Molybdeen
Van Wikipedia
Molybdeen is een scheikundig element met symbool Mo en atoomnummer 42. Het is een grijs overgangsmetaal.
Inhoud |
[bewerk] Ontdekking
In 1778 was de Zweedse chemicus Carl Wilhelm Scheele in staat om molybdeenoxide te isoleren uit mineralen. Vier jaar later isoleerde de Zweedse geoloog Peter Jacob Hjelm voor het eerst elementair molybdeen door het oxide te reduceren met koolstof.
De naam molybdeen komt van het Griekse molybdos, dat is te vertalen als op lood lijkend.
[bewerk] Toepassingen
Ongeveer 70% van al het wereldwijd geproduceerde molybdeen wordt gebruikt in legeringen. Molybdeen bevattend staal is aanmerkelijk sterker, corrosiebestendiger en beter bestand tegen temperatuurswisselingen dan normaal staal. Om die redenen vindt er veel toepassing van molybdeen plaats in raketmotoren en chemische pijpleidingen. Andere toepassingen van molybdeen zijn:
- katalysator in petroleum industrie
- pigment (van geel via oranje tot rood) voor verf, inkt, plastics en rubber
- transistors
- molybdeendisulfide (MoS2) is vooral bij hoge temperaturen een goed glijmiddel
- kunstmest voor planten
Het radioactieve isotoop 99Mo wordt in de isotopen industrie gebruikt.
[bewerk] Opmerkelijke eigenschappen
Het smeltpunt van bijna 2900 K is één van de hoogste die bij zuivere elementen wordt aangetroffen. Molybdeen is een belangrijk spore-element (voedingsstof) voor planten en komt voor in sommige enzymen zoals xanthine oxidase.
[bewerk] Verschijning
Hoewel molybdeen in meerdere mineralen wordt aangetroffen is alleen molybdeniet commercieel aantrekkelijk. Molybdeenerts is zowel hoofdproduct als ook bijproduct van de koperwinning. Het gehalte zuivere molybdeen in het erts varieert van 0,01 tot 0,5%. De belangrijkste molybdeenmijnen zijn te vinden in de Verenigde Staten en China.
Monsters die met de Russische Loenik 24 missie terugkwamen naar de aarde bevatten zuiver molybdeen.
[bewerk] Isotopen
| Meest stabiele isotopen | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Iso | RA (%) | Halveringstijd | VV | VE (MeV) | VP |
| 92Mo | 14,84 | stabiel met 50 neutronen | |||
| 93Mo | syn | 4,0×103 j | EV | 2,893 | 93Nb |
| 94Mo | 9,25 | stabiel met 52 neutronen | |||
| 95Mo | 15,92 | stabiel met 53 neutronen | |||
| 96Mo | 16,68 | stabiel met 54 neutronen | |||
| 97Mo | 9,55 | stabiel met 55 neutronen | |||
| 98Mo | 24,13 | stabiel met 56 neutronen | |||
| 99Mo | syn | 65,94 u | β | 1,357 | 99Tc |
| 100Mo | 9,63 | 1,2×1019 j | 2β | 3,034 | 100Ru |
Van molybdeen komen zes stabiele en ongeveer 25 radioactieve isotopen voor. Het overgrote deel van de instabiele isotopen heeft halfwaardetijden in de orde van seconden. 100Mo beschikt echter over een halfwaardetijd van 1,2×1019 jaar. In de isotopenindustrie wordt 99Mo gebruikt bij de productie van 99Tc.
[bewerk] Toxicologie en veiligheid
Poedervormig molybdeen en veel molybdeenverbindingen zijn in geringe mate giftig, maar vergeleken met de meeste andere zware metalen zijn er relatief grote hoeveelheden nodig voordat er schadelijke gevolgen optreden. Directe vergiftiging zal met molybdeen vrijwel niet voorkomen omdat daarvoor te grote hoeveelheden nodig zijn.
[bewerk] Externe links
- PeriodiekSysteem.com over: Molybdeen
- Lenntech over: Molybdeen
- (en) EnvironmentalChemistry.com over: Molybdeen
- (en) WebElements.com over: Molybdeen
| {{{afb_links}}} | Scheikundige Elementen en Isotopen | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Periodiek systeem: Standaard · Alternatief · Elektronenconfiguratie Isotopentabel: Op element (compleet) · Op element (in delen) · Op atoommassa Lijst met elementen: Op naam · Op symbool · Op nummer |
