Monako

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Principauté de Monaco


Flaga Monako	Godło Monako

Dewiza: (łac.) Deo Juvante
(Z bożą pomocą)

monarchia konstytucyjna

Głowa państwa

książę Albert II

Szef rządu

minister Jean-Paul Proust

Powierzchnia
• całkowita
• wody śródlądowe

193. na świecie
1,95 km²
0%

Liczba ludności
• całkowita (2005)
• gęstość zaludnienia

214. na świecie
32 409
16 620 osób/km²

Niepodległość

od
8 stycznia 1927

Jednostka monetarna

euro (EUR)

Strefa czasowa

UTC +1 - zima
UTC+2 - lato

Hymn państwowy

Hymne Monégasque
( posłuchaj)

+377

Portal Monako

Monako, Księstwo Monako (fr. Monaco, Principauté de Monaco, monegeski (nie jest językiem urzędowym) Munegu, Principatu de Munegu) – niewielkie państwo położone w Europie Południowej nad Morzem Śródziemnym w obrębie Riwiery francuskiej. Po Watykanie jest to drugie najmniejsze pod względem pola powierzchni niezależne państwo świata.

Leży na Lazurowym Wybrzeżu u podnóża Alp. Klimat charakteryzuje się łagodnymi zimami o średniej temperaturze 10°C i ciepłym latem 24°C. Opady występują przede wszystkim w zimie, a ich ilość dochodzi do 750 mm rocznie.

Przemysł opiera się na produkcji żywności, przyrządów precyzyjnych, wyrobów farmaceutycznych, sprzedaży znaczków pocztowych i turystyce. Port jachtowy i kasyno w Monte Carlo są słynne na całym świecie. Monte Carlo jest ponadto ośrodkiem badań oceanograficznych.

[edytuj] Podstawowe informacje

Ważniejsze dzielnice: Monte Carlo, La Condamine
Całkowita granica lądowa: 4,4 km
Długość wybrzeża: 4,1 km
Długość granic z sąsiadującymi państwami: Francja 4,4 km
Najwyższy punkt: Mont Agel 140 m n.p.m.
Najniższy punkt: Morze Śródziemne 0 m
Język: francuski, włoski, angielski
Waluta: 1 euro = 100 eurocentów

[edytuj] Podział administracyjny

Monako stanowi administracyjnie jedność (nie występują żadne jednostki administracyjne). Jednak do lat 90. kraj dzielił się na 4 dystrykty: Monaco-Ville, Monte Carlo, La Condamine i Fontvieille. Obecnie są to tradycyjne dzielnice miasta Monako, nie posiadające jednak żadnego znaczenia administracyjnego. Obok tych czterech największych dzielnic istnieje kilka mniejszych: Moneghetti, Larvotto, Saint Roman, Ténao, Les Revoires, La Colle, Saint Michel. Granice pomiędzy tradycyjnymi dzielnicami nie są wyznaczone.

Dzielnice Monako

Fontvieille • La Condamine • Monaco-Ville • Monte Carlo

[edytuj] Historia

F. Grimaldi w przebraniu mnicha z mieczem pod habitem

czasy starożytne - kolonia fenicka, grecka i terytorium rzymskie
1297 - uciekinier z Genui, Francois Grimaldi, w przebraniu mnicha wywodzi w pole strażników zamku, którzy wpuszczają go do środka; Grimaldi wyrżnąwszy w pień załogę odbiera Monako panującej nim rodzinie genueńskiej
koniec XV wieku - niepodległość Monako uznają król Francji i papież
1524-1641 - Monako jest protektoratem hiszpańskim
1793 - w czasie rewolucji francuskiej Grimaldi zostają usunięci z tronu, a księstwo wcielone do Francji
1814 - Monako odzyskuje byt państwowy, ale do 1860 pozostaje protektoratem Sardynii.
1861 - traktat z Francją przywraca księstwu pełną niepodległość
1911 - przyjęcie pierwszej konstytucji, wprowadzającej podział władzy między księciem a pochodzącą z wyborów Radą Narodową.
1949 - umiera książę Ludwik II; tron przejmuje jego wnuk, książę Rainier III
1956 - książę poślubia gwiazdę Hollywood Grace Kelly, którą poznał rok wcześniej na festiwalu w Cannes
1959 - monarcha zawiesza Radę Narodową z powodu sporu wokół budżetu
1962 - przywrócenie parlamentu i wprowadzenie nowej, bardziej liberalnej konstytucji
1982 - księżna Grace ginie w wypadku samochodowym w Monte Carlo
1993 - Monako dołącza do ONZ
2002 - przyjęcie zmian w konstytucji, mających utrzymać ciągłość sukcesji nawet w razie bezpotomnej śmierci następcy tronu, księcia Alberta
2004 - na głównym stadionie piłkarskim wybucha bomba, ale obywa się bez ofar. Do dziś nie wyjaśniono przyczyn eksplozji.
2005 - Rainier III umiera, jego najstarszy syn wstępuje na tron jako Albert II

[edytuj] Gospodarka

Morze Śródziemne

Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca Monako wynosi ok. 50 tysięcy dolarów amerykańskich rocznie (szacunek). Podstawą gospodarki są usługi, zwłaszcza bankowość, turystyka i handel nieruchomościami. Monako to siedziba wielu firm zagranicznych i banków (korzystne przepisy podatkowe). Rozbudowana sieć hoteli (2000 w hotelach Monako nocowało 240 tysięcy turystów zagranicznych). Znaczne dochody przynosi kasyno gry w Monte Carlo oraz emisja znaczków pocztowych i pamiątkarstwo. W dzielnicy Fontvieille nowoczesny przemysł precyzyjny, chemiczny (w tym farmaceutyczny), poza tym odzieżowy i jubilerski. Energia elektryczna w całości importowana z Francji. Przez terytorium Monako przechodzą: linia kolejowa i autostrada Nicea–Genua. Transport wewnętrzny zapewniają samochody prywatne (676 samochodów osobowych na 1000 mieszkańców). Lądowisko dla helikopterów i nowoczesny stadion w dzielnicy Fontvieille. Przystań jachtowa. Monako łączy unia monetarna i celna z Francją, która pośredniczy w całości wymiany handlowej księstwa.

[edytuj] Ludność

18% (2003) ludności stanowią Monageskowie (elitarni obywatele księstwa), pozostali to imigranci, głównie z Francji (46,8%) i Włoch (16,5%). 90% ludności to katolicy. 100% ludności mieszka w bardzo gęsto zaludnionym mieście — ok. 16 923 mieszk. na km². W usługach pracuje 75% ludności zawodowo czynnej, w przemyśle — 25%. Część zatrudnionych dojeżdża do pracy z terytorium Francji.

[edytuj] Galeria

Kasyno w Monte Carlo	Zdjęcie lotnicze Monako	"Żółta łódź podwodna" - batyskaf przed muzeum oceanograficznym w Monako	Port w Monako
Morze Śródziemne	Monte Carlo	Pałac księcia Monako	Widok na domy na stromym brzegu Monako