Portal:Śląsk
Z Wikipedii
Ta strona to portal związany z tematyką Śląska, umożliwiający dostęp do artykułów związanych z tym regionem oraz pomoc w ich rozwoju.
Śląsk – region oraz kraina historyczna położona w Europie Środkowej, na terenie Polski, Niemiec i Czech w dorzeczu górnej i środkowej Odry oraz początkowego biegu Wisły. Region ma bogatą historię i kulturę.
Geografia Śląska
Jednostki administracyjne
- dolnośląskie | lubuskie | opolskie | śląskie | wielkopolskie¹ | kraj morawsko-śląski | kraj ołomuniecki² | Saksonia³
¹ - tylko zachodnie krańce w południowej części województwa
² - tylko powiat Jeseník
³ - część dzisiejszej Saksonii było w prowincji Śląsk, to tzw. ziemia śląsko-łużycka
Historyczne obszary Śląska
Ziemie związane historycznie lub administracyjnie bądź geograficznie ze Śląskiem
Krainy geograficzne znajdujące się całkowicie w granicach Śląska
- Kotlina Jeleniogórska | Kotlina Kłodzka | Kotlina Ostrawska | Kotlina Oświęcimska | Wyżyna Śląska | Beskid Śląski
Krainy geograficzne, które nie znajdują się w całości w granicach Śląska
Sztuka Śląska
Muzea | Wystawy | Galerie | Imprezy artystyczne | Obrządki i tradycyjne święta śląskie
Edukacja na Śląsku
Wyższe uczelnie
- Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Ostrawski, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Śląski w Opawie, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
- Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Politechnika Opolska, Politechnika Ostrawska, Politechnika Śląska, Politechnika Wrocławska
Akademie Ekonomiczne
Akademie Medyczne
- Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich, Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu, Śląska Akademia Medyczna w Katowicach
Akademie Muzyczne
Akademie Sztuk Pięknych
Akademie Wychowania Fizycznego
- AWF w Katowicach, AWF we Wrocławiu
Inne uczelnie
- Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości, Gliwicka Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości, Międzynarodowa Szkoła Bankowości i Finansów, Papieski Fakultet Teologiczny, Śląska Wyższa Szkoła Informatyki, Śląska Wyższa Szkoła Zarządzania, Wałbrzyska Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości, Wyższa Szkoła Bankowości i Finansów, Wyższa Szkoła Biznesu, Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji, Wyższa Szkoła Handlowa, Wyższa Szkoła Humanistyczna, Wyższa Szkoła Sztuk Performatywnych, Wyższa Szkoła Techniczna, Wyższa Szkoła Technologii Informatycznych, Wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych, Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji, Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy, Wyższa Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego, Wyższe Seminarium Duchowne Braci Mniejszych, Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne, Wyższe Seminarium Duchowne w Opolu, Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Gliwicach, Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Tychach, Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Zabrzu, Prywatne Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Bielsku-Białej, Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Opolu, Prywatne Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Katowicach
Inne ważniejsze szkoły
- Śląskie Techniczne Zakłady Naukowe, II LO im. Marii Konopnickiej w Katowicach, III LO im. Adama Mickiewicza w Katowicach, X LO im. Ignacego Paderewskiego w Katowicach, ZSO nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Katowicach, I LO im. Mikołaja Kopernika w Bielsku-Białej, III LO im. Stefana Żeromskiego w Bielsku-Białej, V LO w Bielsku-Białej, I LO im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie, III LO im. Stefana Batorego w Chorzowie, V LO im. gen. Jakuba Jasińskiego we Wrocławiu, XII LO im. Bolesława Chrobrego we Wrocławiu, XIV LO im. Polonii Belgijskiej we Wrocławiu, I LO im. Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie, I LO im. Jana Kasprowicza w Raciborzu, II LO im. Stanisława Staszica w Tarnowskich Górach, I LO im. Mikołaja Kopernika w Opolu, I LO im. Jana Smolenia w Bytomiu
