Andrzej
Z Wikipedii
Imiona |
• alfabetyczna lista imion |
Andrzej – imię męskie pochodzenia greckiego. Pochodzi od greckiego imienia będącego zdrobnieniem od imion złożonych zawierających wyraz aner – "człowiek, mężczyzna" (inne źródło tłumaczy je też jako: "dzielny, mężny"). Nosił je jeden z apostołów. Imię występuje także w Biblii.
Andrzej imieniny obchodzi 6 stycznia, 19 stycznia, 26 stycznia, 2 lutego, 4 lutego, 12 kwietnia, 27 kwietnia, 13 maja, 15 maja, 16 maja, 17 maja, 25 maja, 29 maja, 30 maja, 3 czerwca, 4 lipca, 12 lipca, 13 lipca, 16 lipca, 21 lipca, 19 sierpnia, 29 sierpnia, 20 września, 23 września, 20 października, 1 listopada, 10 listopada, 24 listopada, 28 listopada, 30 listopada i 10 grudnia.
Popularność imienia
Jest to jedno z najpopularniejszych imion męskich noszonych w Polsce, na drugim miejscu pod względem występowania wśród imion męskich w 2004 roku (zajmuje czwarte miejsce wśród imion w ogóle) i na trzecim w 2003 roku.
Formy zamienne
W dawnych czasach często stosowano zamienną formę tego imienia: Jędrzej (lub zdrobniale: "Jędrek", "Jędruś"). Obecnie można spotkać się właściwie tylko z tymi zdrobniałymi formami, zwłaszcza w relacjach osób bliskich. Zwykle używanymi w żartobliwym kontekście.
Formy zdrobniałe i kolokwialne
Imię to, chociaż jest bardzo popularne, to jednak nie posiada wielu form zdrobniałych. Co jest raczej dziwne dla języka polskiego. Jedyne naprawdę popularne zdrobnienie tego imienia (oprócz Jędrek i Jędruś) to "Andrzejek". Czasami można także spotkać się z "Endrju", "Endi" lub "Andy" (z języka angielskiego), "Andriusza", "Andriuszka", "Griusza" lub "Gruszeńka" (z języka rosyjskiego, zwłaszcza na wschodzie kraju) bądź też Ondrasz, Ondraszek (z języka słowackiego, szczególnie na południu Polski) ale są one zwykle stosowane w formie żartobliwej i raczej rzadko.
Forma żeńska
W języku polskim istnieje, choć jest rzadko spotykana, żeńska forma tego imienia: Andrzeja (a także Ondrzeja).
Część osób błędnie wywodzi z niego źródłosłów żeńskich imion: Angelina, Angela i Angelika; szczególnie dla spolszczonych form zapisu tych imion: Andżelina, Andżela i Andżelika (a zwłaszcza dla niepoprawnych ortograficznie, ale występujących czasem form zapisu: Andrzelina, Andrzela i Andrzelika). W innych językach forma żeńska ma postać: Andrea (Ameryka Północna, Europa, Australia i Nowa Zelandia). Jednakże we Włoszech Andrea to imię męskie, ekwiwalent imienia Andrzej.
Święto związane z tym imieniem
Z imieninami obchodzonymi w dniu 30 listopada związane jest święto "Dnia św. Andrzeja", zwane także "Andrzejkami".
Przysłowia i powiedzenia związane z tym imieniem
- Gdy święty Andrzej ze śniegiem przybieży, sto dni śnieg na polu leży.
- Kiedy na Andrzeja poleje, cały rok nie w porę rolę moczy, suszy.
- Na świętego Andrzeja dziewkom z wróżby nadzieja.
