Kalendarium historii Polski
Z Wikipedii
Ten artykuł podlega projektowi przebudowy serii haseł o historii Polski. Prawdopodobnie zostanie zastąpiony innym lub jego treść ulegnie gruntownej przebudowie, tak, aby była zgodna z przyjętymi wytycznymi. Zanim dokonasz zmian w tym haśle, przeczytaj informacje zawarte na tej stronie. |
[edytuj] Przed X wiekiem n.e. (prehistoria Polski) oraz wieki X-XII do roku 1138 (państwo pierwszych Piastów)
- ok. 450 tys. p.n.e. -pierwsze ślady łowców-zbieraczy z gatunku Homo erectus na ziemiach polskich odkryte w Trzebnicy pod Wrocławiem.
- ok. 200-38 tys. p.n.e. - paleolityczne obozowiska łowców-zbieraczy z gatunku Homo neandertalensis w Polsce - m.in. w okolicach dzisiejszego Radomia i Krakowa.
- ok. 70-38 tys. p.n.e. - zanik śladów pobytu człowieka wskutek silnego ochłodzenia klimatu.
- ok. 35-12 tys. p.n.e. - pojawiają się pierwsi przedstawiciele Homo sapiens.
- ok. 12 tys. p.n.e. ocieplenie się klimatu po ostatnim zlodowaceniu. Ekspansja licznych grup łowców reniferów.
- ok. 8 tys. p.n.e. początek mezolitu na ziemiach polskich, okresem pomiędzy wycofaniem się lodowca i pojawieniem rolnictwa; rozwój kultury komornickiej i janisławieckiej.
- ok. 5-4,5 tys. p.n.e. - początek neolitu na ziemiach polskich. Przybywają pierwsi rolnicy i hodowcy.
- ok. 3,5 tys. p.n.e. pojawia się kultura pucharów lejkowych, nawana od kształtu naczyń o lejkowato pochylonych brzegach.
- ok. 2900 r.p.n.e. - na ziemiach polskich pojawia się kultura ceramiki sznurowej.
- ok. 2700-2000 p.n.e. pojawia się kultura amfor kulistych.
- 1800-1500 p.n.e. - rozwój kultury unietyckiej na południu ziem polskich.
- 1800-1600 p.n.e. - rozkwit mierzanowickiej kultury brązu w rejonie górnej Wisły.
- ok. 1800 r.p.n.e. - początek epoki brązu na ziemiach polskich.
- ok. 1250-300 p.n.e. - rozwój kultury łużyckiej na ziemiach polskich.
- ok. 750 p.n.e. - początek epoki żelaza na ziemiach polskich.
- VII-VI w.p.n.e. - powstają imponujące osady obronne kultury łużyckiej, m.in. w Biskupinie.
- ok. 550 r.p.n.e. - kształtuje się kultura wejherowsko-krotoszyńska, zwana też pomorską.
- IV-III w.p.n.e. - na południowych ziemiach polskich pojawiają się Celtowie, obrawszy na swe ośrodki m.in. Ślęże, Święty Krzyż, Górę św. Anny.
- III w.p.n.e. - początek rozwoju kultury przeworskiej.
- I-IV w.n.e. - wpływ cywilizacji rzymskiej na ziemiach polskich.
- 54-68 r.n.e. - wyprawa rzymskiego ekwity po bursztyn nad Morze Bałtyckie.
- I-II w.n.e. - ziemie między Wisłą i Odrą zamieszkują według podań rzymskich Lugowie.
- I-III w.n.e. - szczyt rozkwitu kultury przeworskiej.
- I-IV w.n.e. - Wandalowie ze Skandynawi zajmują tereny między górną Odrą, a Dunajem, potem zostają wyparci przez Gotów.
- III-IV w.n.e. - przez tereny polskie przemieszczają się Goci.
- III-VI w.n.e. - okres wędrówek ludów, który przyczynił się do upadku kultury przeworskiej.
- IV-V w.n.e. najazdy Hunów wypierają Gotów z ziem polskich.
- V wiek n.e. – osiedlanie się pierwszych plemion słowiańskich na ziemiach polskich.
- IX wiek n.e. – pierwsze organizacje państwowe (państwo Wiślan).
