Periodiek systeem/Elektronenconfiguratie

Van Wikipedia

Deze versie van het periodiek systeem toont per element de elektronenconfiguratie, met andere woorden hoe de elektronen over de diverse schillen verdeeld zijn.

Voor elke rij elementen worden alleen de nieuwe schillen vermeld, alle schillen uit de bovenliggende rijen zijn geheel gevuld (denk er de elektronenconfiguraties van de meest rechtse elementen -de edelgassen- uit alle bovenliggende rijen bij).

Voorbeeld: de volledige elektronenconfiguratie van broom (symbool Br) is 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²3d¹⁰4p⁵. Meestal worden de compleet gevulde schillen uit bovenliggende rijen van het systeem vervangen door het symbool van het edelgas uit de vorige rij. De elektronenconfiguratie van broom wordt dan aangegeven als [Ar] 4s²3d¹⁰4p⁵.

Legenda chemische reeksen van het Periodiek Systeem
Alkalimetalen	Aardalkalimetalen	Overgangsmetalen	Hoofdgroepmetalen	Metalloïden
Niet-metalen	Halogenen	Edelgassen	Lanthaniden	Actiniden

Periodiek Systeem der Elementen

Groep

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Periode

1 1s

1 H 1

2 He 2

2   2s 2p

3 Li 1

4 Be 2

5 B 2 1

6 C 2 2

7 N 2 3

8 O 2 4

9 F 2 5

10 Ne 2 6

3   3s 3p

11 Na 1

12 Mg 2

13 Al 2 1

14 Si 2 2

15 P 2 3

16 S 2 4

17 Cl 2 5

18 Ar 2 6

4   4s 3d 4p

19 K 1

20 Ca 2

21 Sc 2 1

22 Ti 2 2

23 V 2 3

24 Cr 1 5

25 Mn 2 5

26 Fe 2 6

27 Co 2 7

28 Ni 2 8

29 Cu 1 10

30 Zn 2 10

31 Ga 2 10 1

32 Ge 2 10 2

33 As 2 10 3

34 Se 2 10 4

35 Br 2 10 5

36 Kr 2 10 6

5   5s 4d 5p

37 Rb 1

38 Sr 2

39 Y 2 1

40 Zr 2 2

41 Nb 1 4

42 Mo 2 4

(43) Tc 2 5

44 Ru 2 6

45 Rh 2 7

46 Pd 0 10

47 Ag 1 10

48 Cd 2 10

49 In 2 10 1

50 Sn 2 10 2

51 Sb 2 10 3

52 Te 2 10 4

53 I 2 10 5

54 Xe 2 10 6

6   6s 4f 5d 6p

55 Cs 1

56 Ba 2

*

72 Hf 2 14 2

73 Ta 2 14 3

74 W 2 14 4

75 Re 2 14 5

76 Os 2 14 6

77 Ir 2 14 7

78 Pt 2 14 8

79 Au 2 14 9

80 Hg 2 14 10

81 Tl 2 14 10 1

82 Pb 2 14 10 2

83 Bi 2 14 10 3

84 Po 2 14 10 4

85 At 2 14 10 5

86 Rn 2 14 10 6

7   7s 5f 6d 7p

87 Fr 1

88 Ra 2

**

(104) Rf 2 14 2

(105) Db 2 14 3

(106) Sg 2 14 4

(107) Bh 2 14 5

(108) Hs 2 14 6

(109) Mt 2 14 7

(110) Ds 2 14 8

(111) Rg 2 14 9

(112) Uub 2 14 10

Lanthaniden *   6s 4f 5d

57 La 2   1

58 Ce 2 2 0

59 Pr 2 3 0

60 Nd 2 4 0

(61) Pm 2 5 0

62 Sm 2 6 0

63 Eu 2 7 0

64 Gd 2 7 1

65 Tb 2 9 0

66 Dy 2 10 0

67 Ho 2 11 0

68 Er 2 12 0

69 Tm 2 13 0

70 Yb 2 14 0

71 Lu 2 14 1

Actiniden **   7s 5f 6d

89 Ac 2   1

90 Th 2 0 2

91 Pa 2 2 1

92 U 2 3 1

(93) Np 2 4 1

(94) Pu 2 6 0

(95) Am 2 7 0

(96) Cm 2 7 1

(97) Bk 2 9 0

(98) Cf 2 10 0

(99) Es 2 11 0

(100) Fm 2 12 0

(101) Md 2 13 0

(102) No 2 14 0

(103) Lr 2 14 1

(..) = dit element komt niet van nature op aarde voor

Met toenemend atoomnummer worden de schillen en subschillen op een vrij regelmatige wijze opgevuld: eerst 1s dan 2s,2p,3s en 3p, maar dan volgt eerst 4s voordat 3d opgevuld wordt. Ook daarin is weer een kleine onregelmatigheid. Koper bijvoorbeeld heeft 3d¹⁰4s¹ in plaats van 3d⁹4s². De reden voor deze onregelmatigheden is dat er niet alleen een wisselwerking is tussen de positieve kern en het toegevoegde elektron, maar ook afstoting tussen alle aanwezige elektronen. Omdat de s, p en d functies allemaal een andere vorm hebben is de manier waarop het ene elektron het andere afschermt van de kern afhankelijk van welke baan er opgevuld wordt. Het resultaat van dit veel-lichamen probleem is dat de energieën van de verschillende banen een beetje zijn zoals een touwladder van elastiek: zet je voet erop en alle afstanden worden een beetje anders.

Het zelfde probleem doet zich voor bij het vormen van ionen. Bijvoorbeeld als mangaan (3d⁵4s²) oplost in water vormt het Mn²⁺ ionen die een configuratie 3d⁵ hebben. Hoewel de 4s² elekronen eerder in de periode opgevuld worden dan de 3d zijn zij degenen die afgestaan worden bij de oxidatie tot Mn²⁺. De hogere lading van het ion gooit de volgorde van de energieën een beetje door elkaar.

Hierbij speelt nog een extra factor een rol: bij 3d⁵ is de d-subschil precies halfgevuld en dat verleent extra stabiliteit, mits alle spins parallel gezet worden. De spinparingsenergie is een naar verhouding kleine term maar hij kan wel de doorslag geven en een bepaalde configuratie stabiel maken.

[bewerk] Zie ook

• Tabel van Mendeljeev/Tabel met verkorte benoeming van de elektronenconfiguratie

{{{afb_links}}}	Scheikundige Elementen en Isotopen	{{{afb_rechts}}}	{{{afb_groot}}}
Periodiek systeem: Standaard · Alternatief · Elektronenconfiguratie Isotopentabel: Op element (compleet) · Op element (in delen) · Op atoommassa Lijst met elementen: Op naam · Op symbool · Op nummer