Odpowiedniki w innych językach
Imię to jest popularne na całym świecie i ma wiele lokalnych mutacji:
- ang. – Andrew
- arab. – Andraws (اندراوس)
- biał. – Andrej (Андрей), Andros, Andruk, Andrus
- bułg. – Andrej (Андрей), Andrejko
- chiń. – 安德鲁 (Āndélǔ – transkrypcja w Pinyin)
- chorw. – Andrija
- czes. – Ondřej
- duń. – Andreas
- esperanto – Andreo
- est. – Andres
- fiń. – Antti
- gael. – Anndra
- gr. – Ανδρέας
- haw. – Anekelea
- hisz. – Andrés
- niderl. – Andries
- isl. – Andrés
- indon. – Andreas
- jap. – アンドル
- katal. – Andreu
- łac. – Andreas
- lit. – Andrius
- łot. – Andris
- niem. – Andreas
- nor. – Anders
- fr. – André
- port. – André
- ros. – Andriej (Андрей)
- rum. – Andrei
- serb. – Andrija
- słowac. – Andrej, a także: Ondrej
- słoweń. – Andrej
- sua. – Andalea
- szw. – Andreas lub Anders
- węg. – András
- wł. – Andrea
- ukr. – Andrij (Андрiй)
Znane osoby noszące to imię
- Andre Agassi, amerykański tenisista
- Andrea Casiraghi, członek monakijskiej rodziny królewskiej
- Andreas Küttel, skoczek narciarski
- Św. Andrzej, jeden z 12 apostołów
- Andrzej Adamczyk, polski polityk
- Andrzej Ameljańczyk, polski wojskowy
- Andrzej Ananicz, polski polityk, naukowiec, działacz opozycyjny, dyplomata, szef Agencji Wywiadu.
- Andrzej Anklewicz
- Andrzej Aumiller
- Andrzej Baran
- ks. Andrzej Bardecki (1916-2001), redaktor Tygodnika Powszechnego
- Andrzej Bobkowski
- Andrzej Bobola
- Andrzej Buncol
- Andrzej Bursa
- André Citroën (1878-1935), francuski inżynier i przedsiębiorca, założyciel fabryki samochodów, których marka nosiła jego nazwisko
- Andrzej Celiński
- Andrzej Chronowski, polski polityk, działacz związkowy, senator
- Andrzej Ćwierz, polski polityk
- Andrzej Dera, polski polityk
- Andrzej Dłużniewski
- Andrzej Dulęba
- Andrzej Ekiert
- Andrzej Fedorowicz, polski polityk
- Andrzej Fedorowicz, polski aktor
- Andrzej Fidyk (1953-), polski filmowiec dokumentalista
- Andrzej Frycz Modrzewski (1503-1572), polski pisarz polityczny
- Andrzej Galica
- Andrzej Garlicki
- Andrzej Gołota
- Andrzej Grubba (1958-2005), polski tenisista stołowy
- Andrzej Grzesik, polski polityk
- Andrzej Grzyb, polski polityk
- Andrew Jackson (1767-1845), 7 prezydent USA
- Andrzej Kalwas
- Andrzej Stefan Kałuszko
- Andrzej Karwowski
- Andrzej Koszewski
- Andrzej Krzycki
- Andrzej Lelewski
- Andrzej Lepper (1954-), polski polityk
- Andrzej Lewandowski
- Andrzej Liss
- Andreas Maislinger
- Andrzej Mańka
- Andrzej Mokronowski
- Andrzej Niedzielan
- Andrzej Niemczyk
- Andrzej Orwid-Eljaszewicz
- Andrzej Paczkowski
- Andrzej Pałys, polski polityk
- Andrzej Panufnik
- Andreas Papandreou (1919-1996), grecki ekonomista i polityk, trzykrotny premier Grecji
- Andrzej Partum, wielki pocztmistrz, kompozytor, filozof i malarz
- Andrzej Piekarczyk
- Andrzej Pietrzyk
- Andrzej Pilipiuk
- Andrzej Pronaszko
- Andrzej Przedecki
- Andrzej Ratajczak
- Andrzej Rodan
- Andrzej Rosiewicz
