Kortrijk

Van Wikipedia

Stad Kortrijk
ligging binnen het arrondissement Kortrijk in de provincie West-Vlaanderen
Wapen	Vlag

Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	West-Vlaanderen
Arrondissement	Kortrijk
Geografische ligging	50°49′N, 3°15′E
Oppervlakte	80,02 km²
Bevolking (Bron: NIS)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid	73.694 (01/07/2006) 48,70% 51,30% 921 inw./km²
Leeftijdsopbouw 0–19 jaar 20–64 jaar 65 jaar en ouder	(01/01/2006) 21,83% 57,71% 20,47%
Buitenlanders	4,10% (01/07/2006)
Economie
Werkloosheidsgraad	9,03% (01/01/2006)
Gemiddeld inkomen	12.964 euro/inw. (2003)
Politiek
Burgemeester	Stefaan De Clerck (CD&V)
Bestuur	CD&V, sp.a
Zetels CD&V VLD sp.a Vlaams Belang Groen! N-VA spirit	41 21 8 6 3 1 1 1
Deelgemeenten met postcode
Postcode	Deelgemeente
8500 8501 8501 8510 8510 8510 8510 8511	Kortrijk Bissegem Heule Bellegem Kooigem Marke Rollegem Aalbeke
Overige info
Zonenummer	056
NIS-code	34022
Politiezone	Vlas
Webadres	www.kortrijk.be

Kortrijk (Frans: Courtrai) is een stad in het zuiden van de Belgische provincie West-Vlaanderen. De gemeente (stad en deelgemeenten) telt ruim 73.500 inwoners.

De stad profileert zich als Guldensporenstad door de Guldensporenslag, die plaatsvond op de Groeningekouter te Kortrijk op 11 juli 1302.

[bewerk] Geschiedenis

De Gallo-Romeinse vicus Cortoriacum lag op de heerweg Keulen - Maastricht - Kassel - Boulogne-sur-Mer en de heerweg Doornik - Oudenburg. Boudewijn II de Kale, graaf van Vlaanderen versterkte deze plaats in de 9de eeuw tegen de Noormannnen. De band die de stad oorspronkelijk met Doornik had werd doorbroken toen Kortrijk in 1071 hoofdplaats werd van een kasselrij.

Filips van de Elzas bevestigde in april 1190 de privileges van de stad via een bewaarde keure: Kortrijk werd uit de kasselrij geheven, kreeg een eigen bestuur en lijfeigenen konden zich als vrije burgers (poorters) in de stad vestigen.

In de 13de eeuw kreeg Ferrand van Portugal tegenwind van de steden in Vlaanderen toen de Franse koning Filips August hem tot graaf van Vlaanderen wilde benoemen. Ferrand verschanste zich in Kortrijk waarop de stad werd geplunderd door troepen uit Gavere en Oudenaarde. Beide partijen verzoenden zich maar Filips August was niet akkoord met de getroffen regeling. Zijn zoon Lodewijk (die later koning werd als Lodewijk VIII van Frankrijk) viel daarop vanuit Rijsel Kortrijk binnen en liet de stad verwoesten. De graven van Vlaanderen lieten ze later weer opbouwen vanwege haar opbrengsten voor de schatkist.

Kortrijk won in de 13de eeuw aan belang door de lakenindustrie. De kwaliteit die hier werd gefabriceerd was dan wel lager (kleine draperie) dan die van de grotere Vlaamse steden. In de 15de eeuw kreeg het linnen dat uit het ter plaatse verbouwde vlas werd gemaakt, meer belang dan het laken.

De conflicten tussen de Franse koning en Vlaanderen deden de economie in Kortrijk stagneren. Kortrijk werd door Franse troepen bezet in de aanloop naar de Guldensporenslag. Die veldslag vond plaats op het Groeningeveld op 11 juli 1302. De Fransen bouwden een dwangburcht boven op de grafelijke burcht waarvan de resten nog steeds te zien zijn (zie foto op pagina over de Onze-Lieve-Vrouwekerk).

