Wurcyt
Z Wikipedii
Wurcyt = Wurtzyt – minerał z gromady siarczków. Należy do grupy minerałów rzadkich – występuje znacznie rzadziej niż sfaleryt.
Nazwany na cześć francuskiego chemika Karola A. Wurtza (1817-1884).
Spis treści |
[edytuj] Właściwości
- Wzór chemiczny: ZnS – siarczek cynku
- Układ krystalograficzny: heksagonalny
- Gęstość: 4,09 g/cm3
- Twardość w skali Mohsa: 3,5 –4
- Barwa: brązowoczerwona, brązowoczarna, pomarańczowobrązowa, czarna
- Łupliwość: dobra
- Przełam: nierówny
- Połysk: tłusty
- Rysa: jasnobrązowa
Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju tabliczkowym o sześciokątnych zarysach lub tworzy pojedyncze piramidy heksagonalne. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, naciekowych, nerkowych. Obok sfalerytu stanowi odmianę poliformiczną siarczku cynku. Jest kruchy przeświecający. Często tworzy odmiany kolomorficzne. Zawiera domieszki żelaza, kadmu, manganu (erytrocynkit).
[edytuj] Występowanie
Jest produktem procesów hydrotermalnych, krystalizuje z gorących roztworów przepływających przez różne skały. Występuje w żyłach kruszcowych, w szczelinach tworzy szczotki krystaliczne. Współwystępuje z galeną, pirytem, markasytem.
Miejsca występowania:
- Boliwia,
- Stany Zjednoczone – (Arizona, Arkansas, Kolorado, Connecticut, Idaho, Iowa, Massachusetts, Michigan, Missouri, Montana, Nevada, New Jersey, Nowy Meksyk, Nowy Jork, Ohio, Pensylwania, Utah, Wirginia, Wisconsin),
- Czechy,
- Grecja,
- Niemcy – (Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Hesja, Nadrenia-Westfalia, Saksonia-Anhalt, Saksonia), także w:
w Chinach, Kanadzie, Irlandii, Japonii, Kirgistanie, Meksyku, Namibii, Maroku, Peru, Rumunii, Rosji, RPA, Wielkiej Brytanii, Zambii, na Słowacji, Słowenii, Węgrzech, we Francji i we Włoszech.
W Polsce wurcyt występuje na Dolnym Śląsku w Górach Kaczawskich (obok miejscowości Radzimowice), w Małopolsce (kopalnia Olkusz, Pomorzany) i na Górnym Śląsku (kopalnia Biały Szarlej).
[edytuj] Zastosowanie:
- ważne źródło otrzymywania cynku
- poszukiwany przez kolekcjonerów
- do wyrobu drobnej galanterii ozdobnej, rzeźb, biżuterii
