Theodore Roosevelt
Z Wikipedii
Theodore Roosevelt 1858-1919 |
|
![]() |
|
26. Prezydent Stanów Zjednoczonych | |
Okres urzędowania | od 14 września 1901 do 4 marca 1909 |
Partia polityczna | Partia Republikańska |
Poprzednik | William McKinley |
Następca | William Howard Taft |
25. Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych | |
Okres urzędowania | od 4 marca 1901 do 14 września 1901 |
Poprzednik | Garret Hobart (do 1899) |
Następca | Charles W. Fairbanks (od 1905) |
36. Gubernator stanu Nowy Jork | |
Okres urzędowania | od 11 stycznia 19831899 – 1900 do 12 grudnia 1992 |
Poprzednik | Frank S. Black |
Następca | Benjamin Barker Odell, Jr. |
Theodore Roosevelt (27 października 1858 – 6 stycznia 1919) – dwudziesty szósty prezydent USA (1901-1909).
Urodził się w bogatej nowojorskiej rodzinie. Był bardzo słabego zdrowia, co tylko wzmogło w nim upór i nauczyło go walki. W 1884 roku, gdy tego samego dnia zmarły jego matka i żona, Roosevelt zamknął się na swojej farmie w Badlands, gdzie w samotności spędził dwa lata.
Podczas wojny amerykańsko-hiszpańskiej służył w stopniu podpułkownika w Rough Rider Regiment. Podczas bitwy pod San Juan prowadził swój pułk do walki. Był jednym z bohaterów tej wojny.
W 1898 roku Roosevelt wygrał wybory na stanowisko gubernatora stanu Nowy Jork z ramienia partii republikańskiej.
Roosevelt uważał, że rząd powinien wziąć na siebie rolę mediatora pomiędzy grupami, mającymi czasem sprzeczne interesy ekonomiczne, dlatego też jako prezydent starał się gwarantować sprawiedliwość zarówno pracobiorcom jak i pracodawcom. Okres jego prezydentury to również czas prowadzenia polityki antytrustowej.
Jego rząd prowadził aktywną politykę międzynarodową. Sam prezydent często powtarzał swoje ulubione zdanie jej dotyczące: "Przemawiajcie łagodnie i noście ze sobą duży kij".
Zdając sobie sprawę z korzyści, jakie przyniesie skrócenie drogi morskiej pomiędzy Atlantykiem a Pacyfikiem, wznowił budowę Kanału Panamskiego. Zgodnie z doktryną Monroe'a uniemożliwił powstanie obcych baz wojskowych na terytorium Ameryki Południowej i zarezerwował dla swojego kraju wyłączne prawo do interwencji zbrojnych na tym obszarze.
Był mediatorem podczas wojny rosyjsko-japońskiej za co otrzymał pokojową Nagrodę Nobla. W geście dobrej woli wysłał Wielką Białą Flotę w rejs dookoła świata.W 1904 r. został wybrany na II kadencję, uzyskując w wyborach 60,01% głosów.
Za jego prezydentury utworzono wiele parków narodowych, rezerwatów przyrody i obszarów chronionych. Podjęto również liczne prace irygacyjne. Roosevelt osobiście angażował się w sprawy wielkie jak i małe, biorąc udział, wraz z rodziną, w licznych przedsięwzięciach.
Po zakończeniu drugiej kadencji wyjechał na jakiś czas do Afryki na safari. Po powrocie do kraju znów zajął się polityką. W 1912 roku ponownie wystartował jako kandydat w wyborach prezydenckich. Podczas prowadzenia kampanii wyborczej w Milwaukee został postrzelony w klatkę piersiową przez fanatyka. Pomimo poważnej rany, wyzdrowiał. W wyborach uzyskał 29,69% głosów, co pozwoliło mu na zajęcie 2 miejsca. Przyczynił się tym samym do rozbicia elektoratu Partii Republikańskiej, co umożliwiło demokratom "odzyskanie" prezydentury – po raz pierwszy od 1897 roku. Zmarł w 1919 roku.
[edytuj] Ciekawostki
- Theodore Roosevelt przyczynił się do spopularyzowania dziecięcej zabawki – pluszowego misia (ang. Teddy Bear).
- Jako pierwszy amerykański prezydent wyjechał za granicę w trakcie trwania swojego urzędowania - w 1904 roku odwiedził Panamę i Portoryko.
