207 Winchester-kastali sonur Jóhanns og Isabels af Angoulême[50]	Elenóra af Provence Canterbury-dómkirja 14. janúar 1236 9 börn[50]	16. nóvember 1272 Westminsterhöllin 65 ára[50]
Játvarður 1. Longshanks 20. nóvember 1272–1307[51]		17. júní 1239 Westminsterhöllin sonur Hinriks 3. og Elenóru af Provence[51]	(1) Elenóra af Kastilíu Las Huelgas-klaustur 18 október 1254 17 börn (2) Margrét af Frakklandi 10. september 1299 3 börn[51]	7. júlí 1307 Burgh by Sands 68 ára[51]
Játvarður 2. 7. júlí 1307 – 25. janúar 1327[52]	engin mynd	25. apríl 1284 Caernarfon-kastali sonur Játvarðs 1. og Elenóru af Kastilíu[52]	Isabel af Frakklandi Boulogne-dómkirkja 25. janúar 1308 5 börn[52]	21. september 1327 Berkeley-kastali 43 ára (myrtur)[52]
Játvarður 3. 25. janúar 1327–1377[53]		13. nóvember 1312 Windsor-kastali sonur Játvarðs 2. og Isabellu af Frakklandi[53]	Philippa af Hainault York Minster 24. janúar 1328 14 börn[53]	21. júní 1377 Sheen-höll 64 ára[53]
Ríkharður 2. 21. júní 1377 – 29. september 1399[54]		6. janúar 1367 Bordeaux sonur Játvarðs svartur prinsinn og Joans af Kent[54]	(1) Anna af Bohemia 14. janúar 1382 engin börn (2) Isabel af Valois Calais 4. nóvember 1396 engin börn[54]	6. janúar 1400 Pontefract-kastali 33 ára[54]

[breyta] Lancasterætt

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Hinrik 4. Bolingbroke 30. september 1399–1413[55]		3. apríl 1366/7 Bolingbroke-kastali sonur Jóns af Gaunt og Blanche af Lancaster[55]	(1) María de Bohun Arundel-kastali 27. júlí 1380 7 börn (2) Joanna af Navarre Winchester-dómkirkja 7. febrúar 1403 engin börn[55]	20. mars 1413 Westminster-klaustur 45 eða 46 ára[56]
Hinrik 5. 20. mars 1413–1422[55]		9. ágúst 1387 Monmouth-kastali sonur Hinriks 4. og Maríu de Bohun[55]	Katrín af Valois Troyes-dómkirkja 2. júní 1420 1 sonur[55]	31. ágúst 1422 Château de Vincennes 35 ára[55]
Hinrik 6. 31. ágúst 1422 – 4. mars 1461 30. október 1470 – 11. apríl 1471[57]		6. desember 1421 Windsor-kastali sonur Hinriks 5. og Katrínar af Valois[57]	Margrét af Anjou Titchfield-klaustur 22. apríl 1445 1 sonur[57]	21. maí 1471 Tower of London 49 ára (murdered)[57]

[breyta] Yorkætt

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Játvarður 4. 4. mars 1461 – 3. október 1470 11. apríl 1471–1483[58]		28. apríl 1442 Rouen sonur Ríkharðs Plantagenet og Cecilys Neville[58]	Elísabet Woodville Grafton Regis 1. maí 1464 10 börn[58]	9. apríl 1483 Westminsterhöllin 40 ára[58]
Játvarður 5. 9. apríl–25. júní 1483[59]		2. nóvember 1470 Westminster sonur Játvarðs 4. og Elísabetar Woodville[59]	ógiftur	u.þ.b. 1483 Lundúnir um 12 ára (myrtur)[60]
Ríkharður 3. 26. júní 1483–1485[61]		2. október 1452 Fotheringham-kastali sonur Ríkharðs Plantagenet og Cecilys Neville[62]	Anna Neville Westminster-klaustur 12. júlí 1472 1 sonur[62]	22. ágúst 1485 Bosworth Field 32 ára (féll í bardaga)[62]

[breyta] Túdorætt

Túdorarnir voru að hluta ættaðir frá Wales. Árið 1536 var Wales að fullu innlimað í England ríkið og hafði þá verið undir stjórn Englands síðan 1284. Þegar Hinrik VIII klauf England frá Rómversk- kaþólsku kirkjunni varð einvaldurinn æðsti yfirmaður Biskupakirkjunnar. Titill Elísabetar I varð þannig Supreme Governor of the Church of England.