- II poł. IX wieku – Śląsk i część Małopolski (tereny Wiślan) w granicach Państwa Wielkomorawskiego.
- II poł. IX wieku – I poł. X wieku – pierwsi, legendarni władcy Piastów (Ziemowit, Lestek, Siemomysł).
- ok. 960-992 – panowanie Mieszka I
- 964-965 – walki Mieszka I z Pomorzanami.
- 965 – ślub Mieszka I i czeskiej księżniczki Dobrawy.
- 966 – chrzest Polski.
- 967 – zwycięstwo Mieszka I nad Wichmanem.[1]
- 967 – narodziny Bolesława Chrobrego.
- 968 – utworzenie biskupstwa misyjnego w Poznaniu z pierwszym biskupem Jordanem.
- 972 – bitwa pod Cedynią.
- 972 – przyłączenie Pomorza do państwa Mieszka.
- 973 – sąd cesarski między Mieszkiem i Hodonem. Bolesław Chrobry zakładnikiem w Niemczech.
- 974 – poparcie przez Mieszka Henryka Kłótnika w walce o tron niemiecki.
- 977 – śmierć Dobrawy.
- 979 – nieudana wyprawa cesarska na Mieszka.
- 980 – ślub Mieszka i Ody.
- 981 – książę kijowski Włodzimierz Wielki zajął Grody Czerwieńskie.
- 983 – śmierć Ottona II i elekcja Ottona III na króla Niemiec. Mieszko ponownie popiera jego kontrkandydata, Henryka Kłótnika.
- 985 – Mieszko posiłkuje wyprawę niemiecką przeciwko Wieletom.
- 986 – Mieszko uznaje zwierzchność Ottona III.
- 989 – ślub Chrobrego z Emnildą.
- 990 – odebranie Czechom Śląska, przyłączenie Małopolski do państwa Mieszka I.
- 990 – narodziny Mieszka II Lamberta.
- ok. 991 – Dagome iudex.
- 992 – śmierć Mieszka.
- 992-1025 – panowanie Bolesława Chrobrego.
- 995 – książę polski Bolesław Chrobry wsparł cesarza Ottona III w jego wyprawie przeciwko Obodrytom.
- 997 – Misja i śmierć św. Wojciecha.
- 999 – papież Sylwester II kanonizował biskupa Pragi Wojciecha i ustanowił biskupstwo w Gnieźnie. Pierwszym biskupem został Radzim Gaudenty.
- 1000, 7 marca – zjazd gnieźnieński
- 1002 – śmierć Ottona III i wybór Henryka II na króla Niemiec.
- 1002 – Bolesław zajmuje Milsko, Łużyce i Miśnię (z której ustąpił).
- 1002 – zjazd w Merseburgu i zamach na Chrobrego.
- 1002-1018 wojny z Cesarstwem Niemieckim:
- 1004-1005 pierwsza wojna;
- 1007-1013 druga wojna;
- 1015-1018 trzecia wojna.
- 1017 – bezskuteczne oblężenie Niemczy przez cesarza Henryka II.
- 1018, 30 stycznia – pokój w Budziszynie. Na jego mocy Milsko i Łużyce pozostały przy Polsce.
- 1003 – interwencje Chrobrego w Pradze.
- 1003-1004 Bolesław Chrobry księciem Czech. Unia personalna z Czechami.
- 1007 lub 1018 – uniezależnienie się Pomorza Zachodniego.
- 1013 – wyprawa Chrobrego na Ruś Kijowską.
- 1013 – Mieszko II składa hołd Henrykowi II i poślubia Rychezę.
- 1014 – koronacja cesarska Henryka II.
- 1016 – narodziny Kazimierza Odnowiciela.
- 1018 – udana wyprawa na Kijów, przyłączenie Grodów Czerwieńskich.
- 1025, 18 kwietnia – koronacja Bolesława Chrobrego, pierwszego króla Polski.
- 1025, 17 czerwca – śmierć Bolesława Chrobrego.
- 1025-1031 – pierwsze panowanie Mieszka II.
- 1025, 25 grudnia – koronacja królewska Mieszka II.
- 1026 – oddanie Kazimierza do szkoły klasztornej.
