Terbium

Van Wikipedia

Periodiek systeem H   He Li Be   B C N O F Ne Na Mg   Al Si P S Cl Ar K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe Cs Ba ↓ Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn Fr Ra ↓ Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Uub Uut Uuq Uup Uuh Uus Uuo   La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu     Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Algemeen
Naam	Terbium
Symbool	Tb
Atoomnummer	65
Groep	Scandiumgroep
Periode	Periode 6
Blok	F blok
Reeks	Lanthaniden
Kleur	Zilverwit
Chemische eigenschappen
Atoommassa (u)	158,93
Elektronenconfiguratie	[Xe]4f9 6s2
Oxidatietoestanden	+3
Elektronegativiteit (Pauling)	1,2
Atoomstraal (pm)	177
1ste Ionisatiepotentiaal (kJ×mol-1)	565,77
2de Ionisatiepotentiaal	1111,52
3de Ionisatiepotentiaal	2114,01
Fysische eigenschappen
Dichtheid (kg·m-3)	8229
Hardheid (Mohs)
Smeltpunt (K)	1630
Kookpunt (K)	3500
Aggregatietoestand	Vast
Smeltwarmte (kJ·mol-1)	16,3
Verdampingswarmte (kJ·mol-1)	391
Vanderwaalsstraal (pm)
Kristalstructuur	Hex
Molair volume (m3·mol-1)	19,31
Dampdruk (Pa)
Geluidssnelheid (m·s-1)
Specifieke warmte (J·kg-1·K-1)	180
Elektrische weerstand (μΩcm)	116
Warmtegeleiding (W·m-1·K-1)	11,1
SI-eenheden en standaardtemperatuur en -druk worden gebruikt, tenzij anders aangegeven

Terbium is een scheikundig element met symbool Tb en atoomnummer 65. Het is een grijskleurig lanthanide.

Inhoud 1 Ontdekking 2 Toepassingen 3 Opmerkelijke eigenschappen 4 Verschijning 5 Isotopen 6 Toxicologie en veiligheid 7 Externe links

[bewerk] Ontdekking

Terbium is in 1843 ontdekt door Carl Gustaf Mosander. Deze Zweedse chemicus trof het element aan als verontreiniging in yttriumoxide. Het duurde tot ongeveer 1900 voordat Georges Urbain in staat was het element voor het eerst te isoleren met behulp van ion uitwisseling.

De naam terbium is afgeleid van de plaatsnaam Ytterby in Zweden.

[bewerk] Toepassingen

Enkele industriële toepassingsgebieden van terbium zijn:

• Ter verrijking van calciumfluoride.
• Zouten van terbium worden gebruikt in lasers.

Terbium wordt slechts beperkt gebruikt.

[bewerk] Opmerkelijke eigenschappen

Terbium is een buigzaam en makkelijk te vervormen metaal dat vergeleken met de meeste andere lanthaniden redelijk bestendig is tegen lucht. Er zijn twee kristalstrukturen bekend waarbij het overgangspunt bij 1562 K ligt.

[bewerk] Verschijning

In de natuur komt terbium niet voor als vrij element, maar het komt in lage concentraties (tot 0,03%) voor in meerdere mineralen waarin ook andere lanthaniden worden aangetroffen zoals gadoliniet, monaziet en bastnasiet. De mineralen xenotiem en euxeniet bevatten soms tot wel 1% terbium.

De meest toegepaste isolatie methode is reductie van terbiumfluoride of -chloride met calcium.

[bewerk] Isotopen

Meest stabiele isotopen
Iso	RA (%)	Halveringstijd	VV	VE (MeV)	VP
157Tb	syn	71 j	EV	1,363	157Gd
158Tb	syn	180 j	β	1,220	158Dy
159Tb	100	stabiel met 94 neutronen

¹⁵⁹Tb is het enige stabiele isotoop. Er zijn 33 radioactieve terbium isotopen bekend. ¹⁵⁸Tb heeft daarvan met 180 jaar de langste halfwaardetijd. Het grootste deel van deze radionucleotiden heeft halfwaardetijden van minder dan enkele seconden.

[bewerk] Toxicologie en veiligheid

Over de eventueel schadelijke gevolgen van terbium is nog weinig bekend. Het is te verwachten dat het vergelijkbaar is met andere lanthaniden.

[bewerk] Externe links

• PeriodiekSysteem.com over: Terbium
• Lenntech over: Terbium
• (en) EnvironmentalChemistry.com over: Terbium
• (en) WebElements.com over: Terbium

Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden in de categorie Terbium van Wikimedia Commons.

{{{afb_links}}}	Scheikundige Elementen en Isotopen	{{{afb_rechts}}}	{{{afb_groot}}}
Periodiek systeem: Standaard · Alternatief · Elektronenconfiguratie Isotopentabel: Op element (compleet) · Op element (in delen) · Op atoommassa Lijst met elementen: Op naam · Op symbool · Op nummer