Ludzie związani z Ostrowem Wielkopolskim
Z Wikipedii
Lista osób związanych z Ostrowem Wielkopolskim – miastem, siedzibą starostwa powiatu ostrowskiego w województwie wielkopolskim i jednym z siedmiu głównych ośrodków tego województwa.
Osoby, które w Ostrowie się urodziły, mieszkały, pracowały przez dłuższy czas, odbywały tu służbę wojskową lub były jego właścicielami, ułożone wg kategorii i alfabetycznie.
Spis treści |
[edytuj] Nauka
[edytuj] Wielkopolska Szkoła Edukacji Narodowej
Czynni naukowo wykładowcy Królewskiego Gimnazjum Męskiego w Ostrowie.
- Hubert Beckhaus – hellenista, latynista
- Antoni Bronikowski – hellenista, tłumacz dzieł Homera, Platona, Ksenofonta, Tukidydesa
- Anastazy Cywiński – historyk, slawista
- Robert Enger – hellenista
- Władysław Paweł Fabisz – ksiądz katolicki, historyk kościoła katolickiego
- Julius Hammling – filolog klasyczny i germański, ornitolog
- Robert Hassencamp – historyk
- Józef Jachimek – filolog
- Antoni Jerzykowski – hellenista, latynista
- Stanisław Karwowski – historyk Wielkopolski
- Ferdynand Marten – przyrodnik, matematyk
- Witold Milewski – matematyk, fizyk
- Elias Plessner – rabin, judaista
- Theodor Wotschke – ksiądz ewangelicki, historyk protestantyzmu, filozof
[edytuj] Rektorzy uczelni wyższych
- Israel Meir Freimann – rabin, filozof, orientalista, rektor Seminarium Rabinicznego we Wrocławiu
- Kajetan Hądzelek – honorowy prezes Polskiego Związku Piłki Koszykowej, prorektor Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie
- Przemysław Hauser – historyk, prorektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
- Antoni Kalina – slawista, etnograf, rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza w Lwowie
- Zdzisław Latajka – chemik, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego
- Stefan Pawlicki – ksiądz katolicki, filozof, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Kazimierz Rolewski – ksiądz katolicki, rektor Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu, kandydat na ołtarze
- Jan Wikarjak – filolog klasyczny, prorektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
[edytuj] Nauki ścisłe i przyrodnicze
- Kazimierz Bajoński – ekonomista, działacz społeczny
- Leszek Berger – batracholog
- Zbyszko Chojnicki – geograf
- Wiesław Chrzanowski – inżynier, konstruktor silników cieplnych, minister przemysłu i handlu
- Teofil Ciesielski – botanik, znawca pszczelarstwa
- Jan Danysz – mikrobiolog, chemik
- Tomasz Drobnik – lekarz, chirurg
- Henryk Giełdzik – inżynier, pionier polskiego okrętownictwa
- Józef Gniazdowski – pedagog, działacz społeczny i oświatowy
- Józef Goetz – botanik, leśnik
- Norbert Grabowski – lekarz, pionier leczenia homeopatycznego
- Józef Jackowski – inżynier górnictwa, geolog
- Stanisław Jerzykowski – lekarz, ginekolog-położnik, działacz społeczny
- Wincenty Jezierski – lekarz, internista
- Feliks Krawiec – botanik
- Stanisław Kryzan – psychiatra
- Moritz Landé – architekt
- Marek Olejniczak – geograf
- Andrzej Ożegowski – konstruktor, w 1896 r. otrzymał patent na konstrukcje statku powietrznego
- Andrzej Ożegowski – lekarz
- Edmund Piechocki – ekonomista
- Antoni Rowiński – inżynier górnictwa
- Klemens Tomczek – geolog, podróżnik
- Witold Trąmpczyński – ekonomista, działacz polityczny, prezes NBP, minister handlu zagr.