In 1323 revolteerden de Kortrijkzanen tegen hun graaf, Lodewijk II van Nevers die, als inner van Franse boetes die opgelegd waren via de Vrede van Athis, steeds meer van zijn volk vervreemd raakte. De graaf bezette de wijk Overleie. De inwoners namen dit niet en zetten de graaf gevangen. Daarop volgde een nieuwe Franse bezetting. Uiteindelijk mondde die periode uit in de slag bij Kassel van 1328 waarbij de Vlamingen onder Nicolaas Zannekin werden verslagen.

Lodewijk II van Male veroverde de stad in mei 1381. Kortrijk was dan weer een bondgenoot van Jacob van Artevelde toen hij het graafschap veroverde. Na de slag bij Westrozebeke op 27 november 1382 kregen de Bretoense huurlingen Kortrijk als premie waarbij de stad werd geplunderd en verwoest.

De Broeltorens

Filips de Stoute, hertog van Bourgondië, luidde een periode van vrede en heropbouw in die zeventig jaar duurde. Een nieuw kasteel werd opgetrokken, ter hoogte van de Kasteelkaai en Kasteelstraat. Nieuwe stadsmuren met een Broeltoren aan de noordkant integreerden de bestaande toren in de verdedigingswerken. Sociale spanningen en de pest die een vlot handelsverkeer verhinderde, zorgden ervoor dat de lakennijverheid veel aan belang verloor. Na de dood van Maria van Bourgondië in 1482 raakte Kortrijk opnieuw in een oorlog tegen de Fransen betrokken.

De opkomende linnenindustrie bracht de welvaart van weleer niet terug. De volksopstand in de Nederlanden die in 1539 uitbrak, bracht ook de toorn van Karel V over Kortrijk. In de tweede helft van de 16de eeuw kregen katholieken en gereformeerden het met mekaar aan de stok. De aanspraken van Lodewijk XIV van Frankrijk op Vlaanderen resulteerden in vijf Franse bezettingen tussen 1646 en 1706 en de aanleg van versterkingen en de bouw van een citadel. De vrede van Utrecht wees de stad toe aan de Oostenrijkers.

Kortrijk was in de late 17de eeuw en eerste helft van de 18de eeuw een van de vestingsteden die deel uitmaakten van de Nederlandse vestingsbarrière in de Zuidelijke Nederlanden

Kortrijk speelde een rol bij de Brabantse omwenteling in 1787 maar de Oostenrijkers konden zich rehabiliteren. Het embargo dat Napoleon Bonaparte afkondigde was zoals elders funest voor de uitvoer. Het Nederlands bewind (1815-1830) en de handelspolitiek van het jonge België brachten daar weinig verandering in. De Kortrijkzanen zelf toonden zich ook allesbehalve dynamisch.

De industrialisatie van de textielsector, in de tweede helft van de 19de eeuw, bracht een en ander op gang. De stad werd gesaneerd en het historisch erfgoed gerestaureeerd en verfraaid.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog richtten bombardementen in de nazomer van 1917 veel schade aan. In de Tweede Wereldoorlog was er de slag aan de Leie tijdens de achttiendaagse veldtocht maar het was vooral het geallieerd bombardement in 1944 dat verwoestend was. Daarbij werd het oorspronkelijke 19e-eeuwse spoorwegstation vernield. Na de oorlog werd de stad heropgebouwd.

[bewerk] Geografie

De stad ligt aan de rivier de Leie. Met deze rivier was de stad economisch gezien eeuwenlang verbonden. De Leie splitst zich ongeveer in het centrum van de stad en komt wat verder weer samen, zodat er een eiland ontstaan is, het zogenaamde Buda-eiland.

[bewerk] Demografische evolutie

Bron:NIS - Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen op 31 december; vanaf 1977= inwoneraantal per 1 januari

[bewerk] Politiek

[bewerk] Gemeenteraad

De gemeenteraad van Kortrijk telt 41 zetels.

[bewerk] College van burgemeester en schepenen

Het college van burgemeester en schepenen van Kortrijk bestaat uit de burgemeester en 8 schepenen.