- 1029 – Mieszko II po zawarciu sojuszu z Wieletami zwanymi też Lucicami (poganami zamieszkującymi Połabie) odparł atak cesarza niemieckiego Konrada II.
- 1029-1031 – utrata na rzecz księcia czeskiego Udalryka (Oldrzycha) zajętych przez niego Moraw[2] i Słowacji[3]
- 1030 – najazd odwetowy Mieszka II na Saksonię za atak Konrada II dokonany w 1029 r.
- 1031 – jednoczesne najazdy cesarza niemieckiego Konrada II (utrata Milska i Łużyc) i księcia ruskiego Jarosława Mądrego (utrata Grodów Czerwieńskich), ucieczka Mieszka II do Czech, na tronie polskim zasiadł popierany przez Jarosława Mądrego brat Mieszka II – Bezprym.
- 1031-1032 – panowanie Bezpryma (Mieszko II siedział wtedy w więzieniu w Czechach).
- 1032 – zjazd w Merseburgu.
- Mieszko II zrzekł się tytułu królewskiego i złożył hołd cesarzowi Konradowi II.
- podział Polski na dzielnice.
- 1032-1034 – drugie panowanie Mieszka II.
- 1032 – powrót Mieszka II do kraju.
- 1033 – Mieszko zjednoczył Polskę.
- 1034 – Kazimierz Odnowiciel powrócił do Polski.
- 1034, 10 maja – śmierć Mieszka II
- 1034 – prawdopodobnie krótkie rządy Kazimierza I Odnowiciela zakończone ucieczką na Węgry.
- 1034-1039 – rozpad Państwa Polskiego.
- 1037 – wybuch powstania przeciwko duchowieństwu i możnym, oraz Reakcja pogańska.
- 1038 – najazd Brzetysława.
- 1039-1058 – panowanie Kazimierza I Odnowiciela.
- 1039 – powrót do kraju Kazimierza I Odnowiciela, odtworzenie Państwa Polskiego (składającego się z Wielkopolski, Małopolski, Kujaw oraz ziem: sieradzko-łęczyckiej i lubuskiej).
- 1040 – Kazimierz Odnowiciel przeniósł stolicę Polski z Gniezna do Krakowa.
- 1041 – małżeństwo Kazimierza z Dobroniegą.
- 1041 – pierwsza wspólna polsko-ruska wyprawa na Mazowsze.
- 1042 – urodził się Bolesław II Szczodry i Władysław Herman.
- 1046 – odnowienie biskupstwa w Krakowie.
- 1047 – pokonanie Miecława (Masława), przyłączenie Mazowsza i być może Pomorza Gdańskiego.
- 1050 – odzyskanie Śląska oraz Pomorza[4] (powrót do granic zbliżonych do roku 992).
- 1054 – mediacja cesarska w Kwedlinburgu w sprawie Śląska. Henryk III orzekł pozostanie Śląska przy Polsce w zamian za coroczny trybut na rzecz Czech.
- 1058 – śmierć Kazimierza Odnowiciela.
- 1058-1079 – panowanie Bolesława II Śmiałego.
- 1058 – Władysław objął władzę nad dzielnicą mazowiecką.
- 1060 – Bolesław II wsparł księcia Belę w powrocie na Węgry i uderzył na Czechy.
- 1060 – Pomorze Gdańskie zrzuciło zależność od Polski.
- 1063 – druga interwencja Śmiałego na Węgrzech na rzecz Beli.
- 1064 – odbudowa katedry gnieźnieńskiej.
- 1069 – Bolesław Śmiały zbrojnie wprowadził na tron kijowski wygnanego z Rusi księcia Izjasława.
- 1069 – udział polskich oddziałów w wyprawie duńskiego króla Swena Estrydsena na Anglię.
- 1069 – narodziny syna Bolesława Śmiałego – Mieszka.
- 1070 – konflikt z Czechami.
- 1070 – narodziny Zbigniewa.
- 1071 – zjazd w Miśni. Henryk IV nakazał Bolesławowi II ponowić płacenie Czechom trybutu ze Śląska.
- 1072 – atak Bolesława na Czechy
- 1076, 25 grudnia – koronacja królewska Bolesława Śmiałego.
- 1077 – wyprawy na Węgry i Ruś. Początek niepokojów wewnętrznych w Polsce.