- Stanisław Warnka – geograf
- Franciszek Witaszek – lekarz
- Jan Żniniewicz – lekarz-balneolog, twórca nowej metody wodoleczniczej
- Janina Żniniewicz – lekarka, społeczniczka, założycielka poznańskiej Wyższej Szkoły Pielęgniarskiej
[edytuj] Nauki humanistyczne
- Antoni Banaszak – prawnik
- Jarosław Biernaczyk – historyk
- Maria Bojarska – filolog polska i klasyczna, pedagog
- Kazimierz Działocha – prawnik, członek Trybunału Konstytucyjnego
- Lesław Eustachiewicz – historyk literatury, krytyk literacki, tłumacz
- Marian Fąka – ksiądz katolicki, prawnik (prawo kanoniczne)
- Marian Finke – ksiądz katolicki
- Aron Freimann – rabin, historyk
- Marian Friedberg – historyk
- Józef Garliński – historyk, pisarz
- Heinrich Graetz – historyk
- Władysław Grzelak – ksiądz katolicki, teolog
- Marta Grzesiek – pedagog
- Roman Heck – historyk
- Aron Heppner – rabin, historyk i judaista
- Zygmunt Irżabek – filolog
- Klemens Kantecki – historyk, skryptor Ossolineum, konserwator biblioteki PTPN
- Maksymilian Kantecki – historyk, dziennikarz
- Witold Kochański – filolog, pedagog, filozof, znawca kultury serbołużyckiej
- Józef Kostrzewski – slawista, archeolog, etnograf
- Teofil Krasnosielski – filolog, pierwszy polski indolog
- Jan Leciejewski – slawista, etnograf
- Władysław Markiewicz – socjolog
- Antoni Mierzyński – hellenista
- Andrzej Niesiołowski – socjolog, pedagog, historyk
- Leszek Nowak – filozof, internowany w Ostrowie podczas stanu wojennego
- Jerzy Kazimierz Pietrzak – historyk, działacz społeczny, senator
- Anna Rogalanka – historyk sztuki
- Edward Serwański – historyk, delegat rządu londyńskiego na Wielkopolskę, działacz harcerski
- Józef Szczublewski – teatrolog, historyk
- Piotr Śliwiński – krytyk i historyk literatury
- Edmund Urbański – antropolog, historyk
- Józef Warszawski – ksiądz katolicki, filozof, wieloletni kierownik polskiej sekcji radia watykańskiego
- Andrzej Wojtkowski – historyk
[edytuj] Sztuka
- Roman Bąk – poeta, prozaik, eseista
- Wojciech Bąk – poeta, prozaik, eseista
- Józef Bendziecha – rysunek satyryczny, plakat
- Paweł Berkowski – poeta
- Gustaw Bojanowski – pisarz
- Paweł Bryliński – rzeźbiarz ludowy
- Jarosław Iwaszkiewicz – poeta, prozaik (Listy z Ostrowa)
- Wojciech Gawłowski – poeta
- Tadeusz Gaworzewski – malarstwo, rysunek
- Adolf Josef Gerstmann – pisarz, filozof, krytyk literacki, teatrolog
- Kazimierz Grześkowiak – pisarz, artysta estradowy, z wykształcenia filozof
- Henryk Jackowski-Nostitz – malarz, witrażysta (polichromia konkatedry św. Stanisława)
- Cezary Janiszewski – fotografia
- Piotr Kałużny – pianista jazzowy
- Władysław Kaźmierczak – artysta performance
- Marian Kołodziej – scenograf
- Krzysztof Komeda-Trzciński – pianista jazzowy
- Marian Kostrzewski – fotografia
- Jerzy Kujawski – malarz surrealista, abstrakcjonista
- Piotr Łopatka – grafika komputerowa
- Krzysztof Maleszka – fotografia
- Władysław Marcinkowski – rzeźbiarz (rzeźby w konkatedrze św. Stanisława, Pielgrzym)
- Jerzy Ofierski – pisarz, autor słuchowisk (Sołtys Kierdziołek z Chlapkowic)
- Wojciech Pacyna – aktor, reżyser
- Sylwester Pajzderski – architekt (projekt ostrowskiej konkatedry)
- Maria Podskarbi-Hebisz – rzeźba
- Kazimierz Radowicz – prozaik, scenarzysta (współautor Republika Nadziei)
- Marcin Rożek – rzeźbiarz, malarz (pomnik Serca Jezusowego, rzeźby w konkatedrze św. Stanisława)
- Helena Maria Sawicka – plastyk – twórca ekslibrisów
- Edzard Schaper – pisarz – prozaik
- Karl Friedrich Scheithauer – pisarz
- Antoni Serbeński – malarz
- Władysław Skowroński – malarz, rzeźbiarz, pedagog
- Roger Sławski – architekt (projekt ostrowskiej konkatedry)
- Kazimierz Ulatowski – architekt (przebudowa ostrowskiego ratusza)
- Aleksander Wat – pisarz
- Sławomir Wierzcholski – muzyk bluesowy, współorganizator ostrowskiego Jimiway Blues Festiwal
- Arkadiusz Wiśniewski – plastyk, fotograf, regionalista
- Krzysztof Wodniczak – działacz kulturalny, muzyk
- Czesław Woś – grafika
- Roman Zmorski – poeta
- Jadwiga Żylińska – pisarka prozaiczka, autorka słuchowisk
[edytuj] Zespoły muzyczne
Zespoły muzyczne założone w Ostrowie lub mające w swoim składzie zdeklarowanych ostrowian.