- Jest dalekim krewnym prezydenta Franklina Roosevelta
- Theodore Roosevelt jest jedną z najczęściej pojawiających się "prawdziwych" postaci w komiksach amerykańskiego rysownika, Dona Rosy. Jego postać pojawiła się w komiksach z cyklu Życie i czasy Sknerusa McKwacza: rozdział III - "Kowboj Badlandów", rozdział X - "Najeźdźca z Kaczogrodu", rozdział XB - "The Sharpie of the Culebra Cut".
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Theodore Roosevelt w NNDB (en)
George Washington | John Adams | Thomas Jefferson | James Madison | James Monroe | John Quincy Adams | Andrew Jackson | Martin Van Buren | William Henry Harrison John Tyler | James Knox Polk | Zachary Taylor | Millard Fillmore | Franklin Pierce | James Buchanan | Abraham Lincoln | Andrew Johnson | Ulysses Simpson Grant | Rutherford Birchard Hayes | James Abram Garfield | Chester Alan Arthur | Grover Cleveland | Benjamin Harrison | Grover Cleveland | William McKinley | Theodore Roosevelt | William Howard Taft | Woodrow Wilson | Warren G. Harding | Calvin Coolidge | Herbert Clark Hoover | Franklin Delano Roosevelt | Harry S. Truman | Dwight David Eisenhower | John Fitzgerald Kennedy | Lyndon B. Johnson | Richard Milhous Nixon | Gerald Rudolph Ford | James Earl Carter | Ronald Reagan | George H. W. Bush | Bill Clinton | George W. Bush
Abraham Lincoln • Ulysses Grant • Rutherford Hayes • James Garfield • Chester Arthur • Benjamin Harrison • William McKinley • Theodore Roosevelt • William Taft • Warren Harding • John Coolidge • Herbert Hoover • Dwight Eisenhower • Richard Nixon • Gerald Ford • Ronald Reagan • George H. W. Bush • George W. Bush
1901: Dunant, Passy • 1902: Ducommun, Gobat • 1903: Cremer • 1904: IPM • 1905: Suttner • 1906: Roosevelt • 1907: Moneta, Renault • 1908: Arnoldson, Bajer • 1909: Beernaert, Estournelles de Constant • 1910: MSPB • 1911: Asser, Fried • 1912: Root • 1913: La Fontaine • 1917: Czerwony Krzyż • 1919: Wilson • 1920: Bourgeois • 1921: Branting, Lange • 1922: Nansen • 1925: Chamberlain, Dawes • 1926: Briand, Stresemann • 1927: Buisson, Quidde • 1929: Kellogg • 1930: Söderblom • 1931: Addams, Butler • 1933: Angell • 1934: Henderson • 1935: Ossietzky • 1936: Lamas • 1937: Cecil • 1938: Biuro Nansenowskie • 1944: Czerwony Krzyż • 1945: Hull • 1946: Balch, Mott • 1947: Kwakrzy • 1949: Boyd Orr • 1950: Bunche • 1951: Jouhaux • 1952: Schweitzer • 1953: Marshall • 1954: WKNZdsU • 1957: Pearson • 1958: Pire • 1959: Noel-Baker • 1960: Lutuli • 1961: Hammarskjöld • 1962: Pauling • 1963: Czerwony Krzyż • 1964: King • 1965: UNICEF • 1968: Cassin • 1969: MOP • 1970: Borlaug • 1971: Brandt • 1973: Kissinger, Le • 1974: MacBride, Satō • 1975: Sacharow • 1976: Williams, Corrigan • 1977: AI • 1978: Sadat, Begin • 1979: Matka Teresa • 1980: Esquivel • 1981: WKNZdsU • 1982: Myrdal, García Robles • 1983: Wałęsa • 1984: Tutu • 1985: Lekarze Przeciw Wojnie Nuklearnej • 1986: Wiesel • 1987: Arias • 1988: Siły Pokojowe ONZ • 1989: Dalai Lama • 1990: Gorbaczow • 1991: Suu Kyi • 1992: Menchú • 1993: Mandela, de Klerk • 1994: Arafat, Peres, Rabin • 1995: Pugwash, Rotblat • 1996: Belo, Ramos Horta • 1997: ICBL, J.Williams • 1998: Hume, Trimble • 1999: Lekarze bez Granic • 2000: Kim • 2001: ONZ, Annan • 2002: Carter • 2003: Ebadi • 2004: Maathai • 2005: MAEA, ElBaradei • 2006: Grameen Bank, Yunus