Yaman

Dari Wikipedia bahasa Melayu

الجمهورية اليمنية Al-Jumhūriyyah al-Yamaniyyah Republik Yaman
Bendera Lambang
Cogan kata: "Allah, al-Watan, at-Thawra, al-Wehda" "Allah, Negara, Revolusi, Perpaduan"
Lagu kebangsaan: An Nashid al Watan al Yamani
Ibu negara (dan kota terbesar)	Sana'a 15°21′ N 12°24′ E
Bahasa rasmi	Bahasa Arab
Kerajaan	Republik
- Presiden	Ali Abdullah Saleh
- Perdana Menteri	Abdul Qadir Bajamal
Penubuhan
- Penyatuan	22 Mei 1990
Keluasan
- Jumlah	527,968 km² (49) 203,849 km persegi
- Air (%)	sedikit sahaja
Penduduk
- Anggaran Julai 2005	20,975,000 (51)
- Kepadatan	40/km² (160) 104/km persegi
KDNK (KKP)	Anggaran 2005
- Jumlah	$19.480 billion (110)
- Per kapita	$900 (175th)
IPM  (2004)	0.492 (rendah) (150)
Mata wang	Riyal Yaman $1 = 198.13 Riyal (YER)
Zon waktu	(UTC+3)
Internet TLD	.ye
Kod panggilan	+967

Untuk kegunaan yang lain, sila lihat: Yaman (nyahkekaburan).

Yaman, secara rasmi dipanggil Republik Yaman (bahasa Arab: الجمهورية اليمنية), ialah sebuah negara Timur Tengah yang terletak di Semenanjung Arab di Asia Barat Daya. Yaman terdiri daripada bekas Yaman Utara dan Selatan. Negara ini menyempadani Laut Arab dan Teluk Aden di selatan, Laut Merah di barat, Oman di timur laut, dan sempadannya yang lain bersebelahan dengan Arab Saudi. Wilayah Yaman termasuk Socotra, sebuah pulau terpencil yang terletak lebih kurang 350 kilometer (217 batu) di selatan, berhampiran dengan Afrika Timur.

[Sunting] Sejarah

Rencana utama: Sejarah Yaman

Yaman ialah salah satu daripada pusat-pusat pemeradaban yang tertua di dunia. Dari abad ke-9 SM hingga abad ke-6 Masihi, ia merupakan sebahagian kemaharajaan-kemaharajaan Minaean, Sabaean, Himyarit, Qataban, Hadhramawt, dan Awsan yang menguasai perdagangan rempah yang menguntungkan. Yaman dikenali oleh orang Rom sebagai "Arabia Felix" ("Arab Gembira") kerana kekayaannya yang dihasilkan oleh perdagangan. Augustus Caesar mencuba mengilhakkan Yaman, tetapi ekspedisinya tergagal. Empayar Parsi lebih berjaya dan Yaman menjadi sebuah satrafi Parsi Sassanid.

Pada lewat abad ke-6 dan ke-7, selepas banyak orang Sabaean meneruskan penghijrahan dari Yaman, akibat pemusnahan Empangan Ma'rib (sadd Ma'rib), Yaman menjadi sebuah kawasan Bedouin. Pada masa itu, apabila Kemaharajaan Aksum tidak berhasrat meneruskan kemaharajaan yang kuno mereka, Yaman menjadi sebidang tanah tandus, akibat perdagangan rempah dengan orang-orang Rom dan raja-raja Sassanid Parsi yang lebih menguntungkan. Yaman berturut-turut dikuasai oleh empayar Ethiopia dan Sassanid Parsi. Pada abad ke-7, kalifah Islam mula menguasai kawasan ini. Selepas kekalifahan itu dihancurkan, bekas Yaman Utara dikuasai oleh Imam-Imam daripada berbagai-bagai wangsa, biasanya dari mazhab Zaidi, yang mengasaskan struktur politik teokratik yang kekal sehingga zaman moden. ('Imam' dalam konteks ini ialah sebuah istilah agama yang digunakan oleh Syiah untuk merujuk kepada keturunan-keturunan sezuriat Ali, menantu Nabi Muhammad, yang dianggap ditakdirkan sebagai pewaris-pewaris tidak terkelas Nabi Muhammad.)

Kalifah-kalifah Sunah Waljamaah Mesir menduduki kebanyakan Yaman Utara pada sepanjang abad ke-11. Menjelang abad ke-16 dan sekali lagi pada abad ke-19, Yaman Utara menjadi sebahagian Empayar Turki Uthmaniyyah dan pada sesetengah tempoh, Imam-Imannya juga menguasai Yaman Selatan.