- Stare Dobre Małżeństwo (Wojciech Czemplik, Aleksandra Kiełb-Szawuła, Roman Ziobro)
- Big Cyc (Dżej Dżej, Dżery, Piękny Roman)
- Czarno Czarni (Dżej Dżej, Dżery, Piękny Roman)
- Dżem (wokalista Maciej Balcar)
- Wyspa (Aleksandra Kiełb-Szawuła)
- R.M.I.
- Mad Band
- Blues Forever
[edytuj] Republika Ostrowska
Aktorzy odgrywający role w filmie o Republice Ostrowskiej Republika Nadziei.
[edytuj] Działalność społeczna i kulturalna
- Witold Banach – historyk, prozaik, działacz kulturalny
- Ludwik Begale – prawnik, działacz społeczny i samorządowy
- Mieczysław Biernacki – lekarz, działacz społeczny
- Franciszek Dymarski – ksiądz katolicki, działacz społeczny
- Wincenty Głębocki – ksiądz katolicki, prefekt ostrowskich Królewskiego Gimnazjum Męskiego i Wyższej Szkoły Żeńskiej
- Marian Grześczyk – działacz kulturalny i harcerski, plastyk, historyk
- Stanisław Grzęda – ksiądz katolicki, działacz społeczny
- Tomasz Hopfer – dziennikarz sportowy, w czasie stanu wojennego internowany w Ostrowie
- Ludwik Jarosz – ksiądz katolicki, działacz społeczny
- Berthold Kempinski – założyciel jednych z najbardziej luksusowych niemieckich hoteli
- Jan Kompałła – ksiądz katolicki, założyciel Królewskiego Katolickiego Gimnazjum w Ostrowie
- Jerzy Lanc – działacz oświatowy i narodowościowy
- Dawid Landé – przemysłowiec łódzki
- Wojciech Lipski – działacz społeczny i narodowościowy
- Czesław Majorek – duchowny katolicki, działacz społeczny
- Alfred Mąka – ksiądz katolicki, regionalista
- Józef Mertka – działacz społeczny
- Andrzej Mielęcki – lekarz, śląski działacz narodowy
- Ignacy Moś – twórca i kustosz Muzeum Literackiego Henryka Sienkiewicza w Poznaniu
- Piotr Moś – prawnik, działacz ruchu ludowego
- Leopold Neuhaus – rabin, filozof, działacz społeczny
- Krystian Niełacny – lekarz, działacz społeczny, regionalista
- Stanisław Niziński – ksiądz katolicki, kanonik honorowy Kapituły Mertopolitarnej w Poznaniu
- Daniela Olkiewicz – harcmistrz ZHP
- Henryk Olkiewicz – pedagog, organizator i założyciel pierwszej ostrowskiej placówki muzycznej – Społecznego Ogniska Muzycznego
- Władysław Piórek – lekarz, działacz społeczny, polityk
- Leon Płotka – ksiądz katolicki, budowniczy kościoła św. Antoniego
- Kazimierz Pussak – działacz społeczny i kulturalny, dyrektor artystyczny festiwali "Chopin w barwach jesieni"
- Edward Aleksander Raczyński – twórca galerii rogalińskiej
- Kazimierz Rymarkiewicz – prawnik, działacz społeczny
- Janina Rzeźnik – działaczka społeczna, Człowiek Roku 2005 wśród niepełnosprawnych
- Marian Sobczak – działacz społeczny, działacz konspiracji
- Augustyn Szamarzewski – ksiądz katolicki, działacz społeczny w Poznańskiem
- Bogdan Szembek – działacz społeczny i narodowościowy
- Tadeusz Szmyt – ksiądz katolicki, działacz społeczny
- Walenty Śmigielski – ksiądz katolicki, działacz społeczny i narodowościowy
- Stanisław Śniatała – ksiądz katolicki, szambelan papieski, działacz społeczny
- Jerzy Waldorff – krytyk muzyczny, pisarz, działacz kulturalny
- Stanisław Wężyk – ksiądz katolicki, tajny szambelan dwóch papieży
- Maria Wikarjak – pedagog, działaczka społeczna
- Władysław Witkowski – lekarz, działacz społeczny i kulturalny
- Lech Ziemski – ksiądz katolicki, pułkownik, działacz harcerski
[edytuj] Wydawcy
- Józef Dwornik – wydawca, animator ruchu śpiewackiego
- Mieczysław Leitgeber – księgarz, wydawca, pisarz
- Witold Leitgeber – księgarz, wydawca, pisarz, działacz narodowościowy