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Hinrik 7. 22. ágúst 1485–1509[63]		28. janúar 1457 Pembroke-kastali sonur Edmunds Tudor og Margrétar Beaufort[63]	Elísabet af York Westminster-klaustur 18. janúar 1486 8 börn[63]	21. apríl 1509 Richmond-höll 52 ára[63]
Hinrik 8. 21. apríl 1509–1547[64]		28. júní 1491 Greenwich-höll sonur Hinriks 7. og Elísabetar af York[64]	(1) Katrín af Aragon Greenwich 11. júní 1509 1 dóttir (2) Anna Boleyn Westminsterhöllin 25. janúar 1533 1 dóttir (3) Jane Seymour Whitehall-höll 30. maí 1536 1 sonur (4) Anna af Cleves Greenwich-höll 6. janúar 1540 (5) Katrín Howard Hampton Court-höll 28. júlí 1540 (6) Katrín Parr Hampton Court-höll 12. júlí 1543[64]	28. janúar 1547 Whitehall-höll 55 ára[64]
Játvarður 6. 28. janúar 1547–1553[65]		12. október 1537 Hampton Court-höll sonur Hinriks 8. og Jane Seymour[65]	ógiftur	6. júlí 1553 Greenwich-höll 15 ára[65]
Jóna Grey („Níudagadrottningin“) 10. júlí–19. júlí 1553[66]		október 1537 Bradgate Park dóttir Hinriks Grey og Lafði Frances Brandon[66]	Lávarður Guildford Dudley The Strand 21. maí 1553 engin börn[67]	12. febrúar 1554 Tower of London 16 ára (hálshöggvin)[66]
María 1. („Blóð-María“) 19. júlí 1553–1558[65]		18. febrúar 1516 Greenwich-höll dóttir Hinriks 8. og Katrínar af Aragon[65]	Filippus 2. Spánarkonungur Winchester-dómkirkja 25. júlí 1554 engin börn[65]	17. nóvember 1558 St. James’s-höll 42 ára[65]
Elísabet 1. („Jómfrúardrottningin“) 17. nóvember 1558–1603[65]		7. september 1533 Greenwich-höll dóttir Hinriks 8. og Önnu Boleyn[65]	ógiftur	24. mars 1603 Richmond-höll 69 ára[65]

[breyta] Stuartar

Eftir að Elísabet I dó án erfingja varð Jakob (James) VI Sotlandskonungur (sonur Maríu Stuart) jafnframt konungur Englands undir heitinu Jakob (James) I. Árið 1604 tók hann upp titilinn Konungur Stóra-Bretlands.

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Jakob 1. 24. mars 1603–1625[68]		19. júní 1566 Edinborg-kastali sonur Hinriks Stuart og Maríu 1. Skotlandsdrottning[68]	Anna af Danmörku Ósló 23. nóvember 1589 9 börn[68]	27. mars 1625 Theobalds-hús 58 ára[68]
Karl 1. („Sankti Karl Píslarvotturinn“) 27. mars 1625–1649[69]		19. nóvember 1600 Dunfermline-höll sonur Jakobs 1. og Önnu af Danmörku [69]	Henrietta María af Frakklandi St Augustine’s-klaustur 13. júní 1625 9 börn[69]	30. janúar 1649 Whitehall-höll 48 ára (tekinn af lífi)[69]

[breyta] Samveldi

Enginn konungur var við völd frá 1649, þegar Karl I var tekinn af lífi til 1660, þegar Karl II tók við völdum. Á þessum tíma fóru eftirtaldir með æðstu völd:

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Oliver Cromwell 16. desember 1653–1658[70]		25. apríl 1599 Huntingdon[70] sonur Roberts Cromwell og Elizabethar Stewart[71]	Elizabeth Bourchier St Giles[72] 22. ágúst 1620 9 börn[70]	3. september 1658 Whitehall 59 ára[70]
Richard Cromwell ("Tumbledown Dick") 3. september 1658 – 7. maí 1659[73]		4. október 1626 Huntingdon sonur Olivers Cromwell og Elizabethar Bourchier[73]	Dorothy Maijor maí 1649 9 börn[73]	12. júlí 1712 Cheshunt 85 ára[74]

[breyta] Stuartar (aftur)

Þó svo að einveldi kæmist á aftur 1660 náðist ekki stöðugleiki fyrr en 1688, þegar þegar þingið samþykkti að það gæti kosið hvern sem því sýndist til konungs.

Einvaldur	Andlitsmynd	Fæðing	Hjónabönd	Dauði
Karl 2. 8. maí 1660–1685[75]		29. maí 1630 St. James’s-höll sonur Karls 1. og Henriettu Mariu af Frakklandi[75]	Katrín af Braganza Portsmouth 21. maí 1662 3 börn (dóu öll í æsku)[75]	6. febrúar 1685 Whitehall-höll 54 ára[75]
Jakob 2. 6. febrúar 1685 – 23. desember 1688[76]		14. október 1633 St. James’s-höll sonur Karls 1. og Henriettu Mariu af Frakklandi[76]	(1) Anna Hyde The Strand 3. september 1660 8 börn (2) María af Modena Dover 21. nóvember 1673 7 börn[76]	16. september 1701 Château de Saint-Germain-en-Laye 67 ára[76]
Vilhjálmur 3. af Oraníu (Willem Hendrik, Prins van Oranje) 13. febrúar 1689–1702[77]		4. nóvember 1650 Haag sonur Vilhjálms 2., Prins af Oraníu og Maríu Stuart[78]	St James’s-höll 4. nóvember 1677 3 börn (dóu öll í æsku)[77]	8. mars 1702 Kensington-höll 51 ára[77]
María 2. 13. febrúar 1689–1694[76]		30. apríl 1662 St James’s-höll dóttir Jakobs 2. og Önnu Hyde[76]		28. desember 1694 Kensington-höll 32 ára[76]
Anna 8. mars 1702-1707[79] Stóra-Bretland 1. maí 1707-1714		6. febrúar 1665 St James’s-höll dóttir Jakobs 2. og Önnu Hyde[80]	Georg af Danmörku St James’s-höll 28. júlí 1683 17 börn[80]	1. ágúst 1714 Kensington-höll 49 ára[80]

England og Skotland gengu í ríkjasamband með sameiningarsamningi 1. maí 1707, en hvort um sig hélt þó lögum sínum og ýmsu fleiru. Framhald af þessum lista er að finna í Listi yfir einvalda Bretlands.

[breyta] Heimildir