- 1079 – śmierć biskupa Stanisława.
- 1079 – bunt przeciwko Bolesławowi Śmiałemu; wygnanie króla na Węgry.
- 1079-1102 – panowanie Władysława I Hermana.
- 1080 – ślub Władysława Herman z Judytą, córką księcia Czech Wratysława II.
- 1081 – śmierć Bolesława II Szczodrego.
- 1088 – ślub Władysława Herman z Judytą Marią niemiecką.
- 1093 – pierwszy bunt Zbigniewa.
- 1097 – bunt Zbigniewa i Bolesława przeciw ojcu, Hermanowi.
- 1100 – drugie wystąpienie braci przeciw ojcu.
- 1102, 4 czerwca – śmierć Władysława Hermana.
- 1102-1106 – panowanie Bolesława Krzywoustego na południu (Śląsk i Małopolska) i Zbigniewa na północy (Wielkopolska, Kujawy i Mazowsze).
- 1106-1138 – panowanie Bolesława Krzywoustego.
- 1113-1116 – powstanie kroniki Galla Anonima.
- 1138 – śmierć Bolesława Krzywoustego. Testament Krzywoustego spowodował dwuwiekowe rozbicie dzielnicowe Polski
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Polski (do 1138).
[edytuj] Wiek XII-XIV (czas rozbicia dzielnicowego)[5]
- 1138-1146 – Władysław II Wygnaniec princepsem.
- 1146-1173 – Bolesław IV Kędzierzawy princepsem.
- 1173-1177 – Mieszko III Stary princepsem.
- 1177-1194 – Kazimierz II Sprawiedliwy princepsem.
- ok. 1220 – kronika Wincentego Kadłubka.
- 1226 – sprowadzenie Krzyżaków do Polski przez księcia Konrada Mazowieckiego.
- 1227 – zjazd w Gąsawie.
- 1228 – Władysław Laskonogi wydaje pierwszy przywilej dla rycerstwa małopolskiego (uważany za pierwszy przywilej nadany rycerstwu na ziemiach polskich).
- 1241 – bitwa z Tatarami pod Legnicą.
- 1295 – koronacja królewska Przemysła II.
- 1296 – przyłączenie Pomorza Gdańskiego do Wielkopolski.
- 1300 – koronacja na króla Polski króla czeskiego Wacława II.
- 1305 – śmierć Wacława II i wybuch powstania przeciwko niemu, na którego czele stanął wypędzony wcześniej Władysław Łokietek.
- 1308-1309 – zajęcie przez Krzyżaków Pomorza Gdańskiego.
- 1311 – wybuch buntu przeciwko Władysławowi Łokietkowi w Krakowie.
- 1320 – koronacja Władysława Łokietka (ponowne zjednoczenie Polski i koniec rozbicia dzielnicowego).
- Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Polska w okresie rozbicia dzielnicowego.
[edytuj] Wiek XIV-XVI do roku 1572 (koniec rządów Piastów oraz czasy Andegawenów i Jagiellonów)
- 1331 – bitwa pod Płowcami.
- 1333 – śmierć Władysława Łokietka.
- 1333 – koronacja królewska Kazimierza Wielkiego.
- 1335 – zjazd w Wyszehradzie.
- 1340-1366 – podbój Rusi Halickiej.
- 1343 – pokój kaliski z Krzyżakami.
- 1364 – założenie Akademii Krakowskiej.
- 1364 – zhołdowanie Wołynia i Podola.
- 1370 – śmierć Kazimierza Wielkiego (ostatniego z Piastów).
- 1370 – koronacja Ludwika Węgierskiego.
- 1374 – przywilej w Koszycach.
- 1384-1399 – Jadwiga Andegaweńska na tronie polskim.
- 1385 – unia polsko-litewska w Krewie.
- 1398 – odsprzedanie Krzyżakom Żmudzi przez Witolda.
- 1402 – odkupienie od Branderburczyków Nowej Marchii
- 1409-1411 – Wielka wojna.
- 1435 – pokój w Brześciu Kujawskim.
- 1454 – przywilej cerekwicko-nieszawski.
- 1466 – II pokój toruński (koniec wojny trzynastoletniej).
- 1525 – hołd pruski.