- Stefan Rowiński – księgarz, wydawca, delegat rządu londyńskiego na Wielkopolskę
[edytuj] Błogosławieni kościoła katolickiego
[edytuj] Biskupi
- Paweł Anweiler – duchowny ewangelicki, biskup cieszyński, d. administrator parafii ewangelickiej św. Trójcy
- Edmund Dalbor – duchowny katolicki, kardynał, arcybiskup gnieźnieński i poznański pierwszy prymas II Rzeczypospolitej
- Berthold Harhausen – duchowny ewangelicki, superintendent diecezji ostrzeszowskiej, działacz społeczny
- Mieczysław Ledóchowski – duchowny katolicki, kardynał, arcybiskup gnieźnieński i poznański, prymas Polski
- Edward Likowski – duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński i poznański, prymas Polski
- Arkadiusz Lisiecki – duchowny katolicki, biskup katowicki
- Juliusz Paetz – duchowny katolicki, arcybiskup-senior archidiecezji poznańskiej, d. wikariusz ostrowskiej parafii pw. NMP
- Arthur Rhode – duchowny ewangelicki, superintendent diecezji ostrzeszowskiej, działacz społeczny
- Andrzej Wronka – duchowny katolicki, biskup pomocniczy wrocławski
[edytuj] Polityka, wojskowość
- Franciszek Bieliński – marszałek koronny, ku jego czci istnieje w Warszawie ulica Marszałkowska
- Ludwik Bociański – dowódca wojskowy, wojewoda wileński i poznański
- Wincenty Broniwój-Orliński – kurier AK, działacz emigracyjny
- Jerzy Buzek – premier, poseł do Parlamentu Europejskiego, odbywał służbę wojskową w Ostrowie,
- Wacław Cegiełka – działacz społeczny i polityczny w Wielkopolsce
- Stanisław Celichowski – adwokat, prezydent Poznania
- Zygmunt Czarnecki – działacz samorządowy
- Robert von Dobschütz – niemiecki dowódca wojskowy
- Aleksander Dubiski – lekarz, działacz polityczny, przewodniczył wiecowi rozpoczynającemu wydarzenia Republiki Ostrowskiej
- Bolesław Bronisław Duch – generał
- Maciej Eckardt – polityk ruchu narodowego
- Mirosław Ferić – lotnik Dywizjonu 303, którego wspomnienia zainspirowały Arkadego Fiedlera (Dywizjon 303)
- Franciszek Górski – generał
- Heinz von Hennig – niemiecki dowódca wojskowy
- Tadeusz Jankowski – lekarz, działacz polityczny
- Włodzimierz Jędrzejak - starosta ostrowski
- Józef Jurek – polityk ruchu ludowego, działacz społeczny
- Seweryn Kaczmarek – Krajowy Inspektor Ruchu Drogowego, senator
- Jan Kamiński – major, szef sztabu Okręgu Poznańskiego AK
- Feliks Kasprzak – dziennikarz, działacz polityczny
- Jan Kempiński – dowódca w podziemu antykomunistycznym
- Wacław Kotecki – major
- Henryk Kowalówka – pułkownik, komendant Poznańskiego Okręgu AK
- Mirosław Kruszyński – prezydent Ostrowa, wiceprezydent Poznania,
- Hieronim Kupczyk – major, pierwsza polska ofiara operacji wojskowej w Iraku (rok 2003)
- Otto Landsberg – pierwszy minister sprawiedliwości Republiki Weimarskiej, negocjator traktatu wersalskiego
- Jan Maciaszek – polityk Prowincji Poznańskiej, prezydent Bydgoszczy
- Idzi Matyśkiewicz – polityk ruchu ludowego, działacz społeczny
- Jan Mertka – pierwszy poległy powstaniec wielkopolski
- Jan Nepomucen Niemojowski – działacz narodowościowy
- Erazm Parczewski – działacz narodowościowy i społeczny
- Jan Jerzy Przebendowski – podskarbi wielki koronny
- Johann von Ravenstein – niemiecki dowódca wojskowy
- Manfred von Richthofen – baron, as lotnictwa, służył w Ostrowie jako kawalerzysta, tutaj zastała go I wojna światowa
- Wojciech Sikora – polityk ruchu ludowego, działacz społeczny
- Aleksander Skrzyński – prawnik, polityk, premier
- Zenon Smolarek – komendant główny policji