[bewerk] Burgemeesters

Zie : Lijst van burgemeesters van Kortrijk

[bewerk] Bezienswaardigheden

[bewerk] Musea

Sint-Maartenskerk

Het Stadhuis

Het Belfort

De Golf (Olivier Strebelle)

Kortrijk 1302: één dag, zeven eeuwen

Kortrijk 1302 is een interactief en multimediaal museum voor groot en klein over de Guldensporenslag (11 juli 1302). Je kan er maliënkolders, zwaarden en goedendags betasten, je ziet de hoofdrolspelers van het conflict opnieuw tot leven komen, je kan het verloop van de veldslag volgen op een reuzengrote maquette.Verteller van dienst is Gilles Li Muisit, de oude abt van de abdij van Saint-Martin. Hij voert je terug naar het verleden en is je gids op een boeiende ontdekkingstocht door zeven eeuwen geschiedenis. Als afsluiter kijk je naar een verrassende film waarin de traditievorming rond 1302 én de rol ervan in de ontwikkeling van een nationaal bewustzijn worden verklaard.

Museum voor Schone Kunsten of het Broelmuseum voor Oudheidkunde en Sierkunst.

Dit museum is ondergebracht in een 18de-eeuws herenhuis. Het bevat werken van Kortrijkse kunstenaars (onder anderen Roelant Savery) en een unieke verzameling internationale keramiek.

Nationaal Vlasmuseum en het Kant- en Linnenmuseum.

Ze zijn ondergebracht in een 19de eeuwse vlassershoeve.

Groeninge-abdij met het Groeningemuseum

Dit museum vertelt de geschiedenis van Kortrijk tot aan de valavond van de eerste Wereldoorlog.

Bakkerij- en Molenmuseum te Marke

Landbouwmuseum te Bissegem

[bewerk] Kerken

Sint-Maartenskerk. De gotische Sint-Maartenskerk dateert van rond 1300, maar werd deels herbouwd na een grote brand in 1382. Een tweede brand in 1862 leidde tot de herstelling van de toren.
Onze-Lieve-Vrouwekerk met Kruisoprichting van Antoon Van Dyck

[bewerk] Andere gebouwen

Oude Stadhuis en Belfort op de Grote Markt
Begijnhof en Begijnhofmuseum. Het begijnhof werd gesticht in 1238 door Johanna van Constantinopel, het werd meerdere malen verwoest (in 1302, 1382 en in 1684), en in de 17de eeuw herbouwd. De huisjes zijn dan ook opgetrokken in barokke stijl. De oorspronkelijke gotische kapel werd gebouwd in 1464 maar werd echter verbouwd in de 18de eeuw naar een barokke stijl.
Broeltorens. De twee bijna identieke broeltorens zijn middeleeuwse bouwwerken. De meest zuidelijke toren is de Speyetoren en werd in de 13de eeuw gebouwd. De andere, de Ingelburgtoren, dateert van de 15de eeuw. Tussen de twee torens is er een brug met in het midden het beeld van de Heilige Nepomucemus, patroonheilige van de drenkelingen.
Onze-Lieve-Vrouwehospitaal. Gesticht rond 1200-1204. Oorspronkelijk werden de zieken verzorgd door zusters en broeders van de cisterciënzerorde maar later richtten ze zich naar de regel van Sint-Augustinus. Nu maakt het hospitaal deel van het AZ Groeninge en wordt campus Onze-Lieve-Vrouw van het AZ Groeninge genoemd.
Het Baggaertshof. Het bevat 13 huisjes en een kapelletje, gelegen rondom een medicinale kruidentuin.

[bewerk] Andere bezienswaardigheden

Internationale Rozentuin
De fontein De Golf op het Schouwburgplein. Het is een werk van Olivier Strebelle, het is 7 m hoog op 12 m lang en bestaat uit 11 gebogen buizen waaruit het water spuit.
Natuurgebied De Kleiputten (op 't Hoge). De kleiputten dateren van 1923, de klei werd gebruikt voor de fabricatie van bakstenen. De stad kocht dit gebied in 1989 zodat het gebied beschermd kon worden. Het bestaat uit een reservaat van 2 ha en een park van 4 ha.
Vannestes molen in Marke
Preetjes molen in Heule
Verder beschikt de stadsbibliotheek een uitgebreide verzameling van meer dan 10.000 Esperantoboeken en -tijdschriften geschonken door Cesar Vanbiervliet (1905-1992).