- Andrzej Ruciński, polski polityk
- Andrzej Sałacki, wybitny polski jeździec klasyczny, znany z występów na koniu Czcionka, bez ogłowia
- Andrzej Sapkowski
- Andreas Schlüter (1660-1714), rzeźbiarz i architekt
- Andrzej Seweryn
- Andrzej Sosnowski (1959-), poeta
- Andrzej Stech
- Andrzej Strejlau
- Andrzej Strug
- Andrzej Supron
- Andrzej Szarmach
- Andrzej Szlachta, polski polityk
- Andrzej Szymonik
- Andriej Tarkowski, Андрей Арсеньевич Тарковский (1932-1986), rosyjski filmowiec
- Andrzej Tomanek
- Andrzej Trybusz
- Andrzej Tyszkiewicz
- Andrzej Urbańczyk
- Andrzej Wajda
- Andrzej Walkowiak
- Andy Warhol (1928-1987), amerykański artysta – najgłośniejszy przedstawiciel pop-artu
- Andriej Wozniesienski
- Andrzej Woźniak
- Andrzej Wróblewski
- Andrzej Zaucha
- Andrzej Zieliński
- Andrzej Żuławski
Znane postacie fikcyjne noszące to imię
- Andrzej Kmicic – bohater Potopu Henryka Sienkiewicza
- Andy Larkin – bohater kanadyjskiego serialu animowanego Ach, ten Andy! (w oryginale "What's with Andy?")
Nazwiska wywodzące się od tego imienia
Nazwiska wywodzące się z jego polskiej wymowy
- Andrzejczak – znani nosiciele:
-
- Andrzejczak, Leszek (ur. 1959) – polski hokeista na trawie
- Andrzejewski – znani nosiciele:
-
- Andrzejewski, Jerzy (1909-1983) – polski pisarz
- Andrzejewski, Piotr - (ur. (1962) - polski aktor
- Andrzejewski, Piotr (ur. 1942) – polski działacz polityczny, adwokat
- Andrzejewski, Roman (1888-1964) – polski działacz ruchu robotniczego
- Andrzejewski, Roman (1938-2003) – polski duchowny katolicki, biskup
- Andrzejewski, Ryszard → Peja
- Andrzejewski, Wiesław (1931-1993) – polski pisarz
- Andrzejewicz – znani nosiciele:
-
- Andrzejewicz, Gosia (ur. 1984) – polska piosenkarka
Nazwiska wywodzące się z jego zagranicznej wymowy
- Anders – znani nosiciele:
-
- Anders, Artur (1896-1976) – niemiecki polityk
- Anders, Thomas (ur. 1963) – piosenkarz niemiecki, kompozytor i producent (Modern Talking)
- Anders, Władysław (1892-1970) – polski generał
- Andersen – znani nosiciele:
-
- Andersen, Elmer (1909-2004) – polityk amerykański
- Andersen, Hans Christian (1805-1875) – duński pisarz i poeta
- Andersen, Hans Niklas (ur. 1980) – duński żużlowiec
- Andersen, Vita (ur. 1944) – duńska pisarka i poetka
- Anderson – znani nosiciele:
-
- Anderson, Alfred (1896-2005) – szkocki weteran wojenny
- Anderson, C. Elmer (1912-1998) – polityk amerykański
- Anderson, Carl David (1905-1991) – fizyk amerykański, noblista
- Anderson, Carl Johan (1827-1867) – podróżnik, badacz Afryki
- Anderson, Ethel (1883-1958) – poetka australijska
- Anderson, Gillian (ur. 1968) – amerykańska aktorka
- Anderson, Glenn (ur. 1960) – kanadyjski hokeista zawodowy
- Anderson, Ian (ur. 1947) – muzyk rockowy, lider zespołu Jethro Tull
- Anderson, Jack (1922-2005) – dziennikarz amerykański
- Anderson, Jon (ur. 1944) – wokalista rockowy, lider zespołu Yes
- Anderson, Kevin J. – pisarz amerykański