- Stanisław Taczak – generał, inżynier górnictwa, dowódca w powstaniu wielkopolskim
- Władysław Wawrzyniak – polski dowódca wojskowy
- Stanisław Zybała – dziennikarz, działacz społeczny i polityczny w Kanadzie
[edytuj] Parlamentarzyści (wybory 2005)
- Mirosław Adamczak (senator, Samoobrona RP)
- Andrzej Dera (poseł, PiS)
- Zbigniew Trybuła (poseł, PiS)
- Jarosław Urbaniak (poseł, PO-SKL)
- Grzegorz Woźny (poseł, SLD)
[edytuj] Radziwiłłowie
- Antoni Radziwiłł – namiestnik Wielkiego Księstwa Poznańskiego, właściciel i dobrodziej miasta
- Bogusław Fryderyk Radziwiłł – członek pruskiej Izby Panów, patron ostrowskiej fary
- Edmund Radziwiłł – książę, ksiądz katolicki, poseł do paralmentu niemieckiego, publicysta
- Ferdynand Radziwiłł – książę, poseł polski w Reichstagu, marszałek senior Sejmu Ustawodawczego, patron ostrowskiej fary
- Janusz Franciszek Radziwiłł – książę, polityk konserwatywny, dyplomata
- Józef Mikołaj Radziwiłł – wojewoda trocki, właściciel i dobrodziej miasta
- Marcin Mikołaj Radziwiłł – krajczy litewski, właściciel miasta
- Michał Hieronim Radziwiłł – książę, wojewoda wileński, właściciel i dobrodziej miasta
- Michał Radziwiłł Rudy – książę, dyplomata rosyjski i niemiecki, właściciel miasta
- Wilhelm Radziwiłł – generał, adiutant królewski, członek pruskiej Izby Panów, patron ostrowskiej fary
[edytuj] Organizacje polityczne
- Zjednoczenie Włościan – pierwsza partia ludowa w Poznańskiem
[edytuj] Sport
- Zdzisław Antczak – piłkarz ręczny, drużynowy brązowy medalista igrzysk olimpijskich w Montrealu w 1976 r.
- Tomasz Cielebąk – koszykarz, reprezentant Polski
- Kazimierz Frąszczak – szczypiornista
- Kazimierz Glabisz – generał, prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego
- Andrzej Kowalczyk – koszykarz, trener reprezentacji Polski
- Jerzy Kubaczewski – skoczek spadochronowy, rekordzista świata
- Wiktor Leja – konstruktor lotniczy
- Krzysztof Lijewski – szczypiornista, srebrny medalista mistrzostw świata
- Marcin Lijewski – szczypiornista, srebrny medalista mistrzostw świata
- Marcin Ludwikowski – piłkarz (bramkarz), Widzew Łódź – mistrzostwo Polski
- Sławomir Majusiak – lekkoatleta, brązowy medalista Mistrzostw Europy w biegu na 5000 m
- Bogusław Małota – modelarz, drużynowy mistrz świata, indywidualny wicemistrz świata
- Józef Morisson – konstruktor lotniczy (samoloty Ostrovia 1,2, Morisson 3,4)
- Henryk Muszczyński – pilot szybowcowy, rekordzista świata
- Wiktor Nowak – bokser, trener reprezentacji Polski
- Dariusz Parzeński – koszykarz, reprezentant Polski
- Józef Rusek – maratończyk, dwukrotny mistrz Polski
- Rif Saitgariejew – żużlowiec
- Zoran Sretenović – koszykarz, reprezentacyjny i drużynowy mistrz Europy, wielokrotnie wybierany najlepszym rozgrywającym PLK
- Piotr Staniszewski – szachista, mistrz międzynarodowy
- Antoni Śmigiel – pilot
- Dominik Witczak – siatkarz
- Henryk Zydorczak – pilot szybowcowy, rekordzista świata
- Roman Zydorczak – pilot szybowcowy, rekordzista Polski
[edytuj] Zespoły sportowe
- Aeroklub Ostrowski – wielokrotone rekordy i laury w zawodach spadochroniarskich i szybowcowych, wielu rekordzistów, wychowankowie Aeroklubu Ostrowskiego byli pierwszymi w Polsce zdobywcami złotych medali z trzema diamentami
- Klub Motorowy
- KPR Ostrovia Ostrów Wielkopolski
- TP Ostrovia – pierwsze polskie towarzystwo piłkarskie w Poznańskiem
- KS Stal – II wicemistrzostwo Polski koszykarzy
- SKS Venetia – jeden z pierwszych polskich i pierwszy gimnazjalny klub sportowy w Poznańskiem