ირლანდია

ვიკიპედიიდან

ირლანდია


(დეტალურად)	(დეტალურად)

დევიზი: არა აქვს

სახელმწიფო ენა

ირლანდიური, ინგლისური

დედაქალაქი

დუბლინი

პრეზიდენტი

მერი მაკელისი

პრემიერ-მინისტრი

ბერტი ეჰემი

ფართობი
- ხმელეთი
- ზღვა

სიდიდით 117-ე
70,273 კვ.კმ
2,0%

მოსახლეობა
- რაოდენობა
- სიმჭიდროვე

სიდიდით --ე
3,917,000
56/კმ²

ვალუტა

ევრო (EUR)

დროის ზონა

დზკ +0 (ზდ +1)

სახელმწიფო ჰიმნი

Amhran na bhFiann

ინტერნეტის დომენი

.ie

სატელეფონო კოდი

353

[რედაქტირება] სახელწოდება

ოფიციალური: ქართულად - ირლანდიის რესპუბლიკა; ირლანდიულად - Eire; Poblacht na h'Eirean; ინგლისურად - Republic of Ireland.
ეტიმოლოგია - სახელი “ირლანდია” უკავშირდება პროტო-კელტურ სიტყვას Iweri, რაც ნაყოფიერ ადგილს ნიშნავს. მისი ლათინური სახელია Hibernia, უელსური - Iwerddon, ბრეტონული - Iwerzhon. ეს შესაძლოა მიუთითებდეს ირლანდიელთა წინაპრების კავშირს პირენეის ნახევარკუნძულის უძველეს მოსახლეებთან - იბერიელებთან. სახელის ეროვნული ფორმა Eire გაელურ ენაზე “ქვეყნის” შესატყვისია.
ქვეყნის კოდი - IE.

[რედაქტირება] გეოგრაფია

ირლანდიის რესპუბლიკა

ქვეყანა დასავლეთ ევროპაში, მდებარეობს ამავე სახელწოდების კუნძულზე. სახმელეთო საზღვარი აქვს დიდ ბრიტანეთთან.

ფართობი - 70.280 კვ.კმ.
ბუნება: უმაღლესი მწვერვალი - კარანტუოჰილი 1.041 მ; უდიდესი მდინარე - შენონი 360 კმ; უდიდესი ტბა - ლოხ კორიბი 176 კვ.კმ; მთავარი კუნძულები (კვ.კმ) - ირლანდია 70.200 (სულ 84.420), აჩილი, არანი; კლიმატი - ოკეანური.
ბუნებრივი რესურსები - თუთია, ტყვია, ბუნებრივი აირი, ბარიტი, სპილენძი, თაბაშირი, კირქვა, დოლომიტი, ტორფი, ვერცხლი.

[რედაქტირება] სახელმწიფო

პოლიტიკური სისტემა - რესპუბლიკა.
სახელმწიფოს მეთაური - პრეზიდენტი მ.მაკელისი (Mary MCALEESE, 1997).
საკანონმდებლო ორგანო - ორპალატიანი პარლამენტი (60+166 წევრი).
ადმინისტრაციული დაყოფა. ირლანდიის რესპუბლიკის ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეულებია: 4 რეგიონი (მუნსტერი, კონოტი, ლენსტერი, ოლსტერი), 26 საგრაფო (counties).

[რედაქტირება] დემოგრაფია

მოსახლეობა - 3.924 ათასი (2003), მათ შორის 98,5% ირლანდიელები.
ენები - ირლანდიური და ინგლისური.
რელიგია - კათოლიციზმი.
ქალაქები (ათ.) - დუბლინი (1.018), კორკი (193), ლიმერიკი (85).

[რედაქტირება] ეკონომიკა

ირლანდია ინდუსტრიულ-აგრარული ქვეყანაა, ე.ე.პ. მოცულობით (65 მლრდ $) მსოფლიოში 44-ე ადგილი უკავია.

ე.ე.პ. სტრუქტურა (%) - სოფლის მეურნეობა 7, მრეწველობა 39, მომსახურება 54;
ე.ე.პ. (1 სულზე) - 17.790 $.
ექსპორტი - საქონლის ხორცი, რძის პროდუქტები, ვისკი, ქიმიკატები.
ბიუჯეტი - 30,700 მლნ $.
ვალუტა - ევრო (EUR); 2002 წლამდე ირლანდიული ფუნტი.

7 საუკუნის განმავლობაში იგი ბრიტანეთის კოლონია იყო. 1921 წელს მიიღო დომინიონის სტატუსი, ხოლო 1949 წელს აქ რესპუბლიკა გამოცხადდა (ჩრდილოეთ ირლანდიის ტერიტორიის გარეშე). 1985 წელს ხელი მოეწერა ანგლო-ირლანდიურ შეთანხმებას.

[რედაქტირება] მემკვიდრეობა

დუბლინი - ეროვნული მუზეუმი, ციხე-კოშკი (XVI ს.), წმ. პატრიკის ტაძარი (XII ს.).

ევროპის ქვეყნები
ავსტრია \| აზერბაიჯანი \| ალბანეთი \| ანდორა \| ბელგია \| ბელარუსი \| ბოსნია და ჰერცეგოვინა \| ბულგარეთი \| გერმანია \| დანია \| დიდი ბრიტანეთი \| ესპანეთი \| ესტონეთი \| ვატიკანი \| თურქეთი¹ \| ირლანდია \| ისლანდია \| იტალია \| ლატვია \| ლიტვა \| ლიხტენშტაინი \| ლუქსემბურგი \| მაკედონია \| მალტა \| მოლდოვა \| მონაკო \| ნიდერლანდები \| ნორვეგია \| პოლონეთი \| პორტუგალია \| რუმინეთი \| რუსეთი¹ \| საბერძნეთი \| სან-მარინო \| საფრანგეთი \| საქართველო \| სერბია \| მონტენეგრო \| სლოვაკეთი \| სლოვენია \| სომხეთი \| უკრაინა \| უნგრეთი \| ფინეთი \| ყაზახეთი¹ \| შვეიცარია \| შვეცია \| ჩეხეთი \| ხორვატია
დამოკიდებული ტერიტორიები: გერნსი \| გიბრალტარი \| კუნძული მენი \| ფარერის კუნძულები \| ჯერსი
¹ ნაწილი აზიაშია