Marek Belka
Z Wikipedii
Prezes Rady Ministrów | |
Marek Belka | |
![]() |
|
ur. 9 stycznia 1952 w Łodzi | |
Partia polityczna | Sojusz Lewicy Demokratycznej |
Wykształcenie | profesor ekonomii |
Poprzednik | Leszek Miller |
Okres urzędowania | od 2 maja 2004 do 31 października 2005 |
Następca | Kazimierz Marcinkiewicz |
Wiceprezes(i) Rady Ministrów | Jerzy Hausner, Izabela Jaruga-Nowacka |
Szef Kancelarii Premiera | Sławomir Cytrycki |
Zobacz rząd tego premiera |
Marek Belka (ur. 9 stycznia 1952 w Łodzi), profesor ekonomii, polityk. Od 2 maja 2004 do 31 października 2005 premier Rzeczypospolitej Polskiej (zobacz składy rządów Marka Belki).
Spis treści |
[edytuj] Kariera akademicka
Marek Belka ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Łódzkim ze stopniem magistra ekonomii w 1972. Od tego czasu był na stałe związany z Katedrą Ekonomii tej uczelni, pnąc się po szczeblach kariery akademickiej, od stanowiska asystenta, przez doktora (1978), habilitację 1986 aż do stopnia profesora (nominacja w 1994).
Od 1986 był równolegle związany z Instytutem Nauk Ekonomicznych PAN, którego był dyrektorem w latach 1993-1997. Niekiedy współpracował z prywatnymi wyższymi uczelniami; między innymi z Wyższą Szkołą Humanistyczno-Ekonomiczną w Łodzi.
W latach 1978-1979 i 1985-1986 odbywał długoterminowe staże w Columbia University i University of Chicago, zaś w 1990 przebywał na krótkim stażu w słynnym London School of Economics.
Jest on autorem ponad 100 publikacji naukowych, głównie na temat teorii pieniądza oraz polityki antyinflacyjnej w krajach rozwijających się. Jest uznanym specjalistą od zagadnień na styku makro- i mikroekonomii, np.: procesów dostosowawczych przedsiębiorstw do szybko zmieniających się warunków makroekonomicznych.
[edytuj] Kariera polityczna
Od początku swojej kariery politycznej związany z lewicą w tym przede wszystkim SLD. Rozpoczął ją na poważnie w 1990 zostając doradcą i konsultantem w Ministerstwie Finansów, a następnie Ministerstwie Przekształceń Własnościowych i Centralnym Urzędzie Planowania.
W 1996 został powołany na stanowisko konsultanta Banku Światowego. Równolegle, w latach 1994-1996, był wiceprzewodniczącym Rady Strategii Społeczno-Gospodarczej przy Radzie Ministrów, a następnie doradcą ekonomicznym Prezydenta RP.
[edytuj] Minister finansów
W lutym 1997 został powołany na wicepremiera i ministra finansów w rządzie Cimoszewicza, zastępując w nim Grzegorza Kołodkę. Dał się wtedy poznać jako zwolennik polityki twardego pieniądza i zrównoważonego budżetu, wprowadzając program dość drastycznych oszczędności po wcześniejszym okresie „rozpasania” wydatków budżetowych. Swoją funkcje sprawował do października 1997, kiedy ustąpił z urzędu razem z całym rządem po przegranych przez SLD wyborach do parlamentu.
W październiku 2001 został ponownie powołany na stanowiska wicepremiera i ministra finansów, tym razem w rządzie Leszka Millera.
Niektórzy politycy z SLD zarzucali mu, że jego otwartość w prezentowaniu zamiaru ograniczania wydatków socjalnych i wprowadzania nowych podatków (m.in. bardzo niepopularnego i krytykowanego przez wielu ekonomistów 20% podatku od zysku z indywidualnych lokat bankowych, który zyskał miano „podatku Belki”) spowodowała gorszy niż oczekiwano wynik wyborczy tego ugrupowania, w wyborach do parlamentu w 2001.
Stanowisko ministra finansów opuścił w lipcu 2002, prawdopodobnie na skutek rozbieżności z Leszkiem Millerem i niektórymi ministrami w kwestii ustalania budżetu państwa na rok 2003, polegających na niemożności obcięcia niektórych wydatków socjalnych i zmniejszenia w ten sposób narastającego lawinowo długu publicznego. Oficjalnie jednak podał się do dymisji ze względów osobistych.
[edytuj] Rada Koordynacji Międzynarodowej w Iraku
Od czerwca do października 2003 był szefem koalicyjnej Rady Koordynacji Międzynarodowej w Iraku, która była odpowiedzialna za stworzenie ciała mającego tymczasowo sprawować władzę w Iraku, po jego zajęciu w wyniku II wojny Irackiej. Od listopada 2003 do kwietnia 2004 był dyrektorem ds. polityki gospodarczej w Tymczasowych Władzach Koalicyjnych w Iraku. Był odpowiedzialny za reformę walutową, stworzenie od podstaw nowego systemu bankowego i ogólny nadzór nad gospodarką Iraku.