Yaman Utara mencapai kemerdekaan daripada Empayar Turki Uthmaniyyah pada tahun 1918 dan menjadi sebuah republik pada tahun 1962. Pada tahun 1939, pihak British menduduki pelabuhan Aden dan menjadikannya sebagai sebuah tanah jajahan pada bulan September. Mereka juga mencipta sebuah zon perikatan-perikatan yang tidak dikawal rapi (dikenali sebagai negeri-negeri naungan) di sekitar Aden untuk bertindak sebagai penampan perlindungan. Pada tahun 1967, pihak British berundur selepas tekanan yang semakin meningkat daripada pemberontakan tempatan dan serangan-serangan yang disokong oleh Mesir dari utara. Selepas pengunduran British, kawasan ini dikenali sebagai Yaman Selatan. Pada tahun 1970, kerajaan selatan mengamalkan sistem kerajaan komunis. Kedua-dua negara disatukan secara rasmi sebagai Republik Yaman pada 22 Mei 1990.

[Sunting] Rujukan

• Buku Fakta Dunia CIA: Yaman
• Nota Latar Belakang Jabatan Negara Amerika Syarikat: Yaman

[Sunting] Pautan luar

Carilah maklumat lanjut di Yemen melalui projek-projek kembar Wikipedia:   Takrif kamus dari Wiktionary   Buku teks dari Wikibooks   Petikan dari Wikiquote   Teks sumber dari Wikisource   Imej dan media dari Commons   Berita dari Wikinews

Kerajaan

• Laman web rasmi Kerajaan Yaman
• Presiden Yaman

Laman web perkhidmatan

• Papan perbincangan Yaman yang termasyhur
• Pasaran Elektronik Go Yemen
• Portal Pekerjaan & Perekrutan
• Panduan Perniagaan untuk Eksport & Import
• Halaman Yaman: Laporan Teknologi dan Internet

Maklumat am

• Pintu Masuk Arab - Yaman
• Profil Negara Berita BBC - Yaman
• Buku Fakta Dunia CIA - Yaman
• Projek Panduan Terbuka - Yaman – kategori panduan
• Jabatan Negara Amerika Syarikat - Yaman – termasuk nota latar belakang, kajian negara dan laporan utama
• Yahoo! - Yaman – kategori panduan
• Bahasa-bahasa Semit Arab Selatan – salasilah keluarga dari Etnolog SIL
• Sekolah-sekolah Antarabangsa Turki – Bahagian Rendah
• Persatuan Pelajar Yaman di Luar Negeri (YSAA)
• Surat Berita ShababYemeni
• Perlembagaan Yaman
• Persatuan Komuniti Yaman di Sandwell (YCA) U.K

Lain-lain

• Bilangan pengundi, kuota jantina, reka bentuk sistem pilihan raya, dan pembiayaan parti politik di Yaman

Liga Arab – جامعة الدول العربية
Algeria • Bahrain • Comoros • Djibouti • Mesir • Iraq • Jordan • Kuwait • Lubnan • Libya • Mauritania • Maghribi • Oman • Palestina • Qatar • Arab Saudi • Somalia • Sudan • Syria • Tunisia • Emiriah Arab Bersatu • Yaman

p • b • s Negara Negara di Benua Asia
Afghanistan · Arab Saudi · Armenia · Azerbaijan1 · Bahrain · Bangladesh · Bhutan · Brunei · China · China (Taiwan)2 · Cyprus · Emiriah Arab Bersatu · Filipina · Georgia1 · India · Indonesia4 · Iran · Iraq · Israel · Jepun · Jordan · Kazakhstan1 · Kemboja · Korea Utara · Korea Selatan · Kuwait · Kyrgyzstan · Laos · Lubnan · Malaysia · Maldives · Mesir3 · Mongolia · Myanmar · Nepal · Oman · Pakistan · Qatar · Rusia1 · Singapura · Sri Lanka · Syria · Tajikistan · Thailand · Timor-Leste (Timor Timur)4 · Turki1 · Turkmenistan · Uzbekistan · Vietnam · Yaman3 · 1 Sebahagian daripada Eropah.  2 China (Taiwan) tidak diiktiraf oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu.  3 Sebahagian daripada Afrika. 4 Sebahagian daripada negara-negara Oceania.