- 1561 – hołd lenny Zakonu Kawalerów Mieczowych, złożony Zygmuntowi II Augustowi.
- 1569 – zawarcie unii lubelskiej pomiędzy Polską i Litwą.
- 1572, 7 lipca – śmierć Zygmunta Augusta.
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Polski (1320-1386).
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Polski (1386-1492).
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Polski (1492-1572).
[edytuj] Wiek XVI-XVIII (czasy królów elekcyjnych)
- 1573, 6-28 stycznia – sejm konwokacyjny w Warszawie.
- 1573, 28 stycznia – uchwalenie konfederacji warszawskiej.
- 1573, czerwiec-maj – pierwsza wolna elekcja (koniec dynastii Jagiellonów na polskim tronie).
- 1573, 11 maja – królem wybrany został Henryk Walezy.
- 1574, 21 lutego – koronacja Henryka Walezego.
- 1574, 18-19 czerwca – ucieczka Henryka Walezego do Francji.
- 1574, 24 sierpnia – zjazd senatorów w Warszawie, decyzja o odebraniu Henrykowi Walezemu korony polskiej, jeśli ten nie wróci do Polski do 12 maja 1575.
- 1575, 7 listopada-15 grudnia – sejm elekcyjny.
- 1575, 15 grudnia – królem zostaje Anna Jagiellonka i Stefan Batory.
- 1576, 1 maja – koronacja Stefana Batorego i Anny Jagiellonki.
- 1578 – ustanowienie Trybunału Koronnego.
- 1578 – utworzenie piechoty wybranieckiej.
- 1581 – ustanowienie Trybunału Litewskiego.
- 1582 – pierwszy sejm zakończony uwzględnieniem sprzeciwu mniejszości.
- 1586, 12 grudnia – śmierć króla Stefana Batorego.
- 1587, sierpień – sejm elekcyjny.
- 1587, 19 sierpnia – królem wybrany został Zygmunt Waza.
- 1587, 27 grudnia – koronacja Zygmunta III Wazy.
- 1591, grudzień – powstanie kozackie Krzysztofa Kosińskiego.
- 1593 – pogrom wojsk Kosińskiego pod Piątkiem, koniec powstania.
- 1594, 19 lutego – koronacja Zygmunta na króla Szwecji.
- 1595, 9 czerwca – narodziny królewicza Władysława.
- 1595 – wybuch kozackiego powstania Semena Nalewajki.
- 1595 – założenie Akademii Zamojskiej.
- 1596 – przenosiny dworu z Krakowa do Warszawy.
- 1596 – unia brzeska.
- 1597 – pierwsze wydanie Kazań Sejmowych Piotra Skargi.
- 1599, lipiec – detronizacja Zygmunta Wazy przez sejm szwedzki.
- 1652 – pierwszy sejm zerwany za pomocą liberum veto, początki rządów oligarchii magnackiej w Polsce.
- 1655-1660 – potop szwedzki.
- 1683 – bitwa z Turkami pod Wiedniem.
- 1772 – I rozbiór Polski.
- 1788-1792 – Sejm Czteroletni (Wielki).
- 1791, 3 maja – uchwalenie pierwszej polskiej konstytucji (Konstytucja 3 maja).
- 1793 – II rozbiór Polski.
- 1794 – insurekcja kościuszkowska.
- 1795 – III rozbiór Polski.
[edytuj] Lata 1795-1918 (okres zaborów)
- 1797 – utworzenie Legionów Polskich we Włoszech.
- 1807 – powstanie Księstwa Warszawskiego.
- 1830, 29 listopada – "Noc Listopadowa", początek powstania listopadowego.
- 1846 – powstanie krakowskie.
- 1863, 22 stycznia – początek powstania styczniowego.
- 1882 – utworzenie Wielkiego Proletariatu.
- 1914 – początek I wojny światowej.
- 1918, 11 listopada – odzyskanie niepodległości przez Polskę. Koniec I wojny światowej.
- Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Polski (1831-1914).
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Polski (1914-1918).
[edytuj] Lata 1919-1945 (wolna Polska i II wojna światowa)
- 1920, 10 stycznia – Gdańsk stał się Wolnym Miastem według postanowień traktatu wersalskiego.