Przemysł na Śląsku
Bielski Okręg Przemysłowy | Górnośląski Okręg Przemysłowy | Rybnicki Okręg Węglowy | Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy | Zagłębie Ostrawsko-Karwińskie | Dolnośląskie Zagłębie Węglowe
Ekologia na Śląsku
Parki krajobrazowe na Śląsku: Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich | Lasy nad Górną Liswartą | Książański Park Krajobrazowy | Park Krajobrazowy Beskidu Małego | Park Krajobrazowy Beskidu Śląskiego | Park Krajobrazowy Chełmy | Dolina Bystrzycy | Dolina Baryczy | Dolina Jezierzycy | Dolina Bobru | Park Krajobrazowy Gór Opawskich | Park Krajobrazowy Gór Sowich | Góra Świętej Anny | Park Krajobrazowy Sudetów Wałbrzyskich | Przemkowski Park Krajobrazowy | Rudawski Park Krajobrazowy | Stobrawski Park Krajobrazowy | Ślężański Park Krajobrazowy | Żywiecki Park Krajobrazowy |Śnieżnicki Park Krajobrazowy
Rezerwaty przyrody na Śląsku: Rezerwaty przyrody w województwie dolnośląskim | Rezerwaty przyrody w województwie śląskim, Rezerwaty przyrody w województwie lubuskim | Rezerwaty przyrody w województwie śląskim
Turystyka na Śląsku
- Cieplice Śląskie-Zdrój | Goczałkowice-Zdrój | Jastrzębie-Zdrój* | Jedlina-Zdrój | Przerzeczyn-Zdrój | Szczawno-Zdrój | Ustroń
* obecnie funkcja uzdrowiska marginalna
- Szlak architektury drewnianej | Szlak Powstańców Śląskich | Szlak Józefa Lompy | Szlak Historii Górnictwa Górnośląskiego | Szlak Krawędziowy GOP | Szlak Gwarków | Szlak Stulecia Turystyki | Szlak Historii Górnictwa Górnośląskiego | Szlak Zamków Piastowskich | Szlak Martyrologii | Główny Szlak Sudecki im. Mieczysława Orłowicza
Inne
Sport na Śląsku
Znane kluby sportowe:
GKS Katowice, Górnik Zabrze, Ruch Chorzów, Śląsk Wrocław, Odra Wodzisław, Ruch Radzionków, Śląsk Świętochłowice, Polonia Bytom, Odra Opole, AKS Chorzów, FC Katowice, Szombierki Bytom, GKS 71 Tychy, GKS Tychy, ROW Rybnik, Naprzód Janów Katowice, AWF Mickiewicz Katowice, AZS AWF Katowice, AZS US Katowice, HC GKS Katowice, Hetman Szopienice, HKS Szopienice, Rozwój Katowice, MK Katowice, MKS Pałac Młodzieży Katowice, Policyjny Klub Sportowy Katowice, Sparta Katowice, Dąb Katowice, EKS Katowice, Górnik Katowice, Pogoń Katowice, GKS Płomień Milowice, Victoria Lubliniec, Piast Gliwice, Carbo Gliwice, Górnik Miechowice, Rozbark Bytom, Stal Bobrek Bytom, Browary Tyskie Bobry Bytom, Zefir Bytom, Gwarek Zabrze, Walka Zabrze, Sparta Zabrze, Slavia Ruda Śląska, Grunwald Ruda Śląska, Urania Ruda Śląska, Dynamit Chorzów, Alba Elcho Chorzów, Naprzód Lipiny, KS Strzybnica, Concordia Knurów, Sparta Lubliniec, RKM Rybnik, RMKS Rybnik, TS Volley Rybnik, GKS Jastrzębie, Piast Cieszyn, KS Jastrzębski Węgiel, BKS Stal Bielsko-Biała, TS Podbeskidzie Bielsko-Biała, KS Naprzód 23 Rydułtowy, KS Wisła Ustronianka
Ernest Wilimowski, Miroslav Klose, Lukas Podolski, Dariusz Wosz, Sebastian Boenisch, Sebastian Tyrała
Jerzy Dudek, Ernest Pol, Marcin Baszczyński...
- Reprezentanci Polski w innych dyscyplinach:
Artykuł miesiąca
Hala Ludowa (niem. Jahrhunderthalle, do 1945 używano też czasem nazwy Festhalle – Hala Uroczystości, Świąteczna), w 1945 nazwana "Halą Ludową" – budowla powstała we Wrocławiu w latach 1911-12 wczesnomodernistyczna hala przeznaczona do masowych imprez publicznych. Niektóre kręgi oficjalne w mieście chcą przemianowania Hali na polskie tłumaczenie pierwotnej nazwy niemieckiej – Hala Stulecia. 13 lipca 2006 wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Sylwetka miesiąca
Józef Kożdoń (ur. 8 września 1873 w Lesznej Górnej koło Cieszyna, zm. 7 grudnia 1949 w Opawie) - polityk śląski, przywódca separatystów (Ślązakowców) na Śląsku Cieszyńskim, zwolennik germanizacji, autonomii, niepodległości i narodowości śląskiej, burmistrz Czeskiego Cieszyna w latach 1923-1938.
W 1907 roku został posłem do Śląskiego Sejmu w Opawie. W roku 1909 roku w Skoczowie założył Śląską Partię Ludową (jako "wiernego sojusznika niemczyzny"), której zapleczem był apolityczny Związek Ślązaków (Bund der Schlesier).
