Faero

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor

Føroyar (Faeroeg)
Færøerne (Daneg)


(Banniel an Inizi Faero)	(Skoed Ardamez)

Yezhoù ofisiel

Faeroeg, Daneg

Kêr-benn

Tórshavn

Penn ar stad

Margrethe II, rouanez Danmark

Kentañ Ministr

Jóannes Eidesgaard

Gorread
- En holl
- % dour

1 399 km²
0,5

Poblañs
- En holl (2004)
- Stankter ar boblañs

48 228
33,1/km²

Statud politikel

Emren (diouzh Rouantelezh Danmark) abaoe 1948.

Moneiz

kurunenn Faero (króna) (DKK)¹

Kan broadel

Tú alfagra land mítt
(Na kaer eo ma bro)

Devezh ar vro

29 a viz Gouere

Kod war ar Genrouedad

.fo

Kod pellgomz

298

¹Kurunenn Danmark (krone) eo a vez implijet, met tresadennoù dibar d’an inizi a vez war ar bilhedoù-bank. Gant pezhioù moneiz ordinal Danmark e vez graet.

Bez ez eo an inizi Faero (Føroyar, LFE: [ˈfœɹjaɹ], 'inizi an deñved' e faeroeg; pe marteze ivez 'inizi pell') un enezeg er Meurvor atlantel, hanter hent etre aodoù Norvegia, Bro-Skos hag Island. Stag int ouzh rouantelezh Danmark, met emren int abaoe 1948.

[kemmañ] Douaroniezh

Un enezeg enni 18 enezenn eo an inizi Faero. Lec’hiet eo a-hedred gant inizi kornôg Bro-Skos, hag en em astenn a ra a-hed 113 km eus an norzh d’ar su hag a-hed 75 km eus ar c’hornôg d’ar reter. Inizi roc’hellek ha torosennek int, toullet o aodoù gant fjordoù bihan. Ar Slættaratindur eo ar menez uhelañ, dezhañ 882 m uhelder, war enez Eysturoy.

Kerreizh eo an hinad. Klouar ha gleb e vez an amzer, gant brumenn hag avel alies.

[kemmañ] Istor

Moarvat e voe menec'h eus Iwerzhon war an inizi er VIIvet kantved. Met gant ar Vikinged eo e voe poblet an inizi da vat. Hervez ar Færeyinga Saga (saga Faeroiz) e voe aloubet an inizi gant tud tec’het diouzh yev roue Norvegia en IXvet kantved. En XIvet kantved e voe perc’hennet an inizi gant ur roue norvegat all, Olav Tryggvason. Gant hennezh e voe kristenaet an enezidi. Ur wech unanet rouantelezhioù Norvegia ha Danmark, dre Unaniezh Kalmar, goude 1386, e tremenas an inizi Faero dindan galloud Danmark. Stag ouzh Danmark e chomas an inizi goude Feur-emglev Kiel, pa voe distaget Norvegia diouzh Danmark. E-pad an Eil brezel bed, pa oa bet aloubet Danmark gant an Alamaned, en em stalias arme ar Rouantelezh Unanet en inizi. Kement-se a roas c’hoant d’an enezidi da gaout o gouarnamant dezho. Un emsav evit ar yezh a oa abaoe dibenn an XIXvet kantved hag un emsav politikel abaoe deroù an XXvet kantved. E 1948 e voe roet d'an inizi ur statud emrenerezh. Pa’z eas Danmark e-barzh Kumuniezh Europa, e 1973, e tivizas tud an inizi Faero chom er-maez. Bremañ ez eo an dizalc’hiezh krenn pal gouarnamant an inizi.