- 1920, 10 lutego – gen. Józef Haller w Pucku dokonał zaślubin Polski z morzem.
- 1920 – wojna polsko-bolszewicka.
- 1939-1945 – II wojna światowa (zobacz: Kalendarium II wojny światowej w Polsce):
- 1939, 1 września – hitlerowskie Niemcy, w porozumieniu ze Związkiem Radzieckim napadły na Polskę, początek II wojny światowej. Kampania wrześniowa w Polsce, zakończona IV rozbiorem Polski.
- 1939, 7 września – kapitulacja Westerplatte.
- 1939, 9-18 września – bitwa nad Bzurą.
- 1939, 17 września – agresja ZSRR na Polskę.
- 1939, 28 września – podpisanie przez Niemcy i ZSRR porozumienia dotyczącego podziału terytorium Polski.
- 1939, 12 października – utworzenie niemieckiej administracji na obszarze środkowej Polski, tzw. Generalnego Gubernatorstwa.
- 1939, 6 listopada – początek Sonderaktion Krakau, akcji niemieckiej skierowanej przeciwko inteligencji krakowskiej.
- 1940, 6 stycznia – masowa egzekucja Polaków w Poznaniu przeprowadzona przez hitlerowców.
- 1940, 20 maja – początek budowy obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, największego obozu zagłady na ziemiach polskich.
- 1940, 16 października – utworzenie getta żydowskiego w Warszawie.
- 1941, 15 lutego – pierwszy zrzut cichociemnych.
- 1941, 30 czerwca – wkroczenie wojsk hitlerowskich do Lwowa.
- 1941, 4-26 lipca – we Lwowie hitlerowcy aresztowali i w nocnej egzekucji, bez sądu, rozstrzelali na Wzgórzach Wuleckich 25 polskich uczonych, kilkunastu członków ich rodzin i domowników.
- 1942, 14 lutego – przekształcenie Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) w Armię Krajową (AK).
- 1943, 26 marca – akcja pod Arsenałem w Warszawie – odbicie więźniów z rąk Gestapo przez AK.
- 1943, 19 kwietnia – początek powstania w getcie warszawskim.
- 1943, 8 maja – koniec powstania w getcie warszawskim.
- 1943, 4 lipca – śmierć gen. Władysława Sikorskiego w katastrofie lotniczej pod Gibraltarem.
-
- 1943, 31 grudnia – utworzenie Krajowej Rady Narodowej.
- 1944, 1 lutego – zamach na Franza Kutscherę, dowódcę SS i policji w dystrykcie warszawskim, przeprowadzony przez żołnierzy AK.
- 1944, 22 lipca – utworzenie Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego.
- 1944, 1 sierpnia – początek powstania warszawskiego.
- 1944, 12 września – bitwa pod Ewiną.
- 1944, 2/3 października – podpisano honorowy akt o kapitulacji powstania warszawskiego.
- 1944, 31 grudnia – Krajowa Rada Narodowa powołała Rząd Tymczasowy.
- 1945, 12 stycznia – Armia Czerwona rozpoczęła ofensywę, dzięki której zajęła tereny Polski na zachód i północ od Wisły i Narwi, dotychczas okupowane przez III Rzeszę.
- 1945, 17 stycznia – wkroczenie 1 Armia Wojska Polskiego do Warszawy.
- 1945, 8 maja – kapitulacja III Rzeszy. Koniec II wojny światowej w Europie.
[edytuj] Lata 1945-1989 (okres komunistyczny)
- 1944, 22 lipca – objęcie przez Edwarda Osóbkę-Morawskiego urzędu premiera.
- 1944, 31 grudnia – przekształcenie się PKWN w Rząd Tymczasowy.
- 1945, 21 kwietnia – polsko-radziecki układ o przyjaźni i współpracy.
- 1945, 28 czerwca – utworzenie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej.
- 1946, 5 lipca – utworzenie Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, organu cenzury.
- 1947, 19 stycznia – wybory do Sejmu Ustawodawczego.
- 1947, 6 lutego – powołanie Józefa Cyrankiewicza na funkcję premiera.
- 1947, 8 lutego – odwołanie rządu Edwarda Osóbki-Morawskiego.
- 1947, 19 lutego – ogłoszenie Małej Konstytucji.