[edytuj] Prezes Rady Ministrów

W kwietniu 2004 został zgłoszony jako prezydencki kandydat na następcę Millera w stosowanej po raz pierwszy konstytucyjnej formule zmiany premiera w trakcie kadencji Sejmu. 2 maja 2004 został desygnowany i oficjalnie powołany na stanowisko premiera RP oraz przewodniczącego Komitetu Integracji Europejskiej przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego i zaprzysiężony wraz ze swoim gabinetem. Belka wygłosił exposé programowe 14 maja, nie uzyskał jednak w Sejmie wotum zaufania.
Potem w tak zwanym "drugim kroku", według którego Sejm miał zgłosić swojego kandydata, mimo przekładania terminów żaden kandydat zgłoszony nie został. W związku z tym Prezydent 11 czerwca po raz drugi desygnował i powołał Marka Belkę na premiera i przewodniczącego Komitetu, a 24 czerwca stosunkiem głosów 236:216 Sejm zatwierdził go na tym stanowisku, udzielając mu wotum zaufania. 15 października 2004 Sejm udzielił ponownego wotum zaufania rządowi Marka Belki stosunkiem głosów 234:214. 25 kwietnia 2005 w wyniku dymisji ministra środowiska Jerzego Swatonia, Belka przejął jego obowiązki ministerialne zostając p.o. ministra środowiska. 6 maja 2005 wraz z gabinetem podał się do dymisji, po decyzji Sejmu o nierozwiązywaniu się, jednak prezydent Aleksander Kwaśniewski dymisji nie przyjął. 1 września 2005 Marek Belka został również ministrem sportu.
Wiosną Belka deklarował gotowość do przystąpienia do nowej inicjatywy politycznej, która przybrała postać Partii Demokratycznej oraz uczestniczył w jej spotkaniach. Jednak wobec deklaracji poparcia dla ewentualnej kandydatury Włodzimierza Cimoszewicza na stanowisko prezydenta - konkurencyjnej wobec wystawionej przez PD kandydatury Henryki Bochniarz - jego akces do PD stanął pod znakiem zapytania. Ostatecznie w sierpniu 2005 poparł kandydaturę Henryki Bochniarz, a sam otwierał listę demokratów.pl w wyborach do Sejmu w okręgu łódzkim, do demokratów.pl jednak nie przystąpił. Wybory do sejmu we wrześniu 2005 zakończyły się klęską demokratów.pl i to ugrupowanie (a tym samym i Belka) nie uzyskało reprezentacji parlamentarnej.
19 października na pierwszym posiedzeniu Sejmu złożył dymisję. Pełnił obowiązki premiera do czasu powołania nowej Rady Ministrów 31 października 2005.
[edytuj] Komisja Gospodarcza ONZ ds. Europy
W dniu 27 grudnia 2005 roku Marek Belka został mianowany na stanowisko sekretarza wykonawczego Komisji Gospodarczej ONZ ds. Europy (UNECE). Obowiązki szefa komisji Marek Belka objął z początkiem 2006 roku.
W dniu zaprzysiężenia:
Marek Belka • Andrzej Celiński • Włodzimierz Cimoszewicz • Jerzy Hausner • Krzysztof Janik • Wiesław Kaczmarek • Jarosław Kalinowski • Michał Kleiber • Mariusz Łapiński • Krystyna Łybacka • Leszek Miller • Jacek Piechota • Barbara Piwnik • Marek Pol • Jerzy Szmajdziński • Stanisław Żelichowski
W dniu dymisji
Włodzimierz Cimoszewicz • Waldemar Dąbrowski • Krzysztof Janik • Jerzy Hausner • Zbigniew Kaniewski • Michał Kleiber • Grzegorz Kurczuk • Krystyna Łybacka • Leszek Miller • Lech Nikolski • Wojciech Olejniczak • Józef Oleksy • Marek Pol • Andrzej Raczko • Leszek Sikorski • Jerzy Szmajdziński • Czesław Śleziak
Włodzimierz Cimoszewicz | Ryszard Czarnecki | Jerzy Buzek | Leszek Miller | Marek Belka | Stefan Meller | Kazimierz Marcinkiewicz | Anna Fotyga
Leszek Balcerowicz | Karol Lutkowski | Andrzej Olechowski | Jerzy Osiatyński | Marek Borowski | Henryk Chmielak p.o. | Grzegorz Kołodko | Marek Belka | Leszek Balcerowicz | Jarosław Bauc | Halina Wasilewska-Trenkner | Marek Belka | Grzegorz Kołodko | Andrzej Raczko | Mirosław Gronicki | Teresa Lubińska | Zyta Gilowska | Paweł Wojciechowski | Stanisław Kluza | Zyta Gilowska
Józef Kozioł | Bronisław Kamiński | Maciej Nowicki | Stefan Kozłowski | Zygmunt Hortmanowicz | Bernard Błaszczyk (p.o.) | Stanisław Żelichowski | Jan Szyszko | Antoni Tokarczuk | Stanisław Żelichowski | Czesław Śleziak | Jerzy Swatoń | Marek Belka (p.o.) | Tomasz Podgajniak | Jan Szyszko