Turki

Dari Wikipedia bahasa Melayu

Türkiye Cumhuriyeti Republik Turki
Bendera Jata
Cogan kata: tiada (Tidak rasmi: "Yurtta Barış, Dünyada Barış"1 "Keamanan di rumah, keamanan di dunia")
Lagu kebangsaan: İstiklâl Marşı Perarakan kemerdekaan
Ibu negara	Ankara 41°1′ N 28°57′ E
Kota  terbesar	İstanbul
Bahasa rasmi	Bahasa Turki
Kerajaan	Republik Parlimen
- Presiden	Ahmet Necdet Sezer
- Perdana Menteri	Recep Tayyip Erdoğan
Mengganti	kepada Empayar Uthmaniyyah2
- Perang Kemerdekaan	19 Mei 1919
- Penubuhan Parlimen	23 April 1920
- Deklarasi Republik	29 Oktober 1923
Keluasan
- Jumlah	783,562 km² (37) 302,535 km persegi
- Air (%)	1.3
Penduduk
- Anggaran 2005	72,600,000 (173)
- Bancian 2000	67,803,927
- Kepadatan	93/km² (1023) 240/km persegi
KDNK (KKP)	Anggaran 2006
- Jumlah	$612.3 billion (17)
- Per kapita	$8,385 (75)
IPM  (2006)	0.757 (sederhana) (92)
Mata wang	Lira baru Turki4 (TRY)
Zon waktu	EET (UTC+2)
- Musim panas (DST)	EEST (UTC+3)
Internet TLD	.tr
Kod panggilan	+90
1 "Yurtta sulh, cihanda sulh" (bahasa turki asal). 2 Perjanjian Lausanne (1923). 3 Kedudukan berdasarkan anggaran tahun 2005. 4 Lira baru Turki (Yeni Türk Lirası - YTL) menggantika Lira Turki pada 1 Januari 2005.

Republik Turki (bahasa Turki: Türkiye Cumhuriyeti), secara rasmi dipanggil Republik Turki, ialah sebuah negara Eurasia di Timur Tengah yang terletak di antara benua Eropah dan Asia. Sebahagian besar Turki terletak di Semenanjung Anatolia di Asia dan bahagian kecil wilayahnya terletak di Wilayah Balkan Barat Laut Benua Eropah. Turki bersempadan dengan 8 negara, iaitu Bulgaria di barat laut; Greece di barat; Georgia, Armenia dan Azerbaijan di timur laut; Iran di timur; dan Iraq dan Syria di tenggara. Selain itu, ia menyempadani Laut Hitam di utara, Laut Aegea di barat, dan Laut Mediterranean di selatan. Turki juga mengandungi Laut Marmara yang dipergunakan oleh para ahli geografi untuk menandakan sempadan di antara Eropah dan Asia dan oleh itu, menyebabkan Turki merupakan sebuah negara rentas benua. ^[1]

Kawasan yang terdiri daripada Turki moden telah melihat kelahiran peradaban-peradaban utama, termasuk Empayar Byzantin dan Empayar Otoman. Disebabkan oleh lokasinya yang strategik di persilangan dua buah benua, budaya Turki merupakan campuran budaya Timur dan Barat yang unik yang sering diperihalkan sebagai jambatan antara dua buah peradaban. Dengan kewujudan kawasan yang kuat dari Adriatik ke China di dalam jalur tanah di antara Rusia dan India, Turki telah memperoleh kepentingan strategik yang semakin bertumbuh. ^[2][3]