- 1947, 2 lipca – ustawa o Planie Trzyletnim.
- 1948, 31 sierpnia – powołanie Bolesława Bieruta na funkcję I sekretarza KC PPR.
- 1948, 12 października – mianowanie Stefana Wyszyńskiego Prymasem Polski.
- 1948, 22 grudnia – zjednoczenie PPR i PPS w Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą (PZPR).
- 1950, 26 kwietnia – pierwsza polska audycja Radia Wolna Europa.
- 1950, 6 lipca – układ o przyjaźni pomiędzy Polską a NRD.
- 1950, 21 lipca – ustawa o Planie Sześcioletnim.
- 1952, 5 kwietnia – polsko-radziecka umowa o budowie Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.
- 1952, 22 lipca – przyjęcie konstytucji PRL.
- 1952, 26 października – wybory do Sejmu.
- 1952, 20 listopada – złożenie urzędu premiera przez Józefa Cyrankiewicza i dymisja rządu.
- 1952, 21 listopada – Bolesław Bierut premierem PRL.
- 1954, 12 marca – odwołanie Bolesława Bieruta z funkcji premiera.
- 1954, 18 marca – powołanie na urząd premiera Józefa Cyrankiewicza.
- 1954, 7 grudnia – rozwiązanie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.
- 1955, 14 maja – utworzenie Układu Warszawskiego.
- 1956, 12 lutego – śmierć Bolesława Bieruta.
- 1956, 19-21 października – VIII plenum KC PZPR. Władysław Gomułka zostaje powołany na stanowisko I sekretarza KC PZPR.
- 1956, 28 listopada – przejęcie kompetencji Komitetu d/s Bezpieczeństwa Publicznego przez MSW; utworzenie Służby Bezpieczeństwa (SB).
- 1961, 15 lipca – przyjęcie ustawy o systemie oświaty wprowadzającym ośmioletnią szkołę podstawową.
- 1964, 22 lipca – obchody XX-lecia PRL; amnestia dla więźniów.
- 1966 – obchody 1000-lecia Państwa Polskiego.
- 1970, 12 grudnia – podwyżka cen produktów żywnościowych.
- 1970, 14-22 grudnia – tzw. Wydarzenia grudniowe – wiece protestacyjne, demonstracje i strajki robotnicze przeciwko podwyżce cen żywności, szczególnie nasilone w Gdyni, Gdańsku i Szczecinie. Zginęły co najmniej 44 osoby, a 1160 zostało rannych.
- 1970, 20 grudnia – odsunięcie Władysława Gomułki od władzy. Pierwszym sekretarzem KC PZPR został Edward Gierek.
- 1970, 23 grudnia – odwołanie premiera Józefa Cyrankiewicza; premierem rządu został Piotr Jaroszewicz.
- 1978, 16 października - wybór kardynała Karola Wojtyły na biskupa Rzymu. Nowy papież przybrał imię Jan Paweł II.
- Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
[edytuj] Lata 1990-2007 (początek nowej demokracji)
- 1990, 25 listopada i 9 grudnia – pierwsze w historii Polski powszechne wybory prezydenckie:
- 25 listopada – I tura wyborów wygrana przez Lecha Wałęsę (39,7%) przed Stanem Tymińskim (23,1%), który niespodziewanie wyprzedził Tadeusza Mazowieckiego.
- 9 grudnia – II tura wyborów wygrana przez Lecha Wałęsę (74,3%).
- 1991, 27 października – pierwsze po II wojnie światowej wolne wybory parlamentarne – zwycięstwo Unii Demokratycznej (12,32%).
- 1993, 19 września – wybory parlamentarne, w których wygrał Sojusz Lewicy Demokratycznej (20,41%).
- 1995, 1 stycznia – denominacja złotego (w stosunku 1:10 000).
- 1995, 5 i 19 listopada – odbyły się wybory prezydenckie:
- 5 listopada – I tura wyborów wygrana przez Aleksandra Kwaśniewskiego (35,11%) przed Lechem Wałęsą (33,11%).
- 19 listopada – II tura wyborów wygrana przez Aleksandra Kwaśniewskiego (51,72%).
- 1996, 18 lutego – referendum uwłaszczeniowe (32% frekwencji).