[bewerk] Evenementen

Festival van Vlaanderen link: http://www.festival-van-vlaanderen.be/kortrijk/
Paasfoor: Witte Donderdag tot en met de tweede zondag na Pasen
Sinksenfeesten: Pinksteren en maandag na Pinksteren
Guldensporenfeesten: omstreeks 11 juli
Vlastreffen : groot motortreffen voor het goede doel (laatste zondag augustus)

[bewerk] Sport

Kortrijk heeft een voetbalploeg die momenteel in tweede klasse speelt, namelijk KV Kortrijk.

[bewerk] Economie

Tot in de helft van de 20ste eeuw was de Kortrijkse economie nauw verbonden met de vlasnijverheid (zoals tentoongesteld in het Nationaal Vlasmuseum). Nog steeds speelt de regio Kortrijk een belangrijke rol in de textielindustrie.

[bewerk] Verkeer en vervoer

Kortrijk is zowel via de weg (E17, E403 en A19) als via het spoor goed bereikbaar. Het station telt 8 verschillende sporen. Ook komen en vertrekken er verschillende buslijnen naar/uit Kortrijk. De regionale luchthaven van de stad bevindt zich in Wevelgem, waar vooral zakenverkeer de kroon spant.

[bewerk] Onderwijs

Kortrijk heeft heel wat kleuter-, lagere en middelbare scholen. Daarnaast is Kortrijk de zetel van een aantal niet-universitaire hogescholen (Katho, PIH en Hiepso (laatste 2 onderdeel van Hogeschool West-Vlaanderen)) en van een afdeling van de Katholieke Universiteit Leuven (KULAK).

[bewerk] Bekende Kortrijkzanen

[bewerk] Geboren in Kortrijk

Roelant Savery (1576-Utrecht, 1639), schilder
Jan Palfijn (1650-1730), chirurg, uitvinder van de verlostang
André Dequae (1915-2006), politicus
Maurice De Bevere (1923-2001), striptekenaar ("Morris")
Mia Doornaert (1945), journaliste
Ivan Carlier oftwel "Johny Turbo" (1955-2000), Kortrijks volkszanger
Luuk Gruwez (1953), dichter
Adelheid Byttebier (1963), politica
Piet Goddaer (1970), singer-songwriter ("Ozark Henry")
Leif Hoste (1977), wielrenner, opgegroeid te Harelbeke
Xavier Malisse (1980), tennisser, opgegroeid te Harelbeke
Chris Lomme (1938), actrice
Lien Van de Kelder (1982), actrice

[bewerk] Wonen in Kortrijk

Stefaan De Clerck, politicus en burgemeester van de stad

[bewerk] Woonden in Kortrijk

Guido Gezelle, auteur
Hendrik Conscience, auteur
Stijn Streuvels, auteur
Louis Robbe (1806-1887), schilder
Pierre de la Rue (ca. 1460-1518), renaissancecomponist

[bewerk] Trivia

Kortrijk is de eerste stad in België die een verkeersvrije winkelstraat aanlegde (1962). Sinds het begin van de jaren 1990 is het stadscentrum veranderd en verstedelijkt. Helaas ontstond daarbij ook verloedering, waardoor het aantal winkels aanzienlijk daalde.

Vanaf juli 2007 beginnen de sloopwerken van oude, leegstaande panden voor de bouw van een groots shoppingcenter in het centrum van de stad. Vele grote ketens (waaronder Media Markt, H&M en Zara) tekenden al voor een plaats in het toekomstige shoppingcenter. Dit project, wat het grootste ooit is in Kortrijk, wordt beheerd door Forum Invest. De opening wordt verwacht medio 2009.

[bewerk] Foto's

Het Begijnhof

De Golf

De Patria

Opgravingen in het centrum

[bewerk] Bronnen

Gids voor Vlaanderen. Toeristische en culturele gids van de Vlaamse gemeenten, VTB/VAB-Uitgeverij Lannoo, Antwerpen-Tielt, 1995 (vierde uitgave)
In de Sporen van 1302 Kortrijk - Rijsel - Dowaai van Leo Camerlynck en Edward De Maesschalck, Uitgeverij Davidsfonds, Leuven