Turki ialah sebuah republik berperlembagaan yang demokratik, sekular, dan satuan. Sistem politiknya diasaskan pada tahun 1923 di bawah pimpinan Mustafa Kemal Atatürk selepas kejatuhan Empayar Otoman, akibat Perang Dunia I. Sejak itu, Turki telah beransur-ansur bergabung dengan Barat sementara menjalin hubungan dengan dunia Timur. Negara ini ialah salah satu ahli pengasas Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu, ^[4] Pertubuhan Persidangan Islam (OIC), ^[5] Pertubuhan Kerjasama Ekonomi dan Pembangunan, ^[6] dan Pertubuhan Keselamatan dan Kerjasama di Eropah, ^[7] serta negara ahli Majlis Eropah sejak tahun 1949, ^[8] dan NATO sejak tahun 1952. ^[9] Sejak tahun 2005, Turki adalah satu-satunya negara Islam pertama yang berunding menyertai Kesatuan Eropah, setelah merupakan ahli bersekutu sejak tahun 1963. ^[10] Turki juga merupakan ahli negara perindustrian G20 yang mempertemukan 20 buah ekonomi yang terbesar di dunia.

[Sunting] Rujukan

1. ↑ Universiti Sabancı (2005). Geografi Turki. Universiti Sabancı. Dicapai pada 13 Disember 2006.
2. ↑
3. ↑
4. ↑ Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu (3 Julai 2006). Pertumbuhan keahlian Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu (1945-2005). Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu. Dicapai pada 30 Oktober 2006.
5. ↑ Pertubuhan Persidangan Islam (2006). Keahlian OIC. OIC. Dicapai pada 30 Oktober 2006.
6. ↑ OECD (2006). Keahlian OECD. OECD. Dicapai pada 30 Oktober 2006.
7. ↑ Pertubuhan Keselamatan dan Kerjasama di Eropah (2005). Negara-negara peserta OSCE. OSCE. Dicapai pada 30 Oktober 2006.
8. ↑ Majlis Eropah (27 Oktober 2006). Turki dan Majlis Eropah. Majlis Eropah. Dicapai pada 30 Oktober 2006.
9. ↑ NATO. Greece dan Turki menyertai Pertubuhan Perjanjian Atlantik Utara. NATO. Dicapai pada 30 Oktober 2006.
10. ↑ Turkish Sekretariat Turki untuk Hal-ehwal Kesatuan Eropah. Kronologi hubungan Turki-Kesatuan Eropah. Sekretariat Turki untuk Hal-ehwal Kesatuan Eropah. Dicapai pada 30 Oktober 2006.

[Sunting] Pautan luar

• Turki Rebuplik
• Maps of Turkey

Organisasi Perjanjian Atlantik Utara (NATO)
Belgium | Bulgaria | Kanada | Republik Czech | Denmark | Estonia | Perancis | Jerman | Greece | Hungary | Iceland | Itali | Latvia | Lithuania | Luxembourg | Belanda | Norway | Poland | Portugal | Romania | Slovakia | Slovenia | Sepanyol | Turki | United Kingdom | Amerika Syarikat

p • b • s Negara Negara di Benua Asia
Afghanistan · Arab Saudi · Armenia · Azerbaijan1 · Bahrain · Bangladesh · Bhutan · Brunei · China · China (Taiwan)2 · Cyprus · Emiriah Arab Bersatu · Filipina · Georgia1 · India · Indonesia4 · Iran · Iraq · Israel · Jepun · Jordan · Kazakhstan1 · Kemboja · Korea Utara · Korea Selatan · Kuwait · Kyrgyzstan · Laos · Lubnan · Malaysia · Maldives · Mesir3 · Mongolia · Myanmar · Nepal · Oman · Pakistan · Qatar · Rusia1 · Singapura · Sri Lanka · Syria · Tajikistan · Thailand · Timor-Leste (Timor Timur)4 · Turki1 · Turkmenistan · Uzbekistan · Vietnam · Yaman3 · 1 Sebahagian daripada Eropah.  2 China (Taiwan) tidak diiktiraf oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu.  3 Sebahagian daripada Afrika. 4 Sebahagian daripada negara-negara Oceania.

---

Rencana ini merupakan rencana stub. Bantulah Wikipedia mengembangkannya.