- 1996, 3 października – Wisława Szymborska laureatką Literackiej Nagrody Nobla.
- 1997, 2 kwietnia – uchwalenie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez Zgromadzenie Narodowe.
- 1997, 21 września – wybory parlamentarne; zwycięstwo AWS (33,83%).
- 1999, 1 stycznia – wprowadzenie nowego podziału administracyjnego państwa: 16 województw o nazwach nawiązujących do nazw regionów, w obrębie województw przywrócono powiaty.
- 1999, 12 marca – przyjęcie Polski do NATO.
- 2000, 2 kwietnia – Andrzej Wajda otrzymał Oscara za całokształt twórczości filmowej.
- 2000, 8 października – wybory prezydenckie; ponownie wygrał Aleksander Kwaśniewski (53,3%).
- 2001, 23 września – wybory parlamentarne; wygrana SLD (41,04%).
- 2002, 2 maja – Pierwszy w Polsce przypadek tzw. choroby szalonych krów (BSE), stwierdzony w ubojni w Mochnaczce Wyżnej koło Krynicy.
- 2003, 7-8 czerwca – ogólnopolskie referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.
- 2004, 1 maja – przyjęcie Polski do Unii Europejskiej.
- 2005, 2-8 kwietnia – żałoba narodowa po śmierci papieża Jana Pawła II.
- 2005, 21 września – naturalne trzęsienie ziemi o sile 4,5 stopnia skali Richtera w północno-wschodniej części kraju.
- 2005, 25 września – wybory parlamentarne; zwycięstwo Prawa i Sprawiedliwości.
- 2005, 9 i 23 października – wybory prezydenckie:
- 9 października – I tura wyborów wygrana przez Donalda Tuska (36,33%) przed Lechem Kaczyńskim (33,10%).
- 23 października – II tura wyborów wygrana przez Lecha Kaczyńskiego (54,04%).
- 2006, 28 stycznia – katastrofa budowlana na Śląsku. Zginęło 65 osób, 140 zostało rannych.
- 2006, 5 marca – w Toruniu wykryto wirusa ptasiej grypy H5N1 u łabędzia; pierwszy przypadek w Polsce i pierwszy w Europie w dużym mieście.
- 2006, 24 marca – metropolita krakowski, arcybiskup Stanisław Dziwisz został mianowany kardynałem przez papieża Benedykta XVI.
- 2006, 2 maja – wprowadzenie nowego wzoru tablic rejestracyjnych; jedyną zmianą jest dodanie eurobandu – symbolu Unii Europejskiej.
- 2006, 25-28 maja – I pielgrzymka do Polski papieża Benedykta XVI.
- 2006, 8 września – Sejm uchwalił ustawę o zmianie Konstytucji, dopuszczającą ekstradycję obywatela polskiego.
- 2006, 21 listopada – wybuch metanu w kopalni Halemba w Rudzie Śląskiej. Zginęło 23 górników.
[edytuj] Przypisy
- ↑ H. Samsonowicz, Historia Polski do roku 1795, Warszawa 1990
- ↑ Datacja tego wydarzenia nie jest jasna. Niektórzy historycy przyjmują, że do zajęcia Moraw mogło dojść jeszcze za rządów Bolesława Chrobrego – w latach 1018-1021 (za: D. Borawska Kryzys monarchii wczesnopiastowskiej...).
- ↑ Nie jest jasne w którym momencie Słowacja odpadła od Polski. W historiografii przyjmowane są przede wszystkim dwa możliwe przedziały czasowe: 1007-1009 i 1030-1031, z czego drugi przeważa w nowszych pracach (Labuda G., Granice południowe Polski w X i XI wieku czyli castrum Trecen w dokumentach biskupstwa wrocławskiego (1155, 1245) w Studia nad początkami państwa polskiego, tom II, s. 212-239).
- ↑ Za M. Gładysz "Historia I – Podręcznik dla klasy pierwszej liceum i technikum" cz.2 str.61-62, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, Gdańsk 2003. Wykluczane przez innych historyków bądź ograniczane do zwierzchnictwa tytularnego.
- ↑ G. Wojciechowski, Historia. Podręcznik dla pierwszej klasy gimnazjum, ARKA Roma Koper, Poznań 2002