Artykuły na medal
- Na wikipedii w języku polskim
- Boronów
- Góry Bystrzyckie (Sudety)
- Góry Stołowe
- Henryk I Brodaty
- Historia Zielonej Góry
- Jastrzębie-Zdrój
- Katowice
- Muzeum w Bielsku-Białej - Zamek książąt Sułkowskich
- Stary Cmentarz Żydowski w Cieszynie
- Zamek Chojnik
- Na wikipedii w języku esperanto
Czy wiesz, że...
- W Republice Czeskiej narodowość śląską można w pełni dobrowolnie deklarować od 1991 r., kiedy to skorzystało z tej okazji 44 446 osób, a w 2002 10 878, głównie czeskojęzycznych mieszkańców Śląska Opawskiego?
- Pierwotnym znaczeniem słowa Gorol jest góral, w szczególności Góral Śląski i do dziś przez nich samych nie jest to określenie odbierane jako coś obraźliwego?
- Kościół św. Michała Archanioła w Parku Kościuszki to najstarsza budowla sakralna na terenie Katowic? Został zbudowany w 1510 roku w Syryni, a w 1938 roku został przeniesiony do Katowic jako pierwszy obiekt w powstającym wówczas skansenie.
- Szkoła furganio to edycja śląska komiksu Janusza Christy Szkoła latania z cyklu Kajko i Kokosz?
- W Zamarskach w powiecie cieszyńskim znajduje się najstarszy zachowany drewniany kościół w polskiej części Śląska Cieszyńskiego?
- Najstarszy dąb szypułkowy na Śląsku liczący ponad 750 lat znajduje się w Kończycach Wielkich na Śląsku Cieszyńskim?
- ...
Organizacje na Śląsku
Młodzież Górnośląska | Ruch Autonomii Śląska | Schlesische Jugend | Schlesische Landsmannschaft | Towarzystwo im. Karola Goduli | Towarzystwo Akademickie Salia Silesia | Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim | Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców Województwa Śląskiego | Śląski Związek Akademicki | Śląski Związek Gmin i Powiatów | Rada Niemców Górnośląskich | Ruch Obywatelski Polski Śląsk | Związek Górnośląski | Związek Górnoślązaków | Związek Ludności Narodowości Śląskiej | Związek Weteranów Powstań Śląskich
Gwara śląska
Dialekt śląski | Język śląski
Słownik dialektu śląskiego w Wikisłowniku | Tymczasowy słownik na Wikipedii
Czy wiesz co oznacza fraza...
...Fulosz jak mulosz a gynsi ci pympek obgryzajom?
Kuchnia śląska
bratkartofle | brułtzupa | buchty | ciapkapusta | karminadle | kluski czarne | kluski śląskie → | kołocz śląski | kreple | modro kapusta | rolada | siemieniotka → | szałot | wodzionka | żur żeniaty → | żur śląski
Nowe artykuły
Muzeum Techniki i Włókiennictwa - oddział Muzeum w Bielsku-Białej - Muzeum w Bielsku-Białej - Willa Juliana Fałata - Muzeum w Bielsku-Białej - Dom Tkacza - Dyskusja:Muzeum w Bielsku-Białej - Zamek książąt Sułkowskich - Przemkowski Park Krajobrazowy - Karol Ludwik Habsburg - Komora Cieszyńska - Arkadiusz Bożek - Śląsk Czarny - Górnośląski Park Etnograficzny - Wilhelm Szewczyk - Irek Dudek - Paweł Musioł - Macierz Ziemi Cieszyńskiej - Noc Kryształowa na Śląsku Opolskim - Euroregion Śląsk Cieszyński - Horst Bienek - Jan Sawka - Muzeum Śląskie - Modro kapusta - Rolada - Zamek w Świerklańcu - Janów - Nikiszowiec - Zamek w Koszęcinie - siemieniotka - kluski czarne -
Artykuły wymagajace dopracowania
Brakujące artykuły
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu - Dolina Nysy Kłodzkiej - Euroregion Silesia - Garb Tarnogórski - Goniec Górnośląski - Jan Jakub Kom - Katowicka synagoga - Klub Masztalskiego - Księstwo opolsko-raciborskie - Kwadraty (klub) - Mauzoleum Piastów w Legnicy - Mikołaj II (Piast) - Muzeum Górnośląskie w Ratingen[1] - Muzyka dla wszystkich - Pałac Biskupi w Katowicach - Pałac Młodzieży w Katowicach - Polskie odrodzenie narodowe na Górnym Śląsku - Rejestr ujazdowski - Salomon Steinhoff - Sanacja śląska - Skarb Śląski - Śląsk węgierski - Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego - Śląskie Dni Architektury - Śląska Liga Amatorów - Żur śląski