An Iodáil
Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
|
|||||
Mana: - | |||||
Amhrán náisiúnta: Il Canto degli Italiani | |||||
Príomhchathair | An Róimh 41°54′ Thuaidh 12°29′ Thoir |
||||
An chathair is mó | An Róimh | ||||
Teangacha oifigiúla | Iodáilis1 | ||||
Rialtas
Uachtarán
Príomh-aire |
Giorgio Napolitano Romano Prodi |
||||
Comhaontú |
17 Márta 1861 | ||||
Achar • In iomlán • Uisce (%) |
301,230 km² (71ú) 2.4% |
||||
Daonra • Meas. ó 2005 • Daonáireamh 2004 • Dlús |
58,103,033 (23ú) 56,993,742 197/km² (176ú) |
||||
OTI (PCC) • In iomlán • An duine |
Meas. ó 2005 $1,694 trilliún (8ú) $29,414 (19ú) |
||||
Airgeadra | Euro (€) (EUR ) |
||||
Crios ama • Samhradh (CSL) |
CET (UTC+1) CEST (UTC+2) |
||||
Fearann Idirlín | .it | ||||
Glaochód | +39 |
||||
1 Labhraítear Gearmáinis mar dhara theanga oifigiúil sa réigiún leathneamhspleách Alto Adige/Tirol Theas. Tá thart ar 11 teangacha mionlaigh sa tír atá á aithint ag bunreacht na hIodáile. 2 Roimh 1999: Lira na hIodáile. |
Tír mhór i ndeisceart na hEorpa í Poblacht na hIodáile le thart ar 57 milliún duine ina gcónaí inti. Is ballstát den Aontas Eorpach í. Tá cruth buataise ar an leithinis, an chuid is mó den tír, agus is cuid den tír freisin an dá oileán is mó sa Mheánmhuir, an tSicil is an tSairdín. Tá teorainneacha aici leis an Ostair, an Fhrainc, an tSlóivéin, agus an Eilvéis sa tuaisceart. Tá na h-iamhchríocha San Mairíne agus an Vatacáin istigh san Iodáil. Usáideann siad an t-euro. Is í an Róimh príomhchathair na hIodáile.
[athraigh] Tíreolaíocht
Is leithinis mhór go príomha le dhá príomh-oileáin, an tSicil agus an tSairdín í. Is í an tsliabh is airde ná Monte Bianco in iarthar na nAlpa. Tá cuid de lochanna is mó sute i dtuaisceart na Iodáile, mar Loch Garda, Loch Como, Loch Maggiore agus Loch Iseo.
[athraigh] Réigiúin
Tá an Iodáil deighilte i 20 réigiún (regioni, uatha regione). Tá stádas faoi leith féinrialaitheach ag cúig cinn acu, rianaithe ag an *:
- Abruzzo
- Basilicata
- Calabria
- Campania
- Emilia-Romagna
- Friuli-Venezia Giulia *
- Latium (Lazio)
- Liguria
- Lombardia
- Marche
- Molise
- Piedmont (Piemonte)
- Puglia
- An tSairdín (Sardegna) *
- An tSicil (Sicilia) *
- An Tuscáin (Toscana)
- Trentino-Tirol Theas (Trentino-Alto Adige) *
- Umbria
- Valle d'Aosta *
- Veneto
Tá gach réigiún, seachas Valle d'Aosta, roinnte i ndá nó níos mó cúige cúigí.
An tAontas Eorpach (AE) | ||
---|---|---|
an Bheilg • an Bhulgáir • an Chipir • an Danmhairg • an Eastóin • Éire • an Fhionlainn • an Fhrainc • an Ghearmáin • an Ghréig • an Iodáil • an Ísiltír • an Laitvia • an Liotuáin • Lucsamburg • Málta • an Ostair • an Pholainn • an Phortaingéil • an Ríocht Aontaithe • an Rómáin • an tSeic • an tSlóvaic • an tSlóivéin • an Spáinn • an tSualainn • an Ungáir | ||
Le teacht | ||
an Chróit • Poblacht na Macadóine • an Tuirc |
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.