- Anderson, Lindsay (1923-1994) – brytyjski reżyser filmowy
- Anderson, Malcolm (ur. 1935) – tenisista australijski
- Anderson, Michael (1959-2003) – astronauta amerykański
- Anderson, Pamela (ur. 1967) – aktorka i modelka amerykańska
- Anderson, Poul (1926-2001) – amerykański pisarz science-fiction
- Anderson, Richard Dean (ur. 1950) – aktor amerykański
- Anderson, Shawn (ur. 1968) – kanadyjski hokeista zawodowy
- Anderson, Stig (1930-1997) – szwedzki producent muzyczny, menedżer grupy ABBA
- Anderssen – znani nosiciele:
-
- Anderssen, Adolf (1818-1879) – niemiecki szachista
- Andersson – znani nosiciele:
-
- Andersson, Benny (ur. 1946) – muzyk szwedzki (Abba)
- Andersson, Bibi (ur. 1935) – aktorka szwedzka
- Andersson, Kennet (ur. 1967) – szwedzki piłkarz
- Andersson, Ulf (ur. 1951) – szwedzki szachista
- André – znani nosiciele:
-
- André, Arnaldo (ur. 1943) – aktor paragwajski
- Andre, Carl (ur. 1935) – amerykański artysta minimalistyczny
- André, Maurice (ur. 1933) – trębacz francuski
- Andreas – znani nosiciele:
-
- Andreas-Salome, Lou (1861-1937) – pisarka rosyjska
- Andreae – znani nosiciele:
-
- Andreae, Volkmar (1879-1962) – kompozytor szwajcarski
- Andrejew – znani nosiciele:
-
- Andrejew, Piotr (ur. 1947) – polski reżyser filmowy, scenarzysta
- Andrejuk – znani nosiciele:
-
- Andrejuk, Przemysław (ur. 1977) – polityk polski, lekarz
- Andresen – znani nosiciele:
-
- Andresen, Frode (ur. 1973) – biatlonista norweski
- Andress – znani nosiciele:
-
- Andress, Herb (1935-2004) – aktor niemiecki
- Andress, Ursula (ur. 1936) – aktorka szwajcarska
- Andrews – znani nosiciele:
-
- Andrews, Bruce (ur. 1948) – poeta amerykański
- Andrews, Marvin (ur. 1980) – piłkarz z Trynidadu i Tobago
- Andress, Thomas (1873-1912) – brytyjski konstruktor statków
- Andrić – znani nosiciele:
-
- Andrić, Ivo (1892-1975) – powieściopisarz, nowelista i poeta jugosłowiański
- Andrejew – znani nosiciele:
-
- Andriejew, Igor (ur. 1983) – tenisista rosyjski
- Andriejew, Piotr (zm. po 1898) – wojskowy rosyjski, prezes Warszawskich Teatrów Warszawskich
- Andriolli – znani nosiciele:
-
- Andriolli, Michał Elwiro (1836-1893) – polski rysownik, ilustrator i malarz
- Andrus – znani nosiciele:
-
- Andrus, Artur (u. 1971) – polski dziennikarz i poeta
- Andrusak – znani nosiciele:
-
- Andrusak, Greg (u. 1969) – hokeista kanadyjski
- Andrys – znani nosiciele:
-
- Andrys, Leonard (XVIII wiek) – polski architekt
- Andryszak – znani nosiciele:
-
- Andryszak, Aleksander (ur. 1955) – polski polityk, poseł na Sejm
- Ondraš / Ondrašková – znani nosiciele:
-
- Ondrašková, Zuzana (ur. 1980) – czeska tenisistka
Zobacz też
- Św. Andrzej
- Krzyż św. Andrzeja
- Szyb "Andrzej"
- Andrzejki
- Jędrzej
- Andrzeja
- Ondrzeja
- Angelina
- Angela
- Angelika
- androgen – nazwa hormonu męskiego, także wywodzi się ze źródłosłowu imienia Andrzej
- Najpopularniejsze imiona w Polsce